🔸هرج و مرج طولانیمدت در سوریه
🔺مصاحبۀ افشین رتنسی با پروفسور جان میرشایمر / برگردان: شبنم کاظمی
✅به نظر من عواقب سقوط سوریه و اتفاقاتی که در نتیجۀ آن میافتد آنقدر زیاد است که سخت است تصمیم بگیریم از کجا شروع کنیم. واضح است که بازندگان این درگیری ایران، روسیه و حزبالله بودند. بدون شک برای ایران ضربۀ بزرگی بوده، چون سوریه متحد مهمی برای ایران بود. نکتۀ بسیار مهمتر اینکه، سوریه کانالی برای انتقال سلاحهای ایرانی به حزبالله داخل لبنان بود. آن کانال حداقل فعلاً بسته شده است. فکر میکنم روسها هم ضرر کردند، چون از سوریه حمایت میکردند؛ و البته حزبالله هم به دلایلی که ذکر کردم ضرر کرد. برندههای قاطع این درگیری اسرائیل، ایالاتمتحده و ترکیه هستند. نمیتوان بهطور قاطع گفت که همۀ اینها چطور پیش میرود و به کجا ختم میشود. تنها چیزی که قطعی به نظر میرسد این است که برای مدتی طولانی هرج و مرج قابلتوجهی در سوریه وجود خواهد داشت. چون احتمال تشکیل دولتی منسجم در دمشق که بتواند کل کشور را کنترل کند بسیار کم است.
✅گفتن اینکه در بلندمدت چه اتفاقی میافتد کمی سخت است، اما ممکن است به دلیل اتفاقاتی که در سوریه افتاده، ایران به سلاحهای هستهای دست پیدا کند و اگر ایران سلاحهای هستهای به دست آورد، برای اسرائیل و همچنین برای ایالاتمتحده فاجعهبار خواهد بود. چه کسی میتواند بگوید آیا این اتفاق خواهد افتاد یا نه؟ همچنین مشخص نیست این وضعیت چه پیامدهایی برای ترکیه دارد. به نظر من ترکها معتقدند برکناری اسد منجر به ایجاد سوریۀ جدیدی میشود که روابط دوستانهای با ترکیه دارد و به ترکیه اجازه میدهد بسیاری از مشکلاتش را بهویژه با کردها حل کند، اما من روی این موضوع زیاد شرط نمیبندم. فکر میکنم مدتی طولاتی در سوریه ناآرامی و بیثباتی زیادی وجود خواهد داشت و این پیروزی کوتاهمدت برای ترکیه در بلندمدت تحول مثبتی نخواهد بود.
✅ایرانیها قبل از ژانویه نیازی به سلاح هستهای نخواهند داشت؛ یعنی همۀ نشانهها مبنی بر این است که دولت بایدن به اندازۀ دولت ترامپ نسبت به ایران سختگیر خواهد بود؛ بنابراین فکر میکنم اتفاقی که در ۲۰ ژانویه میافتد برای ایرانیها مهم نیست. طبق آخرین اطلاعات ما، آنها هنوز تصمیمی در مورد ساخت بمب نگرفتهاند، اما دلایل خوبی وجود دارد که فکر کنیم بالاخره این تصمیم را خواهند گرفت. هیچ شکی نیست که آنها میتوانند در عرض چند هفته مواد شکافتپذیر کافی برای ساخت یک بمب تولید کنند؛ یعنی تا این حد نزدیک هستند؛ اما داشتن مواد شکافتپذیر به معنی داشتن بمب نیست. به نظر من، برای ساخت یک بمب و قابلیت حمل آن، حداقل یک سال زمان نیاز دارند.
✅فکر میکنم هم در مورد اوکراین و هم در مورد خاورمیانه، کاری که دولت بایدن میخواهد انجام دهد این است که ترامپ را محدود کند و کمترین فرصت مانور را به او بدهد، اما فکر نمیکنم آنها خیلی نگران باشند. فکر نمیکنم ترامپ بخواهد سیاست خارجی امریکا در خاورمیانه را حتی برای یک ثانیه تغییر دهد. دولت او پر از شاهینهایی است که میخواهند اگر بتوانند ایران را نابود کنند یا حداقل بر تغییر رژیم ایران تأثیر بگذارند. خود ترامپ هم یک شاهین است و نسبت به ایران دیدگاه تندی دارد. فکر میکنم اگر ترامپ بخواهد تأثیری بر سیاست خارجی داشته باشد، یعنی اگر بخواهد سیاست خارجی را به طرز معناداری تغییر دهد، این کار را در اوکراین خواهد کرد، نه در خاورمیانه.
✅شواهدی وجود دارد که نشان میدهد رژیم جدید سوری با روسها همکاری میکند و علاقهای به بیرون کردن روسها از سوریۀ جدید ندارد. میتوان استدلال کرد که روسها میخواهند بمانند. همچنین میتوان استدلال کرد که روسها باید جلوی ضررهای بیشتر را بگیرند و از سوریه خارج شوند. چون این موضوع چندان مهم نیست. من فکر میکنم آنچه در سوریه اتفاق افتاده، ضربهای بزرگتری به ایران است تا به روسیه. از دیدگاه روسیه، این اساساً یک موضوع فرعی است. آنچه واقعاً برای روسیه اهمیت دارد اتفاقاتی است که در اوکراین میافتد. آنها ترجیح میدادند که اسد در سوریه در قدرت بماند، اما در کل چندان برایشان مهم نبود. تکرار میکنم: چون اعمال نفوذ در خاورمیانه در حال حاضر برای روسها اهمیت زیادی ندارد.
تاریخ انتشار: ۱۸ دسامبر ۲۰۲۴/ ۲۸ آذر ۱۴۰۳
برای مطالعه متن کامل مقاله به آدرس
https://B2n.ir/q55893 مراجعه کنید.
@cheshmandaz_iran