ترقی هر مملکت منحصر به مدرسه و روزنامه است، نه مدارس قدیمی ایران #قاجار #فارسی  #کتاب_مرجع #ایرانشناسی #پژوهشگاه_ایرانشناسی جناب میرزا علی خان امین الدوله صدر اعظم، سابق بر این، در پیشکاری آذربایجانش در تبریز ایجاد مدرسه مليه مسمی به «رشديه» نمود. در ماه رجب المرجب هزار و سیصد و پانزده در طهران، در حوالی منزل خود، به شراکت جمعی از رجال ایجاد مدرسه ملیه کرد و اسمش را مدرسه «رشديه» نهاد. سرمایه مخارجش ده هزار تومان بود که دو هزار تومان را اعلیحضرت همایونی داد و مابقی را خود و سایر رجال. در حقیقت اول ایجاد مدرسه ملیه است در طهران [که] در عهد سلطنت جاوید مدت اعلیحضرت مظفرالدین شاه قاجار بر پای شد. سایر مدارس ملیه از وی فرا گرفتند. ترقی هر مملکت منحصر به مدرسه و روزنامه است، نه مدارس قدیمی ایران. خلاصه این مدرسه شامل پنجاه شاگرد بود که بیست و پنج نفر از آنها مجانی و بلاعوض درس می خواندند و بیست و پنج نفر دیگرش ماهانه از قرار نفری «ابتدائی» يک تومان و «علمی» پانزده هزار دینار به مدرسه ماه به ماه می دادند. معلم مدرسه میرزا حسن رشدیه بود که تدریس این نوع مدارس را به روشی مخصوص در اسلامبول یاد گرفته بود و تا آن روز در طهران آن نوع ابتدائي سهل المأخذ نمی دانستند و به شاگرد یاد نمی دادند. مدت تحصیل در این مدرسه چهار سال بود. در آنجا زبان فارسی و خط و ترجمه علوم جديده خارجه از قبیل جغرافیا و هیئت و حساب تحصیل می شد. بعد از انقضای چهار سال شاگرد مجاز است که به مدرسه دیگر برود یا به کسب و صنعتی پردازد.(ص ۱۹۴) مأخذ: سپهر،عبدالحسین خان.  یادداشتهای ملک المورخین و مرآت الوقایع مظفری. با تصحیحات و توضیحات و مقدمه های:دکتر عبدالحسین نوائی. انتشارات زرین. پاییز ۱۳۶۸ @atorabanorg