▪️در پروندهای زمین با یک بنای احداثی دارای سند بود و در قسمت شمالی آن، ملک دیگری متعلق به همان مالک و به صورت تجاری و فاقد سند رسمی وجود داشت که تعدادی مغازه توسط مالک احداث اما به مرحله نصب انشعابات و اتمام عملیات ساختمانی و پایانکار نرسیده بود.
▪️مالک فوت میکند و یکی از وراث با استفاده از انشعاب بر ملک مسکونی دارای سند واقع در قطعه جنوبی، مغازهها را اجاره میدهد.
▪️بعد از مدتی بقیه وراث ضمن شکایت از فرد متصرف در دادگاه و خلع ید و جمعآوری سیم برق، درخواست اجرتالمثل ایام تصرف نسبت به حصه خود در خصوص مغازهها میکنند.
▪️نکته مهم این بود که در کارشناسی پرونده اجرتالمثل مغازهها بدون لحاظ امتیاز برق مورد نظر قرار گرفت؛ چون ضمن اینکه متصرف قبلی از برق غیرمجاز استفاده کرده بود، در روز بازدید نیز مغازهها کنتور برق مشترکی نداشتند و بالطبع اجاره پایینتری در نظر گرفته شد. لازم به ذکر است که بعد از اعتراض وراث، هیات کارشناسی بعدی نیز نظریه کارشناسی اولیه را مورد تایید قرار داد.
🔻پاسخ پرسش و هماندیشی [۱] تدوین: غلامرضا گلستانی نسب
▪️بنظر میآید وقتی شخصی ششدانگ محلی را که سهدانگ آن متعلق به خودش نیست، استفاده میکند و یا اجاره میدهد؛ چرا نباید بر اساس همان نوع استفاده، اجرتالمثل تعیین نشود.
▪️بهعبارت دیگر شخصی هم تخلف انجام داده که از سهم دیگری استفاده کرده و هم باید سود بیشتر ببرد؛ که منصفانه به نظر نمیرسد.
⚖ از منظر حقوقی:
▪️مطابق با رای شعبه ۲۸ دادگاه تجدیدنظر استان تهران به شماره رای نهایی ۹۱۰۹۹۷۰۲۲۲۸۰۱۰۱۸ مورخ ۱۳۹۱.۸.۳۰ درصورتی که کاربری ملکی پارکینگ باشد و خوانده عدواناً از آن استفاده تجاری نماید؛ خواهان مستحق دریافت اجرتالمثل براساس کاربری پارکینگ است.
▪️اینکه بر اساس کاربری مکانی یا بر اساس استفادهای که از آن مکان میشود اجرتالمثل تعیین شود یک امر حقوقی بوده و با توجه به اینکه بین حقوقدانان و قضات در این خصوص اختلافنظر است.
✔️بنابراین بهتر است به منظور رفع ابهام و رفع مسئولیت، کارشناس طی لایحهایی از قاضی پرونده در خصوص نوع کاربری، نظر ارشادی و راهنمایی خواسته شود.
▪️در یکی از کوچههای مناطق پایینشهر صاحب یکی از منازل از زیرزمین که دارای درب مستقل از گذر است چند سال به عنوان تجاری (نان فانتزیپزی) استفاده کرده و آنرا اجاره داده است.
▪️اینک برادر ایشان که مالک ۳ دانگ از ملک است مطالبه اجرتالمثل سهم خود در طول این مدت را نموده است.
▪️طی استعلام اخذ شده از شهرداری، زیرزمین مذکور تجاری نبوده و انباری مسکونی است.
❗️پرسش: جهت تعیین اجرت المثل و سهم خواهان، نوع کاربری باید بر اساس تجاری محاسبه گردد یا انبار مسکونی؟