عصر دلفان

💠 #تـــــوک_چـــله

🍉در فرهنگ و زبان قوم اصیل و کهن لک آغاز زمستان را #توک_چله می نماند؛
و البته دو چله را برای زمستان معین میکنند چله‌ بزرگ که چهل روز است و از اول زمستان تا دهم بهمن طول میکشد و چله کوچک که بیست روز است و از یازدهم بهمن تا اول اسفند طول میکشد.
▫️در این میان دوازده روز شامل شش روز آخر چله ی بزرگ و شش روز اول چله ی کوچک را به نام شَشِله های عالیخانی نام گذاری کرده اند.
▫️"یعنی از چهارم تا شانزدهم بهمن" و اعتقاد دارند که در این دو شش روز "دوازده روز" زمستان به اوج خود میرسد و اعتقاد دارند در همین ایام است که شخصی که الاغ خود را برای خوردن آب به لب چشمه‌ای میبرد آب از فرط سرما در گلوی الاغ یخ می بند دو الاغ تلف میشود.

▫️سرانجام در پایان ششله ی دوم یعنی حدود شانزدهم بهمن، زمین به صورت دزدکی و به طوری که ننه سرما متوجه نشود نفسی میکشد که همین نفس آغازی میشود برای گرم شدن زمین و رویش بهار.
▫️از رسومات #شب_چله در میان #قوم_لک فال معروف #چل_سرو (چهل سرود) است که این فال تماماً به #زبان_لکی است و از قضا بسیار هم دقیق است.

@asredelfan

💠 #تـــــوک_چـــله

🍉در فرهنگ و زبان قوم اصیل و کهن لک آغاز زمستان را #توک_چله می نماند؛
و البته دو چله را برای زمستان معین میکنند چله‌ بزرگ که چهل روز است و از اول زمستان تا دهم بهمن طول میکشد و چله کوچک که بیست روز است و از یازدهم بهمن تا اول اسفند طول میکشد.
▫️در این میان دوازده روز شامل شش روز آخر چله ی بزرگ و شش روز اول چله ی کوچک را به نام شَشِله های عالیخانی نام گذاری کرده اند.
▫️"یعنی از چهارم تا شانزدهم بهمن" و اعتقاد دارند که در این دو شش روز "دوازده روز" زمستان به اوج خود میرسد و اعتقاد دارند در همین ایام است که شخصی که الاغ خود را برای خوردن آب به لب چشمه‌ای میبرد آب از فرط سرما در گلوی الاغ یخ می بند دو الاغ تلف میشود.

▫️سرانجام در پایان ششله ی دوم یعنی حدود شانزدهم بهمن، زمین به صورت دزدکی و به طوری که ننه سرما متوجه نشود نفسی میکشد که همین نفس آغازی میشود برای گرم شدن زمین و رویش بهار.
▫️از رسومات #شب_چله در میان #قوم_لک فال معروف #چل_سرو (چهل سرود) است که این فال تماماً به #زبان_لکی است و از قضا بسیار هم دقیق است.

@asredelfan

💠 #تـــــوک_چـــله

🍉در فرهنگ و زبان قوم اصیل و کهن لک آغاز زمستان را #توک_چله می نماند؛
و البته دو چله را برای زمستان معین میکنند چله‌ بزرگ که چهل روز است و از اول زمستان تا دهم بهمن طول میکشد و چله کوچک که بیست روز است و از یازدهم بهمن تا اول اسفند طول میکشد.
▫️در این میان دوازده روز شامل شش روز آخر چله ی بزرگ و شش روز اول چله ی کوچک را به نام شَشِله های عالیخانی نام گذاری کرده اند.
▫️"یعنی از چهارم تا شانزدهم بهمن" و اعتقاد دارند که در این دو شش روز "دوازده روز" زمستان به اوج خود میرسد و اعتقاد دارند در همین ایام است که شخصی که الاغ خود را برای خوردن آب به لب چشمه‌ای میبرد آب از فرط سرما در گلوی الاغ یخ می بند دو الاغ تلف میشود.

