| گفتوگوی پایگاه خبری تحلیلی دیدار نیوز با احمد بخارایی دربارهی حجاب | منتشرشده در دوشنبه ۲۳ مرداد ۱۴۰۲
#احمد_بخارایی: حدود ۱۰ ماه پیش در مرداد ۱۴۰۲ گفتوگویی داشتم با «سایت دیدار نیوز» در خصوص «#لایحه_عفاف_و_حجاب» که در آن زمان به تازگی تدوین و به مجلس ارجاع شده بود. در آن مصاحبه به نکاتی اشاره کردم که امروز پس از گذشت ۱۰ ماه در کف خیابانها شاهدش هستیم. فرصت نشد این متن دیداری را در کانال تلگرامیام منتشر کنم که اینک تقدیم میشود. در این گفت وگو به محورهای شانزدهگانهی زیر اشاره کردم:
۱ـ تحلیل «لایحه عفاف و حجاب» با ذکر مجازاتهای مطرح شده در آن از جریمه و حبس از درجه ۴ تا درجه ۲ تا ممنوعالخروجی! ۲ـ پیشبینی به نتیجه نرسیدن قانون #حجاب_اجباری که «امنیتی ـ سیاسی» خواهد شد و بیش از پیش دین، لباس قهری به تن خواهد کرد! ۳ـ آبشخور تفکرات دینخویانهی سیاسی که به جای «دین انسانی و اجتماعی» به «انسان و اجتماع دینی» با محوریت تفسیر صاحب قدرت و ثروت میپردازد! ۴ـ پیشبینی مقابلهی فیزیکی با مدافعان #حجاب_اختیاری و شکلگیری روند «حجابستیزی»! ۵ـ نگاه دینی حاکمیت، مبتنی بر «نیاز و درخواستسازی کاذب در جامعه» به جای «پاسخگویی به نیازها و درخواستهای واقعی جامعه»! ۶ـ بوی گند و آزاردهندهی «#اقتصاد_دینی» و #بانکداری_اسلامی با اخذ بهرهی سالانهی بیش از ۶۰درصد در برخی وامها! ۷ـ «بنبست ایدئولوژیک»! ۸ـ سه وجه دینداری شامل: «باور، گرایش و رفتار» و تقلیل دینداری حکومتی به سطح رفتارهای دینی در چارچوب تفسیر صاحب قدرت و ثروت! ۹ـ «تضاد» میان الگوهای دینخویانهی حکومتی با الگوهای فرهنگ عمومی! ۱۰ـ «#فروپاشی_اجتماعی» به گونهای که حتی پس از دوران #حیات جمهوری_اسلامی گریبان جامعه را خواهد گرفت مانند شخص افسرده و نومید که به سهولت به حالت عادی باز نمیگردد! ۱۱ـ ضعف فکری و تحلیلی «قاضیان دادگاهها» و عملکرد ناخوشایند زندانبانان و ناکارآمدی نمایندگان مجلس! ۱۲ـ «تقدیرگرایی»، ضد توسعه! ۱۳ـ لزوم احترام به علم و تخصص و حیثیت دیگران به عنوان «شروط لازم توسعه»! ۱۴ـ لزوم آگاهی «#اپوزیسیون» و نیز عناصر داخلی #نظام_سیاسی از ریشههای فکری موجود و واقعیات پنهان #جامعه! ۱۵ـ پیشبینی تشدید آسیبرسانی به جامعه با عملیاتی شدن لایحه عفاف و #حجاب و تشدید «بحران گروه مرجع»! ۱۶ـ دعوت از رهبر انقلاب به مناظره در موضوع «حجاب» در چهارچوب «#دین_اجتماعی»!
