🔴 در سالروز قتل میرزاتقیخان امیرکبیر
امیر کبیر و تکیه بر ملت
شادروان پرویز ورجاوند
باستانشناس، وزیر فرهنگ و هنر در دولت موقت و از هموندان شورای رهبری جبههی ملی ایران
🔸 امیر برای اینکه ملت و دولت را به هم پیوند دهد و پشتیبانی خودخواستۀ مردم را جانشین ترس و وحشت و نفرت از حکومت سازد دست به یک رشته اقدامات اساسی در زمینه استقرار عدالت اجتماعی زد و با تشویق مردم به کار وتولید، موجبات به گردش درآوردن چرخ های اقتصاد کشور و در نتیجه کاستن از فقری که اکثریت جامعه را زیر فشار قرار داده بود فراهم ساخت.
🔸 او در حالیکه آگاهانه لبۀ تیز تیغ حمله را متوجه قطع نفوذ همهجانبه استعمارگران روس و انگلیس ساخته بود، با سرسختی و جرأت فراوان به کوتاه ساختن دست ناپاکان و سودجویان قدرتمند و سرسپردگان خارجی و آنهایی که جامعه را از حرکت آگاهانه و سازنده بازمیداشتند پرداخت. او اجازه نمیداد تا شاهزادگان و درباریان و ملایان سودجو و حکمرانان و دستگاه ستمگر آنان ملت را چون گذشته مورد تجاوز و بهرهبرداری قرار دهند و دچار سرخوردگی و ناامیدی سازند. او میکوشید تا شادی و امید و قدرت مقاومت کردن در برابر تجاوزگران خارجی و داخلی را به مردم بازگرداند.
🔸امیر با وجود شناختی که از میزان پیشرفتهای مغرب زمین داشت هیچگاه دچار یأس و خودباختگی نگردید و رمز نجات کشور را از فقر و عقبماندگی در آن میدید که ملت را توانایی ببخشد و هرچه بیشتر آنها را به آینده امیدوار سازد و به تلاش وادارد. او معتقد بود که باید به نیروی مردم تکیه کرد و از اینرو باید که بر هویت و فرهنگ ملی ارج نهاد. امیر با وجود حرکتهای تند و بنیادیش، هیچ گاه میان خود و مردم فاصلهای ایجاد نکرد.
🔸حرکت او برای از میان بردن برخی سنتهای ناروا، که ادامهاش به ضرر مصالح و منافع ملت تمام میشد، چنان بود که با وجود بیسابقه بودن و غیر قابل تصور بودنش، به جای آنکه مردم را تکان دهد، دشمنان و بدخواهان را تکان میداد و حمایت مردم را از او برمیانگیخت. چنین بود اقدام او در زمینۀ از میان برداشتن «بست نشستن» که وسیلهای بود برای فرار مجرمان و متجاوزان از دست قانون. او دریافته بود که در آن اوضاع و احوال این مردم بی پشت و پناه نیستند که بتوانند از «بست نشستن» سودی ببرند. بنابراین مردم این حرکت را، با وجود ریشههای عمیقی که در جامعه دارد، پذیرا خواهند گشت.
🔸امیر تکیه کردن بر حکومت قانون و ضابطه را، به عنوان اصلی که میتواند حقوق مردم را حفظ کند و آنها را از گزند تجاوز قدرتمندان در امان نگاه دارد، مورد توجه قرار داد و چون اساس آن ریشه در فرهنگ جامعه داشت و ملت آن را ضامن سعادت خود میدانستند از آن پشتیبانی کردند.
🔸امیر با نهادهای جامعه برخوردی آگاهانه داشت و با درک درست از شرایط زندگی و اعتقادات جامعه در تقویت برخی و از توان انداختن برخی دیگر و ایجاد دگرگونی در تعدادی از آنها، حمایت وسیع مردم را بهدست آورد و آنهایی که با او به ستیز پرداختند، اقلیتی بیش نبودند که تاریخ به روشنی چهرۀ کریهشان را مینمایاند.
برگرفته از کتاب پیشرفت و توسعه بر بنیاد هویت فرهنگی، ص ۷۳-۷۰
متن کامل در تارنمای ایرانبوم
سخنی از
فریدون آدمیت دربارهی امیرکبیر و اندیشهی مشروطه کردن؛ مشروطیت
منبع روایتِ گریه کردن امیر بر مرگ کودکی که به خاطر نزدن واکسن آبله مُرد؛ سهند ایرانمهر
#پرویز_ورجاوند#فریدون_آدمیت#تاریخی#یاد#امیرکبیرپایگاه ایران دوستان مازندران
@jolgeshomali