🔺چاقی سوداگری و لاغری تپه-قلعه پویئنک 🖋#مریم_اطیابی🔸به گزارش میراثباشی؛دست کم ۳۰ در ۴۰ متر طول و عرض و ۱۱ متر ارتفاع داشته است. اما تعجب نکنید اینجا ایران است فقط برای کوتاه شدن دو سه دقیقه از مسافت یک اتوبان یک تپه-قلعه باستانی از چپ و راست خورده میشود.
🔸همه اینجا میخواهند سر به تن این تپه نباشد.هر چه باشد این اثر جلوی پیشرفت و توسعه را گرفته است!
🔸تپه پوئینک دقیقا در مسیر کمربندی جنوبی قرچک به ورامین واقع شده است.
میگویند کمربندی جنوبی قرچک بار ترافیک ۳ شهرستانهای ورامین، قرچک و پیشوا را کاهش میدهد. اما کافی است کسی بازدید میدانی از این اتوبان داشته باشد تا بداند تنها به خاطر یک پیچ و وجود دو خانه اینچنین به راحتی به جان این قلعه باستانی افتادهاند!‼️ و عجیب آن که شهرداری و فرمانداری در طرحهای بالادستی نمیدانستند که اینجا یک تپه تاریخی ثبت ملی است یا نمیدانستند قرار است اتوبان در کدام محدوده احداث شود پس چرا به مجتمعها که نوساز هم هستند مجوز ساخت و ساز دادهاند؟مجتمعهایی که اگر نبودند تغییر مسیر به راحتی انجام میشد.🔸حالا به اصطلاح خودشان راه حل پیدا کردهاند از هر ضلع تپه که به آن بنگرید حجمش کوچک شده، تراشیده شبیه یک بستهبندی کادو شکیل برای اقناع میراث دوستان!زمانی باستانشناسان اعلام کرده بودند دستکم از ضلع جنوبی تپه- قلعه ۶ متر برداشته و تخریب شده است.
🔸در سالهای گذشته حتی عنوان میشد آثار عصر آهن از هزارهی دوم قبل از میلاد تا سه چهار هکتار پراکندگی دارد یا خرده سفال های دوره اسلامی میانه و متاخر در آن دیده میشود اما امروزه وجب به وجب تل خاکهای کنده شده زمین را پوشانده است.
🔸این تپه-قلعه اکنون سه دوره تاریخی را در بر میگیرد. یکی از این دورهها را به پیش از تاریخ نسبت میدهند که غیر از گمانه در کنار یکی از حصارها چیز دیگری از آن یافت نمیشود.
🔸شادروان دکتر صادق ملک شهمیرزادی در سالهای ۷۱-۷۲ در تپه پویئنک کار کرده و سفالهایی شبیه چشمهعلی در آن یافته است.اما نکته قابل تامل آن که تپه پویینک جای دیگری است و این قلعهی هم نام، با آن فاصله دارد.
🔸کاوشهای جدید باستانشناسی(سال ۹۸) این قلعه را از بقایای دوره ساسانی معرفی میکند و دوره پر اهمیت آن از دوره سلجوقی تا تیموری است و شامل یک دوره متاخر اسلامی صفوی و قاجار است که در تپه مشهود است.
🔸در این کاوشها آنچه حائز اهمیت است مبلغ ۳۵۰ میلیون تومانی است که شهرداری به پژوهشگاه پرداخت کرده و لابد انتظارش این بوده که پس از اتمام کاوش راه عبور باز و تپه تخریب شود!
🔸از این مبلغ فقط ۱۲۰ میلیون آن به کاوشگر رسیده و سه فصل کاوش در تپه-قلعه انجام شده است.
🔸فصل نخست کاوش شامل جزییات، مقدمات، نقشهبرداری،عکسبرداری هوایی و کارهای مختصر باستانشناسی بوده است.
🔸در فصل دوم بیشترین کار کاوش در طول سه ماه انجام شد. باستانشناسان داخل تپه و مرکز قلعه را کامل کاوش کردند و یکی دو اتاق دوره میانه و متاخر اسلامی را بدست آوردند که شواهد نشان از رها شدن آن دارد.
🔸قلعه پویئنک قلعه کوچکی است که قطعا ساخت و سازهایی در اطراف آن بوده که به یمن عبور خط راه آهن در سمت راست و ساخت و ساز مسکن و اتوبان در سمت چپ چیزی از آن بقایا باقی نمانده است.
🔸نمونه مشابه این قلعه سر راه عبور به ورامین در طالب آباد دیده میشود. آخرین نقطه شهرری که از آنجا وارد شهرستان قرچک و ورامین میشوید.
🔸شادروان یحیی کوثری در سالهای ۵۶-۵۷ قلعهی طالبآباد را بررسی و اعلام کرده که آثاری از دوره آل بویه دارد. قلعه پویئنک هم شباهتهایی به آن قلعه دارد.
🔸آنچه امروز پس از کاوشها پرسش برانگیز است این که چرا مقداری از دیواره تخریب شده آیا تعمدی در تخریب بوده؟ چرا باید حصاری با آن قطر برداشته شود؟
🔸و در نهایت این که آیا قرار است میراث فرهنگی حریمی برای این اثر تعیین کند؟ در این صورت چه طرح مشترکی با شهرداری برای حفظ این اثر ثبت ملی انجام خواهد شد؟https://b2n.ir/871334instagram.com/miras_bashi@mirasbashi