یک هیئت متشکل از دانشجویان داوطلب که به کاوش در شمال فرانسه میپرداختند، نامهای غافلگیر کننده از گذشته دریافت کردند.
به دنبال کندوکاو در بقایای دهکدهٔ گالی، یک سبوی سفالی یافتند که درون آن بطری شیشهای کوچکی قرار داشت. به گفتهٔ سرپرست هیئت کاوش، این بطری از آن نمونههایی است که زنان در آن نمک معطر ریخته و به دور گردن خود میانداختند. درون بطری پیامی روی یک برگ کاغذی نوشته، لولهشده و با نخی بسته شده بود.
متن پیام چنین بود:
P.J Féret از بومیان دیپ و عضوی از جوامع مختلف روشنفکر، به تاریخ ژانویه ۱۸۲۵ در این مکان به کاوش پرداخت. او پژوهش خود را در این محوطهٔ گسترده که به Cité de Limes or Caesar’s Camp (شهر لیمز یا اردوگاه سزار) مشهور است، ادامه میدهد.
یک تیم بینالمللی از پژوهشگران، سازههایی صخرهای را در قلب ماداگاسکار کشف کردند که میتواند تاریخ استقرارهای این جزیره را از نو بنویسد و این درحالیست که نمونه مشابه آن در این جزیره یا در سواحل شرقی آفریقا یافت نشده است.
نزدیکترین نمونه به این سازهها از نظر سبک ساخت، هزاران کیلومتر دورتر از ماداگاسکار و در ایران امروزی و به ویژه در منطقه فارس یافت شده که در ارتباط با جوامع زرتشتی و مربوط به هزاره اول میلادی و یا اندکی پیش از آن تشخیص داده شدهاند.
این کشف نشان میدهد که ساکنان محوطهٔ Teniky در ماداگاسکار، با وجود اینکه در ۲۰۰ کیلومتری نزدیکترین ساحل منطقه حضور داشتهاند، بخشی از شبکههای تجاری اقیانوس هند در طی قرون میانی را تشکیل میدادهاند.
به پیشنهاد باستانشناسان این هیئت، سازههای صخرهای (گوردخمه) به احتمال بخشی از گورستان زرتشتیان منطقه بوده است. این فرضیه میتواند پرسشهای بسیاری درباره استقرار نخستین در ماداگاسکار و تعاملات فرهنگی پیچیده در طی سدههای میانی ایجاد کند.
رئیس اداره میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی شهرستان فسا: 🔹 شب گذشته ۳ نفر از اهالی فسا که در حال جستجوی گنج در عمق ۱۴ متری زمین بودند، بر اثر گاز گرفتگی جان خود را از دست دادند. 🔹اجساد این افراد که همگی اعضای یک خانواده (۲ برادر و یک برادر خانم) بودند، پس از ۳ساعت عملیات توسط نیروهای آتش نشانی بیرون کشیده شد. 🏙@Shiraz_Fouri
احیا و انتشار نشریه مرمتگران ایران پس از ۵ سال وقفه!
🔹 انتشار نشریه *"دانش حفاظت و مرمت" از مهمترین نشریات تخصصی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری/ پژوهشکده حفاظت و مرمت آثار تاریخی فرهنگی، پس از ۵ سال وقفه، با تلاش مدیران، اعضای هیئت علمی و کارشناسان این پژوهشکده دوباره از سر گرفته شد. این نشریه تخصصی با تغییر محورها و اعضای شورای دبیران و گزینش رویکردهای نو، در تلاش است با جبران شمارههای عقبافتاده، خود را برای رتبهبندی نشریات وزارت علوم در دی ماه سال جاری آماده کند. 🔹 در خلال ۴ شماره منتشر شده ۲۶ مقاله علمی چاپ شده است که حوزههای مختلف حفاظت و مرمت را شامل میشوند. 🔹 نشریه حفاظت و مرمت، در راستای غنای ادبیات و پژوهشهای حوزه حفاظت، مرمت آثار، بناها و آرایههای معماری، باستانسنجی، حفاظت در کاوش، مستندسازی و فناوریهای نوین ذیل مهمترین محورهای خود آمادگی پذیرش مقالات پژوهشگران عزیز بهویژه دانشجویان، دانشآموختگان و متخصصان جوان است. 🔹 امیدوار به تداوم انتشار این نشریه و پرهیز از تعطیلشدن دوباره آن در سالهای پیشروی هستیم.
# پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری #نشریه دانش حفاظت و مرمت #پژوهشکده مرمت
باستانشناسان به هنگام کاوش در دژ آیانیس، سپرهایی مفرغین از دوران پادشاهی اورارتوها در محل مجموعهٔ معبد و پناهگاه کشف کردند که به خدای اورارتوییها -هالدی- پیشکش شده بود. به گفتهٔ دکتر مهمت ایشیکلی از دانشگاه آتاتورک؛ این اشیا در عمق ۶ یا ۷ متری زیر آوار دیوار فروریختهای بر کف اتاق یافت شدند. باستانشناسان بر این باورند که فرو ریختن دیوار به دنبال تعدادی زمین لرزهٔ بزرگ بوده که همین منجر به ویرانی دژ گردیده است.
دکتر ایشیکلی همچنین افزود: یک کلاه خود پر زینت نیز در کنار یافتههای دیگر بدست آمد که باور داریم به منظور پیش بردن مراسمی تشریفاتی برای هالدی مورد استفاده بوده است.
🌐نقشهٔ جهان بابلیها، کهنترین نقشهٔ شناخته شده در جهان باستان
این لوح گلی که درک بابلیها از جهان هزاران سال گذشته را به تصویر میکشد، دربردارندهٔ جزئیاتی است که بینشی از دورههای قدیمتر بدست میدهد. برای مثال جهان باستان به شکل یک قرص منفرد نشان داده شده که حلقهای از جنس آب به نام رود تلخ دور آن را احاطه کرده است. رود فرات و شهر میانرودانی بابل نیز در مرکز این جهان قرار دارند.
در بالای نقشه متنی نبشته شده که به شرح آفرینش جهان توسط مردوک، خدای والای بابلیان میپردازد. در متن مورد نظر نام بیش از دوازده حیوان از جمله بزکوهی، شیر، پلنگ، کفتار و گرگ در کنار نام چندین حاکم قابل توجه مانند اوت نپیشتیم شاهی که در حماسهٔ طوفان, جان سالم بدر برد ذکر شده است.
DABIR Digital Archive of Brief Notes & Iran Review
دومین شماره از مجلد دهم نشریهٔ دبیر به سردبیری دکتر تورج دریایی و دکتر شروین فریدنژاد منتشر شد. دبیر نشریهای بینا رشتهای است که دو شماره در هر سال و به صورت چاپی و دیجیتال منتشر میشود. تمرکز این نشریه بر ایران بزرگ و قلمرو زبان و فرهنگ فارسی است و پژوهشهایی بدیع را در زمینهٔ زبانشناسی، دین، تاریخ، تاریخ هنر، باستانشناسی، ادبیات، مطالعات نسخ خطی و سکهشناسی به زبانهای انگلیسی، فرانسه و آلمانی منتشر میکند.
🔻فهرست و چکیدهٔ مقالات این شماره را از اینجا ببینید.
🔻در این شماره از دبیر دکتر نگار حبیبی در مقالهای با عنوان «در باب طراحی ایرانی و مد در فرانسهٔ قرن بیستم: کاتالوگ هنر ایرانی ژان پوتزی در ۱۹۳۰» به بررسی نخستین کاتالوگ مجموعهٔ هنر ایرانی ژان پوتزی، وزیر مختار فرانسه در ایران و مصر، میپردازد که در ۱۹۳۰ به همت ادگار بلوشه منتشر شد. او در این مقاله از تأثیر تصاویر این کاتالوگ به ویژه آن دسته که زنان و مردان شیکپوشی از اصفهان سدهٔ هفدهم را بازنمایی میکنند بر طراحی مد پاریسی پیش از جنگ جهانی دوم میگوید. .
