#حج از #باب_شرقی آن است کہ انسان تحت فرمان حضرت حق باشد، حج واجب، بعد از تحقق شرایط آن، همان سفر اول است کہ باید رفت و هیچ عذرۍ هم پذیرفتہ نیست؛ اما دفعات بعدۍ در حالۍ کہ موجب مۍ شود دیگران کہ باید بہ حج برود، نتواند؛ یا #همسایہ ۍ ما #فقیر است و غیره؛ دیگر، حج نیست؛ یا #تجارت است یا جہت #شہرت است یا #خودپرستۍ.
عزیزان! حج، #زیارت سنگ و گل و ... نیست؛ باید کم کم عوض شد، و با راهنمایۍ یک ولیّ خدا، یک عالم ربانۍ، #دل را از درهاۍ غربۍ (در #نفس_پرستی، تجارت، شہرت و غیره) #تزکیہ کرد. با تزکیہ ۍ #رذایل و #تجلیہ ۍ #ملکات_نفسانۍ (جلا دادن جان)، باب هاۍ غربۍ هم، شرقۍ مۍ شود؛ آن وقت، از در شرقۍ بہ #طواف خانہ ۍ خدا باید رفت.