🔸نقدی بر گرامیداشت روز زن و مادر مشخص نیست روز میلاد حضرت زهرا (س)، روز زن است یا روز مادر. احتمالا برای کسانی که این روز را در تقویم قرارداده اند، زنانگی و مادرانگی یکسان تلقی شده اند و در حقیقت زنانگی به مادرانگی «تقلیل» داده شده است. نوع مواجهه تریبون های رسمی و غیر رسمی نیز همین پیام را دارد که زن، یعنی مادر و بنابراین زن خوب، یعنی مادر خوب. مادر خوب هم کسی است که به «وظایف» مادری می پردازد: تربیت فرزند، تلاش برای بزرگ کردن او، شب بیداری و از خوراک خود زدن و فداکاری برای او. چنین رویکردی، زن را موجودی برای «دیگری» می خواهد و نقش زن را در مادر بودن فرو می برد. این درحالی است که هم در شرع و هم در عرف امروز جهانی، فرزندپروری یک «وظیفه مشترک» میان زن و مرد است و این پیشفرض که زنان وظیفه مراقبت و تیمار داری و از خودگذشتگی برای فرزند را دارند، یک پیش فرض تبعیض آمیز است. نگهداری از فرزند، وظیفه زن نیست، بلکه یک وظیفه مشترک میان دو نفری است که فرزند را به دنیا آورده اند و چگونگی تقسیم کار میان آن دو کاملا بستگی به شرایط اجتماعی و توافق طرفین دارد. ممکن است حالتی پیش بیاید که زن، کمتر از مرد به فرزندان بپردازد. یک خانم که مدال آور ریاضیات جهانی است را تصور کنید که موقعیت های شغلی بین المللی مهمی برایش فراهم می شود، در صورتی که همسرش متوسط است. در همین دوران این زن و شوهر با توافق یکدیگر بچه دار می شوند و با هم توافق می کنند که پدر، مسوولیت نگهداری فرزند را بیشتر از مادر به عهده بگیرد و مادر به روزی یکی دو ساعت وقت گذراندن در بعد از ظهرها و روزهای تعطیل برای کودک اکتفا می کند و بقیه روز، این پدر است که از کودک مراقبت می کند و این روند تا بزرگسالی ادامه پیدا می کند. در این صورت، زن، مسوولیت بسیار کمتری در فرزند پروری داشته است. در فرض فوق، اولا، هیچ داده روانشناختی و هیچ مطالعه ای نشان نداده است که این کودک به این دلیل که پدرش از او مراقبت کرده، دچار اختلال در شخصیت و عاطفه و یا هرچیز دیگر باشد، بلکه می تواند فردی کاملا سالم از نظر روحی و روانی و جسمی باشد. ثانیا، آن زن، هیچ گونه رفتار غیر اخلاقی و غیر شرعی انجام نداده است و کماکان به عنوان یک «انسان» می تواند شایسته تقدیر باشد. او، با آنکه مسوولیت مراقبت از فرزند را به دوش نگرفته است، کماکان می تواند انسانی کامل، دارای بالاترین فضیلت های اخلاقی و مقرب پروردگار باشد. در قرآن حتی یک مورد وجود ندارد که فرزندپروری و تیمارداری کودک و سختی کشیدن ها برای رشد فرزند را از وظایف مادر بداند و اتفاقا تصریح و تاکید می کند در بزرگ کردن بچه، زن و مرد با هم توافق کنند و هیچکدام نباید متضرر شوند (بقره، 233). تنها موردی که از زن بابت سختی هایش تجلیل شده، هنگام بارداری است، که البته امری زیستی و فیزیولوژیک است. اگر قرار است روز مادر، به گونه ای برگزار شود که «زن مطلوب» همان «مادر مطلوب» باشد و به این ترتیب در قالبی شفقت آمیز و تجلیل آمیز، نقش زن در مادرانگی منحل شود و سپس چنین جایگاهی تقدیس شود، این، همان «تبعیض شفقت آمیز» است. تبعیض شفقت آمیز، نوع جدیدی از تبعیض علیه زنان است که به جای تبعیض خصمانه علیه زنان، با ظاهری دلسوزانه، زن را تبدیل به موجودی «برای دیگری» می کند: «برای فرزند» یا «برای شوهر». می توان روزی را به نام روز مادر نامید ولی باید مراقب بود زنانگی به مادرانگی تقلیل نیابد. هرچند بهتر بود، روز پدر و مادر با هم ادغام می شدند، و در یک روز، مشترکا از تلاشهای آنان تقدیر می شد تا زمینه های تبعیض شفقت آمیز ایجاد نشود. https://t.center/delshodeyevelshode