با پژوهشگران گروه واژهگزینی فرهنگستان زبان و ادب فارسی در کشف دوبارۀ زیباییهای زبان و ادبیات فارسی همراه شوید.
سروش: cheshmcheragh
اینستاگرام: _cheshmocheragh_
فیسبوک: Persian Terminology
توییتر: persiantermino1
ایتا: cheshmocheragh2
✅عاقلتر از او کسی نیست. ✅عاقلان دانند. در این جملهها «عاقل» اسم است یا صفت؟ بر اساس یکی از تحلیلهای دستوری، همانطور که معنای واژهها تغییر مییابد، مقولهٔ دستوری آنها نیز تغییر میکند، و این فرایند «تغییر مقوله» خوانده میشود. تغییر مقولهٔ صفت به اسم (مانند جملههای بالا)، صفت به قید (مثل راه خانهٔ ما مستقیم است و مستقیم به خانه رفت)، و اسم و صفت به فعل (مانند جنگ و میجنگد؛خشک و میخشکد) «تغییرمقولههای زایا» نامیده میشوند. بنابراین، «عاقل» در جملههای بالا دومقولهای است؛ در جملهٔ نخست صفت است و در دومی اسم. کمتر واژهای میتواند سهمقولهای باشد، یعنی صفتهایی که کاربرد اسمی دارند، کاربرد قیدی ندارند و برای ساختن قید از آنها، باید از پسوندهای قیدساز استفاده کرد. مثل: مرد عالِم، عالمان دین، عالمانه اظهار نظر کردن.