| حجاب، مسمومسازی دانشآموزان و …، چرا و چه جریانی؟ | آدینه ۲۵ فروردین ۱۴۰۲
| گفتوگوی تلویزیون مرکزی ZDF آلمان با احمد بخارایی دربارهی حجاب اجباری و مسمومسازی دانشآموزان | منتشرشده در ۲۲ فروردین ۱۴۰۲
#احمد_بخارایی: در این گفتوگوی مفصل که دو بخش کوتاهش در دو گزارش تصویری منعکس شد اشاره داشتم به: - #حجاب، آونگانی میان #سیاست و نگرش دینی، - #اعتراض به #حجاب_اجباری، نمادی از تشنگی اندیشهورزی اهالی ایران، - حملات شیمیایی به مدارس احتمالا از سوی نیروهای غیررسمی پیرامون قدرت، - #مسمومسازی#دانشآموزان دختر، بسا حربهای از سوی برخی گروهها علیه طرف معارض دیگر برای دستیابی به اهداف و منافع گروهی خود، - انتقال تضاد از حوزه دولت-مردم به حوزههای داخل #نظام_سیاسی ناشی از گستردگی و تداوم #اعتراضات و مطالبهگریها، - کم بهره بودن برخی جریانهای موافق و مخالف نظام از شناخت ابعاد جامعهشناختی ایران اکنون، - و مباحث دیگر …
«دوقطبیسازیهای حاکمیت، جامعه را به سمت خشونتورزی سوق میدهد/ تنگ کردن فضا به طغیان اجتماعی منجر خواهد شد!»
| گفتوگوی پایگاه خبری تحلیلی رویداد۲۴ با #احمد_بخارایی دربارهی رویارویی مردم باهم بر سر ارزشهای حاکمیت سیاسی | منتشرشده در ۳۰ تیر ۱۴۰۱
خبر رسید که یکی از زنان (#سپیده_رشنو) که تذکر گرفته بود، به اتهام هتاکی به زن محجبه بازداشت شده است و از اینجا به بعد تقابل در میان لایههای اجتماعی بیشتر شد؛ تا آنجا که احمد عبداللهی دبیر ستاد امر به معروف اصفهان در واکنشی توهینآمیز در صفحه توییتر خود نوشت: «در فیلم منتشر شده دیدیم یک خانم بدزبان اقدام به فیلم گرفتن از یک خانم محجبه کرده، به او فحاشی و نهایتا او را از اتوبوس بیرون میکند! یکی از آثار همزیستی با سگ ابتلا به بیماریهای مشترک از جمله هاری است که متاسفانه برخی الان در این مرحله هستندو باید مواظب حمله آنها بود.»
رئیس سازمان تبلیغات اسلامی نیز از دختر محجبه تقدیر کرد و او را مسئولیتپذیر و غیرتمند خواند. او نوشت: «گویی عمده افراد برای تمام کردن غائله سعی میکنند تا خانم محجبه را به بیرون هدایت کنند و ماجرا جمع شود که باید از آنان تشکر کرد. حتما تا پایان یافتن و برخورد قانونی پلیس با خانم وقیح و هتاک مساله را از مراجع قضایی و انتظامی پیگیری جدی خواهم کرد!»
به گزارش رویداد۲۴ تقابل میان دو گروهی که معتقد به #آزادی انتخاب پوشش هستند و معتقدان به #حجاب_اجباری این روزها به اوج خود رسیده است. همزمان با فشارها نسبت به پوشش شهروندان و بهویژه زنان، آنقدر افزایش یافته که برخی جامعهشناسان نسبت به پیامدهای هشدار دادهاند. از جمله دکتر احمد بخارایی مدیرگروه جامعهشناسی سیاسی در انجمن جامعهشناسی ایران و استاد دانشگاه که به رویداد۲۴ میگوید: اساسا خود موضوع سختگیری نسبت به حجاب از شاخصههای دوقطبیسازی اجتماعی است و تبعات آن بزرگتر از چیزی است که حاکمیت تصور میکند.
بخارایی در توضیح ایده خود میگوید: به واژه «#دوقطبی» توجه کنید؛ این «ترم» از حوزه روانشناسی به امانت گرفته شده است و به اختلال دوقطبی «افسردگی-شیدایی» اشاره دارد. اختلال دوقطبی در روانشناسی به دو حالت متعارض و آشتیناپذیر در خلقیات فردی که دچار اختلال است اشاره دارد. از نگاه جامعهشناختی هم ارتباط تنگاتنگی میان اختلالات فردی و اختلالات اجتماعی وجود دارد دوقطبیسازی اجتماعی به ویژه در جامعه ما حکایت از وجود ساختارهای بیمار دارد که این ساختارها نقشی تعیینکننده بر روح و روان افراد دارند.
