سرگذشت دردناک
#رابعه_بلخی،
#نخستین_زن_شاعر_پارسی سرای :
رابعه نخستین زن شناخته شده شاعر پارسی سرای نیمه نخست سده چهارم هجری (۹۱۴-۹۴۳میلادی)است.
او به عنوان
#مادر_چکامه_پارسی نام برده اند. رابعه مشهور به رابعه بلخی بود. وی هم دوره با
#سامانیان و
#رودکی بوده.
پدر رابعه،
#کعب،
#فرمانروای_بلخ و
#سیستان،
#قندهار و
#بست بود. بلخ از شهرهای مهم
#خراسان_بزرگ و از قدیمیترین شهرهای
#آریانا_کهن است. امروزه رابعه بلخی یکی از مشهورترین شاعران زن
#افغانستان نیز خوانده می شود.
روایت های مختلفی در مورد چگونگی آگاهی برادر رابعه از عشق او به غلامش
#بکتاش نقل شده. اما آنچه مسلم است و در تمامی نوشته ها به یک شکل نقل شده؛ مطلع شدن
#حارث از دلباختگی خواهرش به غلامش می باشد. حارث با شنیدن اشعار خواهرش در مدح بکتاش، از این عشق آگاه میشود با عصبانیت دستور میدهد بکتاش را به چاهی درافکنند و خواهرش را نیز در گرمابه ای (حمام) برند و رگهایش را ببرند تا بمیرد. چنین گفته شده که؛ رابعه پیش از درگذشت، با خون خود بر دیوارهای گرمابه شعر مینوشت!.
روایت های دیگر پایان داستان رابعه و بکتاش را به گونه ای دیگر نقل می کنند که؛ حارث، بکتاش را نه به چاه بلکه به زندان انداخت و بکتاش پس از رهایی از زندان، حارث را بقتل رساند، و خود بر سر قبر رابعه خودکشی کرد. مردم نیز او را در قبر رابعه دفن کردند.
تمجید بزرگان ادب و عرفان در مدح رابعه:
“
#محمد_عوفی ” در
#لباب_الالباب، در مورد رابعه چنین می گوید: «دختر کعب اگر چه زن بود اما به فضل بر مردان جهان بخندیدی. فارس هر دو میدان و والی هر دو بیان، بر نظم تازی قادر و در شعر فارسی به غایت ماهر بود.» در قرن هفتم،
#عطار در
#الهی_نامه ، در قرن هشتم
#محمـد_بدر_جاجرمی در«
#مونسالاحرارفی_دقایق_الاشعار » و در قرن نهــم،
#جامی در
#نفحات_الانس از او یاد کرده اند. بنا بر قول
جامی در نفحات الانس، همین که
#ابو_سعید_ابو_الخیر ، صوفی مستانه و روشن ضمیر، اشعار او را دید، گفت: « پیران، اتفاق دارند که این سخن که او می گوید، نه آن سخن باشد که بر مخلوق توان گفت». به عبارت دیگر، ابو سعید ابو الخیر صوفی مشهور، اشعار وی را نشانی از عشق حقیقی و معرفت الهی و پاک دانسته است.
بزرگداشت و احترام روزافزون بانو رابعه بلخی:
امروزه از بانو رابعه، نه تنها به عنوان شاعری چیره دست، بلکه به عنوان زنی آزاده و آزادی خواه و روشنفکر یاد می شود. در بزرگداشت و یاد وی مقاله ها نوشته شده، فیلم ساخته شده و کنفرانس های ادبی برگزار می شود. در سال ۲۰۱۰ کنفرانس علمی، بزرگداشت رابعۀ بلخی، به نام «رابعۀ بلخی وجایگاه او درشعر و ادب پارسی» با حضورجمعی از پژوهشگران، نویسندگان وشاعران سه کشورهم زبان ـ
#افغانستان،
#تاجیکستان و
#ایران، درشهر
#دوشنبه پایتخت کشور تاجیکستان برگزار گردید. این همایش از جانب بخش تشکیلات جمعیتی بین المللی “استقبال” کشور تاجیکستان طی دو روز در تالار همایش های وزارت فرهنگ کشور میزبان راه اندازی شد.
از رابعه، بانوی شعر و عشق چه می آموزیم؟
آرامگاه بانوی عشق و ادب، زیارتگاه و وعده گاه جوانان و زوج های عاشق و دلداده افغانستان است. به غیر از هفت غزل و چهار دوبیتی و دو بیت مفرد باقی مانده از دو مجموعه اشعار این بزرگ بانو. مهمترین ثمره زندگی کوتاه او در خاطره جهان، مقدس ترین تلاش انسان در زندگی (دستیابی به عشق) بوده است. بزرگ بانویی که از خانواده ای بزرگ زاده بود، ولی خود را از غلامی برتر ندانست. در بدترین و متعصب ترین شرایط زندگی اش، عشق را برگزید و در راه رسیدن به عشق حتی جان خود را فنا کرد. زنی آزاده که عشق و آزادگی را طلب کرد.
نمونه ای از چکامه این چکامه سرای پارسی زبان
ز بس گل که در باغ مأوی گرفت چمن رنگ ارتنگ مانی گرفت
صبا نافهٔ مشک تبت نداشت جهان بوی مشک از چه معنی گرفت
مگر چشم مجنون به ابر اندر است که گل رنگ رخسار لیلی گرفت
بمی ماند اندر عقیقین قدح سرشکی که در لاله مأوی گرفت
قدح گیر چندی و دنیی مگیر که بدبخت شد آنکه دنیی گرفت
سر نرگس تازه از زرّ و سیم نشان سر تاج کسری گرفت
چو رهبان شد اندر لباس کبود بنفشه مگر دین ترسی گرفت
گرد آوری و نگارش "مهناز تاجیک "
@sazochakameoketab🌿🍂🌿🍂🌿🍂🌿🍂🌿🍂🌿🍂