▫️سرانجام در پایان ششله ی دوم یعنی حدود شانزدهم بهمن، زمین به صورت دزدکی و به طوری که ننه سرما متوجه نشود نفسی میکشد که همین نفس آغازی میشود برای گرم شدن زمین و رویش بهار.
▫️از رسومات #شب_چله در میان #قوم_لک فال معروف #چل_سرو (چهل سرود) است که این فال تماماً به #زبان_لکی است و از قضا بسیار هم دقیق است.

@asredelfan

💠 #تـــــوک_چـــله

🍉در فرهنگ و زبان قوم اصیل و کهن لک آغاز زمستان را #توک_چله می نماند؛
و البته دو چله را برای زمستان معین میکنند چله‌ بزرگ که چهل روز است و از اول زمستان تا دهم بهمن طول میکشد و چله کوچک که بیست روز است و از یازدهم بهمن تا اول اسفند طول میکشد.
▫️در این میان دوازده روز شامل شش روز آخر چله ی بزرگ و شش روز اول چله ی کوچک را به نام شَشِله های عالیخانی نام گذاری کرده اند.
▫️"یعنی از چهارم تا شانزدهم بهمن" و اعتقاد دارند که در این دو شش روز "دوازده روز" زمستان به اوج خود میرسد و اعتقاد دارند در همین ایام است که شخصی که الاغ خود را برای خوردن آب به لب چشمه‌ای میبرد آب از فرط سرما در گلوی الاغ یخ می بند دو الاغ تلف میشود.

▫️سرانجام در پایان ششله ی دوم یعنی حدود شانزدهم بهمن، زمین به صورت دزدکی و به طوری که ننه سرما متوجه نشود نفسی میکشد که همین نفس آغازی میشود برای گرم شدن زمین و رویش بهار.
▫️از رسومات #شب_چله در میان #قوم_لک فال معروف #چل_سرو (چهل سرود) است که این فال تماماً به #زبان_لکی است و از قضا بسیار هم دقیق است.

@asredelfan

در گاه شمار لکی، ماه دی ماه «نوروژ» و روز اول دی ماه «روز نوروژ» گفته می‌شود که مردم در این شب، جشنی برپا می‌کنند و آتشی می‌افروزند که ریشه در ادوار بسیار دور ریشه در آیین پیش از مهری دارد. فردای آن روز، زایش مهر است و خورشید طلوع می‌کند و بیشتر در آسمان می‌ماند نور بیشتری می‌دهد و سود بیشتری به مردم می‌رساند. مردم هم تا صبح در کنار آتش جشن می‌گرفتند. این رسم کهن در میان قوم لک به «آگر نوروژی» (آتش نوروزی) معروف است.
دانش و فرهنگ گاهشماری و ستاره‌شناسی لکی در تاریخ ۱۳۹۶/۱۲/۹ باشماره ۱۱۵ در فهرست فرهنگ‌های ملی به ثبت رسیده است.
آیین آگر نوروژی در فهرست ملی میراث ناملموس کشور برای قوم لک به ثبت رسیده است


#شب_چله #توک_چله


@asredelfan

در گاه شمار لکی، ماه دی ماه «نوروژ» و روز اول دی ماه «روز نوروژ» گفته می‌شود که مردم در این شب، جشنی برپا می‌کنند و آتشی می‌افروزند که ریشه در ادوار بسیار دور ریشه در آیین پیش از مهری دارد. فردای آن روز، زایش مهر است و خورشید طلوع می‌کند و بیشتر در آسمان می‌ماند نور بیشتری می‌دهد و سود بیشتری به مردم می‌رساند. مردم هم تا صبح در کنار آتش جشن می‌گرفتند. این رسم کهن در میان قوم لک به «آگر نوروژی» (آتش نوروزی) معروف است.
دانش و فرهنگ گاهشماری و ستاره‌شناسی لکی در تاریخ ۱۳۹۶/۱۲/۹ باشماره ۱۱۵ در فهرست فرهنگ‌های ملی به ثبت رسیده است.
آیین آگر نوروژی در فهرست ملی میراث ناملموس کشور برای قوم لک به ثبت رسیده است


#شب_چله #توک_چله


@asredelfan

مدیر کل ثبت آثار و حفظ و احیاء میراث معنوی و طبیعی از ثبت «آگِر نوروژی؛ آیین آتش نوروزیِ شب چله» در فهرست ملی میراث ناملموس کشور خبر داد.

