کتاب «کجا بودی الیاس» اول از همه یک تصمیم بود. تصمیم بر انتشارِ یک واکنش! در واقع این بار ـ به عنوان یکی از معدود بارها ـ ادبیات داستانی، واکنشی طبیعی، حقیقی، ارزشمند و قابل احترام به یک مسئله تاریخی ـ با فاصله زمانی کم ـ نشان داد. «روایت» مهمترین راهکاری است که میتواند عمق مسئله بازگشت 175 غواص را به تصویر بکشد. تصویری که روحیه و فکرِ جمعیِ یک ملت را تحت تأثیر قرار داد.
واکنش نویسندگان مجموعه «کجا بودی الیاس» به این بازگشت پر از تراژدی و حماسه، به چند دلیل، خاص بود. اول؛ صرف زمانی معقول برای چاپ: نه آنقدر دیر که دیگر «واکنش» محسوب نشود و نه آنقدر سریع که «رفع مسئولیت» باشد...
دوم اینکه کتاب «کجا بودی الیاس» یک محصول بود. محصول اندیشه و تفکر جمعی یک ملت، در قامت و قاموس داستانهای نویسندگانِ مختلف. نویسندگانی از شهرها و نقاط مختلف کشور! اینجاست که ارزش «شهرستانی» بودنِ اعضای «شهرستان ادب» به وضوح آشکار میشود. داستانهای این مجموعه متعلق به یک محله خاص در تهران نیستند، بلکه عصارهای از احساس و تأملِ یک پهنه جغرافیایی و انسانی محسوب میشوند.
سوم، این کتاب، نمونهای از پرداخت مناسب به ارزشها بود. آسیب مهمی که در مورد داستانهای حوزه دفاع مقدس، دامنگیر شده، اسارت در دامن شعارها و ستایشها است. ادبیات داستانی با این رویکرد تاحدودی بیگانه است و معمولاً وقتی داستانی بخواهد با این شعارها و ستایشها، طراحی و نوشته شود، حاصل کار گیراییِ هنری ندارد. اما «کجا بودی الیاس» با رعایت و اهمیت دادن به فُرم هنری، «ارزش» را نیز در متن نگاه داشته و نمونه نسبتاً خوبی از تأثیرگذاریِ این روش و رویکردِ درست را به نمایش گذاشته است. البته این مسئله قابل تعمیم به تمام داستانهای مجموعه نیست و معدود داستانهایی هستند که دچار همان آسیبِ کلیشهپردازی و شعازدگی باقی ماندهاند که نمیتوان، قضاوت در مورد آنها را به کل مجموعه گسترش داد.
چهارم، نویسندههای این مجموعه هستند که ترکیبِ متفاوت و جذابی دارند. نویسندههایی، هر کدام از یک نقطه و یک شهر و دارای یک سری گرایشهای فکری و اجتماعی. نویسندگانی که کتابهایشان در بازارِ ضعیفِ این روزهای کتاب ـ به نسبت ـ بهتر و بیشتر خوانده میشود و در واقع، «اول» نویسنده بودهاند، بعد سراغ این سوژه خاص رفتهاند؛ نه اینکه اول تصمیم بگیرند این کار را انجام دهند، بعد به اجبار بروند سراغ نویسنده شدن و نویسندگی!
ادامه و متن کامل یادداشت آقای
#علی_ششتمدی بر کتاب
#کجا_بودی_الیاس را در سایت شهرستان ادب بخوانید:
http://shahrestanadab.com/Content/ID/7065@ShahrestanAdab