یادداشتی از مارک زیتون:
"اهمیت
#آب در
#ژئوپلیتیک #خاورمیانه"
بخش
#دوم@WaterDiplomacy • عواقب سدسازی برای مردم کشورهای پائیندست •
مردم سوریه و عراق عواقب زیستمحیطی، اجتماعی و سیاسی سدسازی در
#دجله و
#فرات را تحمل خواهند کرد، همانطور که
#مصری ها از این کار در
#نیل رنج خواهند برد. انسداد رودها به معنای کاهش تنوع زیستی، کاهش انتقال رسوبات غنی که مزارع را تغذیه میکنند، به زیر آب رفتن مناطق میراث فرهنگی جهانی (همانند آنچه بر سر شهر تاریخی «حسن کیف» در ترکیه آمد) و البته مهاجرت روستائیان خواهد بود. هیچ یک از این عواقب جدی گرفته نمیشود، اما عواقب سیاسی نیز، اگر نگوییم شدت بیشتری خواهد داشت، به همین اندازه خواهد بود.
این عواقب در وهله اول متوجه روستائیانی خواهد شد که به طور متوسط بسیار بیشتر از شهروندان به آب نیاز دارند. کشاورزان صنعتی که با سیاست مرتبط هستند میتوانند بودجهای برای تأمین نیازهای آبی خود فراهم کنند، اما کشاورزان خردهپا از این مزیت محروم هستند. همانطور که بخت مردم در عراق حاصلخیز برگشت، مردم عراق که زمانی سبزیجات خود را به بازارهای محلی میفروختند حالا مجبورند این محصولات را از ترکیه و ایران بخرند.تحت چنین شرایطی، تنها این سؤال به ذهن میرسد که چگونه و چه زمانی تنشهای روستاهای دارای کمبود آب به پایتختها خواهد رسید و از آنجا به تنشهای سیاسی میانمرزی تبدیل خواهد شد.
• عدم تبعیت کشورهای قدرتمند از قوانین بینالمللی آب •
نکته مشترک در این درگیریهای آبی این است که کشورهای قدرتمند تمام تلاش خود را به کار بستهاند که مانع طرحهای تقسیم عادلانه آبهای مرزی شوند. «قانون بینالمللی آب»، بهخصوص کنوانسیونهای آبی ۱۹۹۷ سازمان ملل، جزئیات اصولی که طی قرنها میان کشورها موردتوافق بوده را به تفصیل شرح میدهد و «استفاده برابر [عادلانه] و منطقی» آب اصل راهنمای این قوانین است.
اما کشورهای قدرتمند تنها تعهد زبانی به این اصول دارند یا آنها را به سخره میگیرند. این امر بهخصوص در دولت «مبارک» مشهود بود. وی از همکاری در مذاکرات تقسیم آب در «توافقنامه چارچوب همکاری» طرح حوضه
#نیل امتناع کرد. در مورد دجله و فرات نیز
#ترکیه توجهی به اصول قانونی راهنما در این زمینه توجهی نشان نمیدهد. اگر دولتهای مصر یا عراق زمانی که قدرت بیشتری داشتند، آب را عادلانهتر تقسیم میکردند شاید مردم این کشورها حالا از مزیت طرحهای تقسیم عادلانه آب بهرهمند بودند.
• گزینههای پیش روی کشورهای ترکیه، ایران و اتیوپی •
حالا ترکیه، ایران و اتیوپی با همان گزینه روبرو هستند: توسعه یکجانبه منابع مشترک یا توسعه چندجانبه و پایدار مبتنی بر هنجارهای بینالمللی. ما شاهد بودهایم که موقعیتهای تقسیم ناعادلانه آب تنها مادامیکه عدم تقارن قدرت برجا بوده، ادامه داشتهاند. از عواقب این درگیریهای آبی میتوان اجتناب کرد، اما تنها در صورتی که تمام طرفین حاضر باشند به خاطر منافع مشترک مصالحه کنند.
—------------------------------------------------------—
پی نوشت: این متن بدون تایید و یا رد محتوا و ادعاهای مطرح شده در این گزارش، ترجمه کامل آن را صرفا جهت اطلاع نخبگان، کارشناسان، پژوهشگران، دانشجویان و تصمیمگیران عرصه سیاسی کشور از رویکردها و دیدگاههای اندیشکدههای غربی بازنشر شده است.
http://goo.gl/UYAlum@WaterDiplomacy