🌐کشف ظرف سیمین ساسانی از دوره وایکینگها در اسکاتلند
این اثر که ۹۰۰ میلادی در زیر خاک مدفون شده، یک ظرف نقرهای دردار با خاستگاهی در آسیای غربی است که بیش از ۱۰۰۰ سال پیش، نیمی از جهان را دور زده و حال در اسکاتلند سر از خاک بیرون آورده است.
زمانی که این ظرف در دههٔ گذشته از دل خاک بیرون آمد، هنوز پارچهای که به دور آن پیچیده بودند باقی بود، وضعیتی که در باستانشناسی امر نادری است؛ زیرا مواد آلی چون پارچه میپوسند و از بین میروند. سطح ظرف نیز تنها با اسکن پرتو ایکس قابل دیدن بود. از آن زمان به بعد پارچه تا حدودی برداشته و ظرف با لیزر تمیز شد تا سطح نقرهای آن از خوردگیهای سبزرنگ پاک شود. تصاویر روی ظرف در ارتباط با شمایلنگاری زرتشتیست هرچند که از محل کلیسایی در اسکاتلند یافت شده است. به باور دانشمندان نقرهای که این ظرف از آن ساخته شده از معدنی در ایران امروزی بدست میآمده است. این اثر به موزهٔ ملی اسکاتلند اختصاص یافت که این هفته دربارهٔ کشف آن پیش از اولین نمایش عمومی اطلاعرسانی شده و در نمایشگاه آتی در معرض دید همگان قرار خواهد گرفت.
موسسه سوزیانا تقدیم: بررسی نقوش پیشکش آوران پلکان شرقی کاخ آپادانا 📚 سفر در شاهنشاهی هخامنشی🔍 میهمان : دکتر علی موسوی، استاد دانشگاه کالیفرنیا🎙 میزبان : سید محمد طباطبایی، دانشجو تاریخ دانشگاه تهران🎙 جمعه ، ۹ شهریورماه 1403📅 ساعت ۲۰ به وقت ایران🕘 در گوگل میت :https://meet.google.com/nqz-vnmf-szr
از آنجا که بررسی پیشینهی تاریخی هر موضوع دستمایه و سرمایهی مهمی برای در اختیار داشتن تصویری مناسب از آن موضوع و سیاستگذاری و تصمیمگیری درست دربارهی آن است؛ گردآوری و تدوین تاریخ خشکسالی، پیامدهای آن، شناسایی راههای رویارویی با آن به صورت علمی، مستند، و همهجانبهنگر و مقایسه با وضعیت کنونی ضرورتی مهم به شمار میآید. بر این مبنا، پژوهش حاضر بر آن است که با بهرهگیری از روش مطالعهی تاریخی، تصویری از سیر تاریخیِ خشکسالی و پیامدهای آن در استان خراسان رضوی و راهکارهای رویارویی نظامهای دیوانی- اداری و مردم با این مشکل ارائه داده و با مقایسهی گذشته با اکنون، به تصمیمسازی و مدیریت بهتر در این زمینه در حال و آینده کمک کند. اگرچه، به طور معمول، بسیاری از آگاهیهای تاریخی در این زمینه در کتابها، مقالات و دیگر اسناد چاپی یافت میشوند، درعینحال، با توجه به اینکه بخش اصلی کار به دورهی معاصر و وضعیّت خشکسالی در دهههای اخیر مربوط است، گفتوگو با افراد مرتبط با موضوع (صاحبنظران دانشگاهی، کارشناسان و مدیران حوزه آب، کشاورزی و فعالان حوزه آب و محیط زیست) در چارچوب شیوهی «تاریخ شفاهی» نیز ضرورت یافته است. همچنین، با توجه به وجود هزاران سند آرشیوی در این زمینه، «سندپژوهی» نیز به عنوان شیوهای تکمیلی مورد توجه قرار گرفته است. در نهایت، محتوای پژوهش از کنار هم قراردادن و مقایسهی گزارشهای تاریخی- سندی از صدها منبع نوشتاری و نظرات شفاهی کارشناسی و نقد و تحلیل آنها شکل گرفته است.
