⭕خلاصه ای بر چکاد امروز:
ارائه کتاب «وضع بشر اثر هانا آرنت» توسط امیر ارسلان ادیب و جست و گریز هایی به دیگر منابع مانند «سیاست ارسطو» و «رساله ضیافت افلاطون» ما را به «دولت شهر» آتن در طی قرن های گذشته میبرد.
در این سفر کوتاه تاریخی به بازسازی «دولت شهر آتن» و جو حاکم در آن دوران پرداخته شد و مقایسه مفهوم «سعادت انسان» و «سیاست» در آن زمان با معنا و مفهموم امروزی آن در عصر مدرن مورد بحث قرار گرفت. اینکه به نوعی سیاست یا امر سیاسی، در «دولت شهر آتن» یعنی شهروند بودن و به امور شهر پرداختن. در آتن تمام تصمیمات این شهر توسط مردم شهر گرفته میشد و آن چیزی قانونی بود و حقیقت داشت که درباره آن اجماع شده باشد. تقریبا میشه گفت این ها مبنای شکل گرفتن نخستین دموکراسی بودند.
انسان ها برای اینکه به «دولت شهر» و فضای عمومی و به نوعی در سیاست به معنای قدیم آن ورود کنند، باید به رفع یکسری پیش نیاز ها در درون خانه که همان حوزه خصوصی تلقی میشد بپردازند، مثل: «رفع هیجانات و رفع نیاز های اقتصادی و...». انسان ها پس از رفع پیش نیاز های خود در حوزه خصوصی (خانه) میتوانستند در شهر و عموم حضور پیدا کنند چرا که حال بعد از رفع این نیاز های روزمره و مادی برای مرحله ای والاتر و قدم نهادن در راه سعادت به معنای قدیم و دولت شهری آن آماده میشدند.
این اجماع (کلنی) ها و گفت و گویی که در دولت شهر شکل میگرفت، برای فضیلت انسان و انجام کارهای بزرگ انسانی بود، همانطور که ارسطو میگوید: «سیاست، انجام کارهای بزرگی است که در کنارهم صورت میگیرد.» وی دوستی را نیز والا تر از عدالت میداند و میگوید:« در جایی که دوستی وجود داشته باشد(البته به معنای قدیم آن) نیازی به عدالت نیست»
هانا آرنت با گسترش این موضوعات و جزئیات بر این عقیده است که سیاست و سعادت دیگر آن معنای قدیم خود را از دست داده اند و معنا و مفهموم جدیدی به خود گرفته اند به گونه ای که حوزه خصوصی که در واقع همان خانه باشد جای حوزه عمومی را گرفته است. در زندگی و عصر مدرن امور خانه در فضا و سطح ملی قرار گرفته است و فضیلت و سعادت درش معنایی ندارد و سیاست امروزی به معنای کسب قدرت است.
عمل از دیدگاه هانا آرنت سه رکن اصلی دارد:
۱. آزادانه و داوطلبانه باشد
۲. اقتصاد و مادی گرایی در آن وجود نداشته باشد
۳. در ارتباط با دیگری باشد.
جمع بندی: در قدیم و « دولت شهر» قدرت به معنای اجماع بوده و همه باهم برابر بودند و خشونت در آن نقشی نداشته است چیزی که امروزه به علت مهم تر شدن امور خانه در حوزه خصوصی و حل شدن در سیستم اقتصادی کاملا متفاوت و برعکس شده است.
انجمن ها میتوانند مثال و نمونه ای باشند از اجماعهایی که به قصد ایجاد فضیلت و کارهای بزرگ در کنار هم شکل میگیرند.
حسن رضائی
@anjomanpgu