از ماسک و اوتیستیکهای دیگر
[بخش ۱] آن چیزی که آن را به نام اوتیسم میشناسیم، اختلالی است که به رشد مغز افراد اوتیستیک یا مبتلا به اوتیسم مربوط میشود. شکلهای مختلفی دارد. در بعضی از مبتلایان خیلی شدید و آشکار است، در بعضیها هم اینقدر خفیف است که فقط پزشکان میتوانند آن را تشخیص دهند. سه تا علامت مهم دارد، که از این قرارند:
۱- مشکل در برقراری رابطه و تعامل با دیگران.
۲- علایق محدود و رفتارهای تکراری. یعنی اینکه برعکس افراد عادی، اینها فقط به چیزهای بسیار محدود و مشخصی علاقه دارند. مثلاً از میان هنرها ممکن است فقط به نقاشی یا فقط به موسیقی علاقه داشته باشند. یا از میان همهی بازیها همیشه فقط یک یا دو تا از آنها را انجام دهند.
۳- محدود بودن قدرت یادگیری، که مخصوصاً در مدرسه خودش را نشان میدهد. اگر اختلالشان خیلی شدید باشد که اصلاً نمیتوانند به مدرسههای معمولی بروند. در شکلهای خفیفش هم معمولاً به این صورت است که از میان همهی درسها ممکن است در یکی از آنها خوب یا خیلی باشند، و در بقیه ضعیف یا خیلی ضعیف هستند. اینکه احتمال می دهند اینشتین هم اوتیستیک بوده باشد، در واقع به خاطر این است که فقط فیزیک و ریاضیاش خیلی خوب بوده. بقیهی درسهایش تعریفی نداشتهاند.
همه چیز در واقع به رشد مناسب قسمتهای مختلف مغز مربوط میشود. برای برقراری یک ارتباط طبیعی با دیگران، بخشهای بسیاری از مغز باید با هم همکاری کنند. اما همیشه قسمتهایی از مغز اوتیستیکها رشد کافی نکردهاند. بنابراین اینها همیشه در ارتباطشان با دیگران مشکل دارند. علایق محدود و قدرت یادگیریشان هم باز به همین مسئله مربوط میشود. از آنجا که قسمتهایی در مغزشان هست که خوب رشد نکردهاند، به هر چیزی نمیتوانند علاقه پیدا کنند، یا هر چیزی را مثل افراد عادی یاد بگیرند. اما گاهی همین مسئله باعث تواناییهای منحصر به فردی برای اینها میشود! برای اینکه مغز خاصیتی دارد که وقتی یک قسمتش خوب رشد نکرد، ممکن است قسمت دیگری از آن بیش از حد رشد کند! آن وقت این قسمتی که بیش از حد رشد کرده است، علاقه، رفتار یا استعداد خاصی برای او ایجاد میکند. مثل همان استعداد ریاضی و فیزیک اینشتین. در واقع دانشمندان و هنرمندان بسیاری بودهاند که اوتیستیک بودهاند. اوتیسم بعضی از آنها تأیید شده هست. بعضیها هم احتمال داده میشود که اوتیستیک بوده باشند. دو بخش بعدی این جستارها، دربارهی بعضی از دانشمندان و هنرمندان بزرگی خواهد بود که اوتیستیک بودهاند.
عباس پژمان
@apjmn