🔸فهرست کتاب: فصل ۱. خشکسالی در خراسان در گذر تاریخ فصل ۲. عوامل انسانیِ تداوم و گسترش خشکسالی فصل ۳. پیامدهای خشکسالی فصل ۴. راهکارهای رویارویی با خشکسالی (گذشته، حال، و آینده) نتیجهگیری پایانی منابع و مأخذ
گزارش تحقیقی شرق با همکاری انجمن حقوق شناسی و انجمن علمی باستان شناسی ایران در خصوص گنجیابی و غارت میراث فرهنگی
تیشه پوآرو بر پیکر خاتون های ایران پوآرو یا اژدهای میراث
متاسفانه سالیانی است که افراد مختلفی در فضای مجازی، به رایگان، غارت میراث فرهنگی را به سوداگران آموزش می دهند. گنج ، دفینه ، طلا ، فلزیاب ، سیستم فلزیاب ، باستان ، گوردخمه و مانند آنها، واژگانی است که بیش از همه جوانان را در این وضعیت وخیم اقتصادی، به غارت و نابودی فرهنگ و تمدن خود، تشویق می کند. تشویق گروه #پوآرو به گنج یابی و شکافتن قبرها و محوطه های میراث فرهنگی، خیل عظیمی از سودجویان را به سودای پولدار شدن یک شبه به مکان های حفاظت شده گسیل نموده و متاثر از فضایی که او و امثال او به وجود آورده اند، بازیافته های فرهنگی که ارزش مالی چندانی برای قاچاقچیان ندارند نابود می شوند. این گزارش در خصوص مردی است که در اینستاگرام به پوآرو معروف است و به صورت جدی به مخاطب آموزش حفاری های غیر مجاز می دهد.
🔸پیام «جامعۀ باستانشناسی ایران» به مناسبت انتخاب جناب آقای صالحی امیری برای کرسی وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی
جناب آقای دکتر رضا صالحی امیری در میان انتقادها و اعتراض های گستردۀ جامعۀ تخصصی میراثی، سرانجام با رأی نمایندگان مجلس شورای اسلامی به عنوان وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی در دولت چهاردهم انتخاب شد. «جامعۀ باستانشناسی ایران» ضمن آرزوی توفیق برای ایشان در تصدی مدیریت امور این وزارتخانه، امیدوار است که ایشان طی دورۀ مدیریت خود با اولویت دادن به نگاه تخصصی و بهرهگیری از متخصصان دلسوز و کاردان حوزههای سهگانه و نیز استفاده از تمامی ظرفیت های موجود کشور در نهادهای مدنی و تخصصی، به ساماندهی امور این وزارتخانه همت بگمارند، تعاملات مناسب برای بهبود شرایط میراث فرهنگی کشور را عمق بخشند، شجاعانه به موضوع تخریب محوطه های تاریخی کشور و تاراج آثار باستانی و اشیاء تاریخی کشور ورود و بساط سوداگران آثار تاریخی را جمع کنند و «برای ایران» از هیچ کوششی دریغ نورزند. برنامۀ نه چندان منسجم و بخشی از سخنان جناب آقای صالحی امیری دربارۀ «بازنگری حرایم» در صحن مجلس که به نحوی نامناسب انعکاس یافت سبب نگرانی عمیق جامعۀ تخصصی شد. اتفاقاً یکی از مشکلات امروز کشور ما وضعیت محوطهها، بناها و بافتهای تاریخی است که اکثراً نه ضوابط عرصه و حریم دارند و نه از آنها حفاظتی می شود. آثاری که دستمایۀ تاراج و غارتاند و اشیای یافته شده از آنها سر از موزههای غرب و شرق و کشورهای عربی