دستچین

#کالای_در_انبار
Канал
Логотип телеграм канала دستچین
@dastcheanПродвигать
1,39 тыс.
подписчиков
8,56 тыс.
фото
3,13 тыс.
видео
2,56 тыс.
ссылок
دو كلمه حرف حساب، كمى تماشا، جرعه‌اى موسيقى
Forwarded from فراسوی سیاست (Abbas Khalaji)
🔷ایران و روسیه (سیاستِ خاطره و کالای در انبار)!

🔹دکترینِ روسیِ «با سپرِ ایران به‌جنگِ دیگران‌رفتن»

🖋محسن خلیلی

🔸استاد علوم سیاسی دانشگاه فردوسی مشهد

هر روز صبح در مسکو، مردی به روزنامه‌فروشی می‌رفت و یک نسخه از پراودا (روزنامۀ رسمی حزب کمونیست شوروی) را می‌خرید. صفحۀ اول را نگاه می‌کرد و با عصبانیت آن‌را به سطل آشغال می‌انداخت. یک روز روزنامه‌فروش از او پرسید: واسه چی این‌کار رو می‌کنی، چی می‌خوای تو اون روزنامه؟
مرد جواب داد: دنبال آگهی فوت می‌گردم.
روزنامه‌فروش گفت: ولی احمق، آگهی‌های فوت رو که تو صفحۀ اول نمی‌نویسن.
مرد جواب داد: نگران نباش! اون آگهی فوتی که من دنبالشم، فقط تو صفحۀ اول نوشته می‌شه.

روابط ميان كشورها، برپايۀ همكاری، رقابت و ستيز (و يا آميزه‌ای از آنها) ريخت‌ومايه می‌گيرد. روسيه نيز، در روابط با ديگركشورها، از آميزۀ همكاری و رقابت و ستيز، بهره‌گيری می‌كند. اما، روسيه، كشوری نيست‌كه رقيب را برتابد؛ به‌ويژه اگر رقيب، هم همسايه باشد و هم بازيگر منطقه‌ای. ايران و روسيه، همسايه بوده‌اند؛ و همسايگیِ ميان دو كشور، به‌صورت تاريخی پُر بوده است از خاطره و رويداد و جنگ و صلح و معاهده و تجاوز و تجارت و بدبينی و خوش‌بينی و سلطه‌جويی و گريز از سلطه و پيوند نابرابر. درواقع، مدت‌زمانی بسيارطولاني است‌كه ميان ايران و روسيه، «سياستِ خاطره»وجود داشته است؛ از تنفر و خشونت و خصومت گرفته تا دوستی و صلح و سازش. ايران و روسيه پيش‌از عصر قاجاران، با همديگر در ارتباط بوده‌اند؛ اما، ايران عصر قاجار به پنج دليل، براي كشورهای قدرتمند قرن نوزدهم و بيستم، از اهميت فراوان برخوردار بوده است: موقعيت راهرويی، مسألۀ هند، دولت حائل، بازی بزرگ و کشف نفت. اما، اين نكته مهم است‌كه در هر پنج خصلت و كاراكترِ ايرانِ عصر قاجار، روسيه از جايگاه ژئوپليتيک و ژئواستراتژيک برخوردار بوده است؛ و به‌همین سبب نياز روسيه به ايران، بسياربيشتر از نياز ايران به روسيه بوده است.
ولی، در دوران كنونی، اوضاع بسياردگرگون شده است و اين تندروی‌ها و اشتباه‌كاری‌های فراوان ايران بوده كه ايران را به روسيه نيازمند ساخته است. خاطرۀ برجامانده و به‌یادمانده از تاریخ روابط ایران و روسیه، همواره منفی بوده است و لحظاتِ خوشحال‌کننده و امیدبخش در روابط تاریخی دو کشور، کمتر وجود دارد؛ زيرا، روسيه نمی‌توانسته است (و همچنان هم نمی‌تواند) از احساس فرادست‌بودن خود در رابطه‌اش با همسايگان، دست بردارد. روسيه، در حوزۀ همسايگی، ايران را همكار می‌خواهد كه در حوزۀ منافع روسی و نه عليه آن قدم بردارد؛ در حوزۀ منطقه‌ای، براي جلوگيری از هرگونه نفوذيابی ايران، با ايران سرِ ستيز دارد و نمی‌پذيرد كه هيچ كشوری به‌جز روس‌ها، دست بالا را در منطقه داشته باشند و یا حتی منافعی برابر با روس‌ها، نصیب‌شان شود. در حوزۀ فرامنطقه‌ای، به ديگركشورها و ازجمله ايران، به‌چشم رقيب نگاه می‌كند و در حوزۀ بين‌الملل، تنها از ستيزه‌جويی ايران عليه ايستارها و كردارهای بين‌المللی، به‌نفع خود استفاده می‌كند.
بنابراین، ایران برای روسیه، کشور برابر و همسان نیست؛ رقیب هم به‌شمار نمی‌آید؛ چندان به ایران نیاز ندارد؛ تنها از برگِ ایران در بازی‌های بین‌المللی استفاده می‌کند؛ از دلهرۀ دیگران از نفوذیابی و رفتارهای تندخویانۀ ایران، بهره‌جویی می‌کند ولی بهره‌ای هم نصیب ایران نمی‌کند. ایران را کالای در انبار تلقی می‌کند که اگر در انبار بماند بهتر است؛ و اگر هم، برای بهره‌جویی از ایران و بهره‌کشی از دیگران، بخواهد با کارت ایران بازی کند، ایران را از انبار دکترین سیاست خارجی و امنیت ملی خود، بیرون می‌کشد و در معرض می‌گذارد و با سپرِ ایران، به جنگ دیگران می‌رود. کالای در انبار، همیشه دستِ دوم باقی می‌ماند. باید امیدوار بود که روزی بیاید و آگهی فوتِ رفتاری این‌چنین که همیشه از روس‌ها نسبت به ایران، سر زده است، در صفحۀ اول بسیاری از روزنامه‌های ایران و روسیه، منتشر شود.

«پندارۀ ایران در اندرونی ماتریوشکا»، همایش بین‌المللی روابط ایران و روسیه در پرتو تحولات نوین منطقه‌ای، تهران، مرکز مطالعات اورآسیای مرکزی دانشگاه تهران، بنیاد مطالعات قفقاز و انجمن ایرانی مطالعات منطقه‌ای، ۹اسفند۱۴۰۰.

متنِ کامل مقاله، در مجموعه مقاله‌های همایش بین‌المللی روابط ایران و روسیه در پرتو تحولات نوین منطقه‌ای، درحالِ انتشار است.

#ایران #روسیه #سیاست_خاطره #کالای_در_انبار

@akhalaji