علت زندانی شدن مصدق 👇
داستان جاسوسی داماد مصدق (احمد متین دفتری) برای انگلستان در سال ۱۳۳۰ را قبلأ در این کانال مفصل توضیح داده بودیم .
و اینک جریان جاسوسی مصدق و متین دفتری در سال ۱۳۱۹ و زندانی شدن محمد مصدق
👇
اگر دکتر مصدق درباره علت زندانی شدن خود جز همان عبارتی که نقل شد چيزی ننوشته است، محمد رضا شاه پهلوی در کتاب مأموريت برای وطنم نوشته است: «... پدرم مصدق را به اتهام همکاری با يک دولت خارجی و توطئه بر عليه دولت ايران توقيف کرده بود» (مأموريت، ١٠٩-١١٠)
دکتر مصدق در خاطرات خود، در «عرض جواب» به همين مطلبی که شاه در اين باره نوشته و مصدق هم آن را در خاطرات خود عيناً نقل کرده است، مطلقاً به عبارت «اتهام همکاری با يک دولت خارجی و توطئه بر عليه دولت ايران» نه اشاره ای کرده و نه آن را رد نموده است، در حالی که در همين «عرض جواب» در پاسخ به شاه که نوشته بوده است: «... ولی من از او شفاعت کردم و وی پس از چند ماه آزاد گرديد»، دکترمصدق جواب داده است: «من و کسانم درخواستی از والاحضرت وليعهد نکرديم...» (خاطرات، ٣٣٨-٣٣٩ ) که البته درست نيست زيرا دکتر مصدق در جای ديگری از خاطراتش تصريح کرده است که: «... تا شخصی به نام پِرُن اهل سويس که در بيمارستان نجميه بستری شده بود به خواهش پسرم از من نزد وليعهد (شاهنشاه فعلی) وساطت نمود و به امر شاه فقيد مرا به احمد آباد آوردند...» (خاطرات، ٢٩٣)
از آنچه به اختصار نقل شد به نظر می رسد مصدق از علت توقيف خود بی خبر نبوده و به اين جهت موضوع «اتهام همکاری با يک دولت خارجي...» را رد نکرده است. و اما با کدام دولت خارجي؟ و نيز چرا محمد رضاشاه در کتاب خود از آن دولت خارجی نام نبرده است؟ آيا ممکن است رضاشاه به وليعهد نگفته بوده است که او را به علت همکاری با کدام دولت خارجی زندانی کرده بوده است؟
آنچه علت زندانی شدن مصدق را تا حدی روشن می سازد آن است که توقيف او با برکناری نخست وزير و وزير کشور وقت مقارن بوده است و نيز با حوادث سياسی ديگر.
گفته شد که دکتر مصدق در ۵ تير ١٣١٩ توقيف شد.
در روز چهارم تير دکترمتين دفتری نخست وزير (داماد دکتر مصدق که نوه ی عموی مصدق نیز بود) و علی اصغر حکمت وزير کشور به صورت موهنی از کار بر کنار گرديدند:
انتصاب نخست وزير - بر حسب فرمان مطاع مبارک اعليحضرت همايون شاهنشاهی آقای علی منصور وزير پيشه و هنر به سمت نخست وزيری منصوب گرديدند.
برحسب اراده ذات مقدس شاهنشاهی آقای متين دفتری برای استراحت از خدمت معاف و همچنين آقای حکمت وزير کشور هم برای معالجه از خدمت معاف گرديده است (روزنامه اطلاعات،چهارشنبه ٥ تير ١٣١٩)
در روز ٨ تير رضاشاه نمايندگان مجلس را احضار کرد و به ايشان گفت: «... امروز يک وضع فوق العاده ای ست که بيشتر بايد در صدد پيش بينی بود». وی از اين که مسؤولان، عبارت «خاطر مبارک آسوده باشد» را تکرار می کنند اظهار عدم رضايت کرد.
اما این روایتی است، مستند به دست ما رسیده و دستگیری مصدق یک مسئله ای ست که طرف اصلی آن یعنی رضاشاه از کشور خارج شد و راز این واقعه سر به مهر ماند،
روز پیش از دستگیری محمد مصدق، قطار اسناد و گزارش های مربوط به جاسوسان انگلستان از پاریس به سمت بندر شمالی فرانسه برای عزیمت به انگلستان در حرکت بود و این قطار با پیشروی ارتش آلمان به تصرف ارتش هیتلر درآمد، افسران آلمان با مطالعه ی این اسناد و گزارش ها به موضوع بسیار عجیبی برخوردند که نشان می داد متین دفتری که داماد مصدق و به اصطلاح از دوستداران آلمان آن زمان بود، جاسوس انگلیس است و با پوشش طرفداری از آلمان و با فریب رضاشاه در ایران آن زمان به نخست وزیری ایران رسیده.
با مطالعه ی بیشتر این گزارش های روزانه همدستان متین دفتری شناسایی شدند که محمد مصدق نیز از جمله ی این افراد بود،
آلمان ها شبانه و با عجله ی بسیار رضاشاه را از این مسئله آگاه کردند و در نتیجه مصدق نیز مورد غضب واقع شد و دستگیر شد که باقی این ماجرا کاملا مشهود و قابل دسترسی ست.
#آرشیو_ایرانمهر
@Ariyamehr_2581
@list_Arshiv