او میگوید: در یک #جامعه کم و بیش سالم، اختلالات فردی عمدتا جنبه روانشناختی دارند و روانشناسان میتوانند نقش پررنگی را در جهت کنترل رفتار افراد ایفا کنند، اما در جوامعی مانند ایران که مسائل و مشکلات جنبه بیرونی نسبت به افراد دارد، اختلالات اجتماعی یا دوقطبی شدن اجتماعی رخ میدهد که خیلی شبیه به اختلال دوقطبی در روانشناسی است، دوقطبی در روانشناسی به معنای افسردگی در فرد یا شیدایی در اوست که باعث نوسانهای خلقی شدید در او میشود.
به گفته این جامعهشناس، در اختلالات دوقطبی فرد، گاهی «تمایل» خود را از دست داده و گاه احساس آشفتگی دارد. اگر همین دو حالت را «ترجمه اجتماعی» کنیم، به این موضوع میرسیم که از دست دادن تمایل در سطح وسیع آن تبدیل به «#بیتفاوتی_اجتماعی» میشود و احساس آشفتگی و اضطراب در ابعاد اجتماعی آن تبدیل به ناامیدی نسبت به آینده میشود که ناشی از آشفتگی و اضطراب اجتماعی است، این مساله نشان میدهد که در جامعه ما ارتباطی تنگاتنگ میان اختلالات فردی و اجتماعی وجود دارد.
بخارایی میگوید: با توجه به این ارتباط مشخص میشود در جامعه ما که مسائل جنبه ساختاری دارد و اختلالات روانی بیشتر تحت تاثیر عوامل بیرونی، کم کارکردی ساختارها و آشفتگی و پراکندگی میان نهادهاست، به همین دلیل در جامعه ما روانشناسان و مشاوران نمیتوانند نقش زیادی ایفا کنند و نقش آنها کوتاه مدت و کماثراست.
او میگوید: به این وضعیت دو قطبی در جامعه چه بگوییم «#دوقطبی_اجتماعی» و چه بگوییم «ستیز و #تعارض_اجتماعی» باید به این نکته توجه کرد که در این حالت دو طرف نمیتوانند با یکدیگر تعامل و گفتگو کرده و تفاهم و تعامل دیالکتیکی داشته باشند، در نتیجه ارتباط دو گروه به #تعارض، ستیز، جدل و خصومت میرسد. | ادامه👇
به ظهر #عاشورا در ۱۹ شهریور ۹۸ نزدیک میشویم. صدای طبلها در دستهی #عزاداری از دور به گوش میرسد. دارم به امشب و شام غریبانی که #شیعیان برای #اسارت#زینب و کاروان اسرای عاشورا به پا میدارند فکر میکنم. ذهنم به اطراف، پرواز میکند. هیاهویی در درونم به پا است. کجاییم و چه میکنیم؟ کدامیک از دردها را فریاد بزنم؟ چه میخواستیم و چه شد! برای #مظلومیت و آزادهگی #حسین، سینهها چاک و امشب برای اسارت زینب، اشکها سرازیر میشوند و این برای واقعهای است که قرنها قبل اتفاق افتاده. چگونه است که برای آن واقعهی قدیمی دلها میشکند و سینهها از ضربتها سرخ میشود اما به پیرامون خود توجه نمیشود؟ به نام حسین و زینب، حاکمیتی شکل میگیرد اما آن کجا و این کجا! دیروز شنیدیم #دختر_آبی، همان #سحر_خدایاری که چهار روز پیش در اثر #خودسوزی در #اعتراض به روند #دادگاه در بیمارستان جان باخت از سوی #نیروهای_امنیتی ابتدا خانوادهاش فرا خوانده شدند و توجیه و #تهدید شدند که مصاحبهای نداشته باشند و سپس جسدش دفن و پس از آن خبر مرگش (بخوانید: #قتل#اجتماعی ـ #سیاسی) دیروز منتشر شد. «سحر» در اسفند ۹۷ هنگام ورود به استادیوم #آزادی دستگیر شد و