فرهاد نظری در گفت‌وگو با ایسنا، در این باره بیان کرد: یکی از آیین‌های باستانی ایرانی که هنوز در میان مردم قوم لک حفظ شده آیین «آگر نوروژی» است. مردم لک در شبی که با نام #شو_چله (شب چله) معروف است آتش بزرگی برپا کرده و در گرداگرد آن به پایکوبی و شادی می‌پردازند.

او ادامه داد: شب چله در واقع مطابق با آغاز ماه #نوروژ در #تقویم_لکی است. بنابراین آتشی که در این شب برافروخته می‌شود به آگر نوروژ و به مراسمی که در کنار این آتش گرفته می‌شود رسم آگر نوروژی شو چله می‌گویند.

مدیر کل ثبت آثار و حفظ و احیاء میراث معنوی و طبیعی افزود: فلسفه برپایی این آتش به این صورت است که مردم لک #شب_چله را که بلندترین، سردترین و تاریکترین شب سال است به عنوان شب زایش میر یا مهر می‌دانند. مهر نماد گرما، نور و جانبخشی است و با زایش او تاریکی و سردی رو به زوال می‌گذارد.

وی اعلام کرد: برپایی آتش در این شب از یک طرف برای مراقبت از مهر تازه به دنیا آمده است و از طرف دیگر نمادی است از خود مهر. مردم لک معمولا با نواختن ساز و دُهل و اجرای مقامات موسیقی و ترانه‌ها و رقص‌های لکی شادی خود را بروز می‌دهند.

نظری گفت: متاسفانه آیین آگر نوروژی در میان #لک‌ها تا حد زیادی به فراموشی سپرده شده و تنها در مناطقی چون محل سکونت ایل کاکاوند در حد فاصل دلفان و هرسین هنوز به شکل چشمگیری اجرا می‌شود. بی شک ثبت آئین آگر نوروژی احترام به تمام فرهنگ‌های ایرانی است که در گذر زمان شکل گرفته‌اند و تلاشی برای احیاء این سنت دیرینه است

https://t.me/asredelfan/26303

♻️ شب چله بدون آجیل هم برگزار شدنی است

یادداشتی از: رضا موزونی

🔸همیشه اینگونه بوده است ، که حاشیه ها جای متن را آرام آرام می گیرند. وقتی تمام دغدغه ی ما برای #شب_چله تهیه آجیل باشد ، پس کیسه دوختن برای جیب مردم و افزایش بی منطق قیمت پسته و بادام و..امری طبیعی است.

▫️در شب چله که آغاز پیروزی روز و روشنی بر شب وتاریکی است، مردم بیدار می مانده اند و این شب دراز را با چیستان و متل و هوره و شاهنامه خوانی می گذراندند. مادر بزرگ کیسه ای می آورد و به دقت می گشود، مشتی گندم برشته ، مشتی نخود و کشمش و برگه قیسی به عنوان شوچره به بچه ها می داد،بوی عطر کشمش پلو در روستا می پیچید.

▫️اهل خانواده در منزل بزرگترها جمع می شدند وحتی اگر شوچره ای هم نبود، کسی دلهره اش را نداشت. دریغ که این روزها تهیه آجیل شب چله(یلدا) دغدغه و گاه باعث ناراحتی خیلی از مردم شده است.

▫️با این حال روز بازار باور کنید، بدون آجیل هم
می شود دور هم نشست. آجیل ها، در مغازه ها خواهند ماند اگر ما بخواهیم.

@asredelfan