↩️ چرا نباید صفویان را شاه دانست؟ 💠 پادشاهی در ایران از بنیاد امری‌ست ایرانشهری. اما صفویان نه تنها به اصول باستانی پادشاهی در ایرانشهر هیچ پایبندی‌ای نداشتند، بلکه این شیوه‌ی کشورداری ایرانی را به انحراف نیز برده و نام آن را آلوده کرده بودند. ✅ نمونه‌ای از اصول پادشاهی در شاهنشاهی ساسانی بر پایه‌ی نگرش ایرانشهری: «هر کس شخصی را از تظلم (دادخواهی) به شاه باز دارد، نسبت به خدا و آیین کشور و رسم پادشاهی نافرمانی کرده. [...] هیچ گناهی به درگاه خداوند بزرگ‌تر از گناه پادشاهان نیست، زیرا خداوند آنان را بر رعیت چیره کرده تا ستم را از آنها دور کنند.» (تاج- جاحظ) ❌ نمونه‌ای از تصوری که صفویه بر پایه‌ی نگرش ابراهیمی، از مفهوم پادشاهی در نگاه مردم پدید آورده بود: «گویی سلطنت کردن یعنی حق اینکه بتواند هر نوع ظلم و ناروایی را مرتکب شد. یکی از شیوه‌های سخن گفتن ایرانیان اینست که به جای آنکه بگویند کسی را نابود کردن یا عدالت را نقض کردن، می‌گویند: شاهی کردن.» (سیاحت‌نامه‌ی شاردن) 💠 آری؛ به وارون تصورات رایج، همان سان که هر گردی گردو نیست، هر حکومت موروثی نیز پادشاهی نیست. ✍ بهدین تیرداد نیک اندیش 🔥 @AshemVohu2581 🔥