حوزۀ خلیج فارس در میآورند. مشکل این وزارتخانه ناتوانی در مبارزه با افراد، سازمانها و نهادهایی است که بر خلاف تمامی قوانین بالادستی مانند مادۀ ۸۳ در برنامۀ توسعۀ هفتم (بند پ) به حدود عرصه و حرایم آثار تاریخی تجاوز میکنند و به آنها آسیب میرسانند. سوداگران آثار تاریخی به سبب بی عملی وزارتخانه و نهادهای مسئول، فضای مجازی را تسخیر کرده و با تشویق افراد ناآگاه آنها را به جان شناسنامههای فرهنگی و تاریخی یک ملت انداخته و مردم تهیدست را ابزار سیاستهای سودجویانۀ خود قرار دادهاند تا با دادن مبالغی ناچیز اجیر آنها شوند و به حیات فرهنگی و تمدنی یک ملّت لطمه بزنند. اکنون که ایشان با انتخاب دولت محترم و به اعتبار رأی مجلس روانۀ وزارت میراث شدهاند، امیدواریم که اهمیت این مسئولیت سنگین را بر شانههای خود احساس کنند و در طول دورۀ وزارت خود با میدان دادن به کارشناسان، معاونان، مشاوران و همکاران متخصصِ خوشنام و خوشفکر، ازجمله باستانشناسان مجرب و پرتلاش کشور، به ترمیم و بازسازی پیکر مجروح میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی کشور همت گمارند. امروزه بدنۀ کارشناسی متخصص این وزارتخانه به شدت تحلیل رفته به گونهای که وزارتخانه را در انجام وظایف و مأموریتهای خود ناتوان کرده است؛ بسیاری از آثار و محوطههای باستانی کشور در وضعیتی بحرانی قرار دارند و حتی با وجود عرصه و حریم ثبت شده، هنوز شمار کثیری از آنها در معرض تخریب و نابودی هستند. در سالهای گذشته آنان که بحث بازنگری و کوچک شدن حرایم میراثی را به شکلی نادرست مطرح کردهاند یا با اصول موضوعه و مأموریتهای این وزارتخانه ناآشنا بوده و از دانش کافی دربارۀ اهمیت و ارزشهای میراث فرهنگی بیبهره بودهاند و یا آن که در پس پردۀ بازنگری حرایم آثار تاریخی سود و منفعتی را دنبال کردهاند. این در حالیست که در کشورهای پیشرفته و مترقی دنیا هر روز بر دقت قوانین برای حفاظت و حراست از ارزشهای میراث فرهنگی و بافتهای تاریخی و محوطههای باستانیشان میافزایند و با تصویب قوانین جزاییِ سخت و فرهنگسازی درست، تخریب محوطههای باستانی را کم کردهاند. آنان با شناخت ظرفیتهای گستردۀ آثار تاریخی و محوطههای باستانی با تدابیر مختلف به رونق گردشگری و جلب مشارکت مردم در پاسداشت میراث فرهنگی همت گماشتهاند. «جامعۀ باستانشناسی ایران» امیدوار است وزیر محترم با درایت و هوشیاری بانگ بلند این زنگ خطر را بشنوند و پیش از آنکه پیکر میراث فرهنگی کشور به وضع ناگوارتری گرفتار آید، با میدان دادن به متخصصان تدبیری بیاندیشند و کارنامۀ خوبی نیز از خود به یادگار بگذارند. «جامعۀ باستانشناسی ایران» به عنوان یک نهاد تخصصی با علاقه و دقت فعالیتهای وزیر محترم را دنبال خواهد کرد و به نحو مقتضی آمادۀ مشورتدهی جهت ارتقاء سطح کیفی فعالیتهای میراث فرهنگی کشور است. @SocietyIranianArchaeology