.
👁🗨
#چاغداش
۱۴۰۳/۱۰/۲
□ تعابیر صدا_سیمایی از پوشش پوشندگان فارس
#کامبیز_نجفی
صدا_سیمای فارس در یک ویدیو، با اشاره به "جام سیمین" که گویا از آن یک زن ایلامیست و در سال ۱۳۴۸ در مرودشت پیدا شده، به این تعبیر رسیده است که لباس مرسوم در زنان فارس(لرها، قشقاییها و روستاییان) در پرتو و ادامهی پوشش زنان باستان ایلام، از جمله همین بانوی جام سیمین است.
فعلن برکنار از جستار این روزهای لران و قشقاییان و اینکه این پوشش تبار به کجا میبرد:
یک: نخست اینکه آقای صدا_سیما در این ویدیو از این پوشش با نام "لباس محلی، عشایری، توممون قری یا هر اسم دیگر" نام میبرد، ولی حاضر نیست از قشقایی نیز بهعنوان یکی از پوشندگان و مدعیان این لباس نام ببرد و احتمالن قشقایی را مشمول همان "هر اسم دیگر" بهجای آورده است. (بالاخره دانسته نشد که چرا صدا_سیما و برخی مسؤولین پای میفشارند که از نام قشقایی پرهیز کنند، یا از آن بهنام عشایر فارس یاد کنند)
دو: با نگری کوتاه بر این تندیس، در خواهیم یافت که پوشش این بانو، افزون بر پوشاک سر که مطلقن همانندی با پوشاک مورد گفتگو ندارد، دامن وی نیز از هر همسانی بهدور است. (برای دیدن بهتر تندیس،عکس و ویدیوی آن پیوست است)
تنپوش این بانو از گونهایست که امروز به "ماکسی" نامدار است، تنپوشی سرتاپا که پیراهن و دامن را در بر میگیرد، حال آنکه پوشش زنان لر و قشقایی از چند پارهی جدا، همچون چارقد و کلاهچا و دستمال، به ویژه پیراهن و دامن جدا تشکیل شده است.
اینکه از قوطی صدا_سیما هرچیزی ممکن است در بیاید، دیگر چیز شگفتی نیست، ولی در شگفتیم از آقای درودی باستانشناس که چه همانندی میان این پوشش باستانی و پوشش زنان عشایر فارس در امروز میبینند که به این تعبیر رسیدهاند.
این برداشتهای نادرست، نه تنها نوری بر این جستار تاریک نمیافکند، بلکه بر ابهام آن میافزاید و چه بسا راه را کژ کند.
پینویس:
از سر همین کارشناسیهاست که از یک جستار سادهی تاریخی_فرهنگی یک بامبول در آمده است و گرهی که با انگشت باز میشد را میخواهند با دندان بگشایند. یک گفتگوی کوتاه تلویزیونی یا رادیویی و انتشار چند عکس و سند همه چیز را آشکار میکرد و داستان ختم به خِرَد میشد، که نکردید، چون بلد نبودید، و هنوز هم. (۱)
○زیرنویس:
۱. البته در داستان اخیر آمدن آقای ثابتاقلیدی مدیر میراث فارس به میان معترضین در گردهمایی نخست و وعدهی همیاری، آمدن کارشناسان از تهران به شیراز و نشست کارشناسان میراث با قشقاییها در تهران و شیراز، نشست مدیر میراث با معترضین در استانداری فارس و گفتگو با معترضین، همچنین همکاری شایسته و مدیریت آقای یاشار پولادیان برای اجرای این دیدار؛ نشان از پاسخگویی و واکنش بهینهی مسؤولین دارد، ولی با همهی اینها نمیتوان بر کاستیها و نابلدیها چشم پوشید.
@kambiz_najafi