شش ماه در بلاتکلیفی و رفتوآمد به دادگاه بود تا شمشیر داموکلس #قاضی، بالای سرش مانند هیولایی آزارش دهد. سحر تصمیم به خودسوزی گرفت و به جانگدازترین شکل، خود را فدای ورود آزاد #زنان به #ورزشگاه#آزادی کرد. تندیس او در بدو ورود به ورزشگاه آزادی باید نصب شود. اینک صدای طبلها بلند شدهاند و به ظهر #عاشورا نزدیک میشویم. ذهنم از سحر عزیز، به سمت #اسرا میرود. #یاسمن_آریایی، #منیژه_عربشاهی و #مژگان_کشاورز از مخالفان #حجاب_اجباری در ماه گذشته روی هم به ۵۵ سال و نیم #حبس#تعزیری محکوم شدند و در زمان #محاکمه در دادگاه به #وکیل دسترسی نداشتند. ذهنم را مرور میکنم به همراه صدای طبلها که هر لحظه بلندتر میشود فعالان #محیط_زیست را به یاد میآورم. ۸ #فعال_محیط_زیست یک سال و نیم است که در بازداشتاند. #مراد_طاهباز، #سام_رجبی، #امیرحسین_خالقی، #هومن_جوکار، #سپیده_کاشانی، #نیلوفر_بیانی، #طاهر_قدیریان و #عبدالرضا_کوهپایه به #اتهام «#افساد_فیالارض و #جاسوسی و همکاری با دول متخاصم» در اسارتاند. #نیلوفر_بیانی در جلسهی دوم دادگاهش گفته بود که تحت فشار و تهدید #بازجویان#اعتراف کرده است. بهیاد زندهیاد #کاووس_سید امامی افتادم که در سال ۹۶ در #زندان#اوین#خودکشی «کرده شد». او هم متهم به این بود که محیط زیست و #طبیعت را محترم میشمارد و برای حفظ #حاکمیت_مذهبی در ایران نسبت به طبیعت، اولویت قائل نیست! ذهنم به قبلتر سفر میکند، #محمود_علوی، #وزیر_اطلاعات در دوازدهم همین ماه گفته بود ۵۳ نفر بازداشت شده در پروندهی #متهمان#ترور#دانشمندان#هستهای که سالها در بازداشت و #شکنجه و #اعترافگیری به اجبار و تهیهی برنامهی دروغین تلویزیونی «#کلوپ_ترور» بودند با پرداخت چهار میلیارد تومان(!) مورد دلجویی و آزادی قرار گرفتند. قبل از آن، #مجید_جمالی_فشی به اتهام ترور دکتر #مسعود_علی_محمدی#اعدام شدهبود و ظاهراً فرصت پیدا نکرد تا ندای مظلومیتش را با صدای طبلها به گوش من و شما برساند. چه میگویم، چه مینویسم، چه میشنوید: پرداخت مبلغی معادل خرید یک ماشین لوکس به مجموع ۵۳ متهم مظلوم پس از ماهها و بلکه سالها اسارت و نابودی جسم و روح و امید و حیات! صدای طبلها در دستهی #عزاداری بلندتر شدهاست اما تمرکز میکنم و به یاد فعالان کارگری و مدنی مرتبط با مطالبات #کارگران نیشکر #هفتتپه میافتم. آنها هم اینک در اسارتاند. #اسماعیل_بخشی، کارگری که فریاد میزند و حقوق ماهیانهاش را طلب میکند به اتهام اجتماع و تبانی به قصد اقدام علیه #امنیت_ملی و فعالیت تبلیغی علیه #نظام و نشر اکاذیب به ۱۴ سال #حبس در هفتهی گذشته محکوم میشود. #سپیده_قلیان که فریاد #کارگران را در نشریهی «#گام» طنینانداز میکند به ۱۸ سال #زندان#محکوم میشود. این دو گفته بودند از سوی #وزارت_اطلاعات شکنجه شدهاند. گفته میشود #امیرحسین_محمدی، #ساناز_الهیاری، #امیر_امیرقلی و #عسل_محمدی هم که همکار #سپیده_قلیان در نشریهی گام بودند هر یک به ۱۸ سال #حبس محکوم شدند. …