#لتّون_مسگران
#جشن_تیرگان_در_کاشاندخل
#آیین_اُرجی خرج
#روضهخوانی میشد
معرفی کتاب
#کاشانه_دانش(بخش هفتم)
پرتوبیضایی در ادامه مطلب دوم از مبحث هشتم
در عنوان جشنهای مذهبی
و ملی مرسوم
و متروک کاشان به لتّون مسگران اشاره دارد که در زمان وی متروک شده است.
میگوید آیینی که در کتاب
#المواعظ_و_الاعتبار_مقریزی در باب مراسم
#عید_نوروز در دوره
#خلفای_فاطمی_مصر آمده شبیه
#لتوی_مسگران کاشان است. بخشی از توصیف وی از آن آیین شباهتی با
#آیینهای_اباحه و #عیاشی_مذهبی نیز دارد.
پرتو لتّون را همان لتّان عربی به معنای زدن
و کوفتن میداند که من بعید میدانم اسمی عربی بدین آیین داده باشند.
در ابتدای بحث توصيف خوبی از بازار
و مغازه مسگرها دارد
و حدود دو هزار نفری که در آن مشغول کار بودهاند
و الان نیستند.
لتون در نیمه تیرماه برگزار میشده یعنی در ایام
#جشن_تیرگان و باید همان تیرگان باشد، هم به لحاظ زمانی
و هم از جهت پاشیدن آب. بدین ترتيب که چند روز قبل مسگرها، آفتابه
و لگن مسی اعلا به
#فراشباشی که به منزله رئیس شهربانی امروزی بود میدادند؛ شاید
#رشوهای بود که حرکات آنان را نادیده بگیرد.
در پانزدهم یا شانزدهم تیر، چند نفر جوان که از
#صنف_مسگران بودند در حدود ظهر ناگهانی از دکانی که جایش محرمانه تعیین شده بود، آب پاشی را شروع میکردند
و از آنجا ظرف کثیف آبی به دکان روبرویی میریختند
و بازار به هم میخورد
و غوغایی به پا میشد
و همه بر روی هم آب پاشیده
و بازار را به تعطیلی میکشاندند
و با چوب
و چماق
و چکش
و کاسه مس به طرف بازار بزرگ سرازیر میشدند
و تمام قواعد
و رسوم
و آداب از بین میرفت. طفل ده ساله، استاد نودساله خود را مسخره
و خفیف میکرد.
#اساتید_مسگر چوب در دست جلو صنف حرکت میکردند
و صدای هوهو! هیهی! از آنها بیرون میآمد
و هر دکانی را بسته به نوع شغلش مسخره می کردند
و #اشعار_رکیکی برایشان میخواندند. در کاروانسراها نیز چنین کرده
و آب حوض را به همه میریختند
و از آنها پول میگرفتند
و تجار را در معرض پرتاب به درون حوض قرار میدادند تا پول بدهند. به
#دارالحکومه رفته
و آب حوض آنجا را بیرون ریخته
و پول میگرفتند.
به فین
و باغ آن رفته
و تفریح
و آبتنی میکردند
و روزی آنجا میماندند
و کم کم به شهر باز میگشتند. طرفه آنکه پولی که بدست آورده بودند را در
#مسجد_عمادی در ابتدای
#بازار_مسگرها، خرج چند روز
#روضه_خوانی میکردند. برگزاری این مراسم که بیست روز بازار مسگرها را از کار باز میداشت، اوایل سلطنت
#رضاشاه ممنوع شد
و دیگر برگزار نشد.
#محمد_مشهدی_نوشآبادی (تصویر از کارگاه
#علی_وفاییhttps://www.instagram.com/p/CUc3JUwo6hL/?igshid=MTc4MmM1YmI2Ng==