کانون ادبی هنری سها

کیک سینما - ۱۹
فیلم Barbie (2023)

«شعار صورتی»
⚡️خطر اسپویل⚡️

اگر میخواهید یک فیلم پر سر و صدا ، پر از عناصر صورتی ، پر از هیاهوی شعاری ببینید، باربی را تماشا کنید.
پیامهای فمنیستی را با شمایل گل‌های درشت صورتی به هر ضرب و زوری هست میخواهد در چشم و چال و مغز مخاطب فروکند.
اما حتی در رساندن پیامها دچار تناقض می شود.
تمام حرف محتوایی این است که زنان ابزار نیستند تا مدام برای خوشآمد مردان و سرمایه داران و سیاستگذاران تن به انواع جراحی های زیبایی و آرایش های عجیب بدهند. زنان باید هویت هوشمندانه خودشان را داشته باشند.
اما در سرتاسر فیلم، ناتوانی در رساندن این هویت جدای از جنسیت خود را نشان می دهد.
کاریکاتور واره های پرزیدنت و برنده نوبل ادبی و ...در باربی لند، نه کمدی است نه فانتزی! تمسخر نوینی است که مدلی خاص و شعار زده جلوه می کند.
یک جایی باربی کلیشه ای از نگاه‌های هرزه مردم بر خودش، معذب می شود و به «کن» ( دوست پسر یا نامزدش) این را می گوید. کن اما پاسخ می دهد که از این تحسین شدن به خاطر خوش تیپی مردانه خودش لذت می برد . کن کشف می کند که دنیای واقعی در حکمرانی جنس مردانه است و این واقعیت را با خودش تا باربی لند فانتزی می برد.حالا باربی ها چجوری باید خود را از تسخیر این مردان حاکم رها کنند؟
فیلمنامه به عنوان پاسخ، بی توجهی و غفلت از این جنس خودخواه را نسخه می کند. کمی هم عدالت به خرج می دهد. مارگوی زیبا ( در نقش باربی کلیشه ای) به کن پیشنهاد می دهد که او هم هویت خودش را بسازد، جدا از جنسیت. کن ها هم خیلی حرف گوش کن هستند و راحت می پذیرند. لبخند بزرگ تمام زنان جهان!
صورتی رنگ دوست داشتن و عشق است. اما وقتی دقایق زیادی از فیلم در میان سرخابی و صورتی دست و پا می زنی، توی ذوقت می خورد.شاید هم فیلمساز به عمد میخواهد لذت بصری تماشاگر را به چالش بکشد.
داستان سطحی است، یک عنصر زیبایی مثل فرم پا، باعث می شود که فیلمنامه « سفر قهرمان» را رقم بزند. پا و کفش پاشنه بلند! داستان از سمبل رنج خودخواسته زنان در انتخاب کفش ناراحت پاشنه بلند شروع می شود.همین فیلمی که می خواهد به زنان بگوید زیبایی ظاهری چندان هم مهم نیست، تمام اهتمام خود را بر حل همین مشکل می گذارد. یاد سیندرلا و پای کوچک خوش فرم را هم به نوعی زنده می کند.

فیلم باربی با تبلیغات گسترده قرار است پرفروش شود. پس فراموش نمی کند باربی ها و کن ها از رنگین پوستان هم باشند، نماینده چشم بادامی آسیایی هم داشته باشند. حتی جمعیت مسلمانان را می خواهد مخاطب قرار دهد و شما در همان اوایل فیلم در صف نخست مراسم جایزه کاخ ریاست جمهوری یک باربی محجبه را هم می بینید.
اواسط فیلم ، بدشان نمی آید که به مذهبی ها هم روی خوش نشان دهند. «روث» در نقش خدایگان و خالق باربی ظاهر می شود، سعی می کند دست او را لمس کند و گویی هدایت تکوینی آغاز می شود.
در ادامه یک دیدار ماورایی میان خالق باربی و باربی رخ می دهد، مهمترین و قشنگترین پیام فیلم اینجا بیان می شود:
«برای داشتن هویت مستقل از جنسیت، باید خلاق و خالق باشی. و چیزی را به خلقت درآوری.»
پس از دریافت این پیام سفر قهرمان رو به اتمام می گذارد.

اگر بخواهم از زیبایی های این سفر بگویم، باید به بازی خوب مارگو اشاره کنم. جذابیت و غم و عذاب و بی‌خیالی را با هم درمی‌آمیزد. بخشهای موزیکال و رقص و آوازها هم نکات مثبت فیلم هستند. نشاط را به آن همه شعارزدگی حوصله سربر هدیه می دهند.

اما در پایان چه می شود؟
باربارا در قاب پایان برای ملاقات متخصص زنان نوبت گرفته است؟ چرا؟ آیا با تمام توصیه های فیلم ؛ دوباره چرخش می کند و مهم بودن جنسیت را برای هویت سازی  گوشزد می کند؟ باربی زیبایی‌های ظاهری را رها کرده و در پی سلامت خود است؟ آیا قصد دارد همانگونه که خالق و پروردگارش از او خواست ، خلقتی در بدن خود آغاز کند و مهمان نوزادی باشد؟( فیلم تلویحی بهم زدن نامزدی و مقاومت در برابر ازدواج را تحسین کرده است)
یا اینکه آمده برای سقط جنین؟ تا به همان خالق خود ثابت کند که مالک بدن خودش است و اینگونه هویت تازه را شکل بدهد؟
پایان بندی به هویت جنسی اختصاص دارد. با دریچه های باز. اینک مخاطب تصمیم میگیرد که باربی تازه ، پس از هبوط از سیاره ی عروسک ها ، پس از رنج های سفر،  در خصوصی ترین اتاق راجع به بدنش چه تصمیمی بگیرد. اخلاقی یا غیراخلاقی...هر چه!

#زویا_طاوسیان

#کافه_هنر #کیک_سینما #معرفی_فیلم #قسمت_نوزدهم #سها #جوانه

@Soha_javaneh
@javaneh_tums 🌱