پایگاه ایران دوستان مازندران

🔴 روز علوم آزمایشگاهی

🔸۳۰ فروردین سالروز بزرگداشت حکیم جرجانی و روز #علوم_آزمایشگاهی مبارک باد

پایگاه ایران دوستان مازندران
@jolgeshomali

☸️نشانه های سکولار شدن جامعۀ ایران

✍️محمدباقر تاج الدین

✅اگر چه روند سکولار شدن جامعۀ ایران از دهه ها پیش آغاز شده اما واقعیت این است که طی دو دهۀ اخیر شتاب بیش تری گرفته و طی دو سال اخیر به اوج خودش رسیده است به گونه ای که می توان چندین نشانۀ آشکار و قوی برای چنین روندی را بر شمرد. دربارۀ مفاهیم سکولار به معنای عرفی یا این جهانی(secular)، سکولاریسم به معنای عرفی گرایی یا دنیاگرایی(secularism) و سکولاریزاسیون به معنای عرفی سازی جامعه(secularisation) تعاریف و نظریه های گوناگونی توسط اندیشمندان ارائه شده است که پرداختن به تمامی آن ها به هیچ وجه در نوشتۀ کوتاه حاضر نمی گنجد. در تعریفی کوتاه و به نسبت قابل قبول می توان گفت که سکولار شدن روندی است که طی آن جامعه از هویت دینی و زیستن در چارچوب های ارائه شده از سوی متولیان دینی به سمت و سوی هویت غیر دینی یا این جهانی سوق داده شده و معیارها و ملاک های عقلانی و علمی راهنمای نظری و عملی شهروندان می شود. در جامعه ای که سکولار شدن روند غالب پیدا می کند دین و دینداری نیز کم کم رنگ می بازد و شهروندان خود را ملزم به رعایت اصول و معیارهای دینی نمی بینند و در واقع از زیر سقف دین خارج می شوند. گسترش و عمق مدرنیته در ایران و همچنین عملکرد نامطلوب متولیان دین و حکومت دینی را می توان دو دلیل مهم برای سکولار شدن جامعه برشمرد. در نوشتۀ حاضر به برخی از مهم ترین نشانه های سکولار شدن جامعۀ ایران اشاره می شود:
1.عبور از باورها و اعتقادات دینی گوناگون توسط بخش قابل ملاحظه ای از افراد جامعه به ویژه نسل های جدید به گونه ای که یا آن باورها و اعتقادات را به کناری نهاده اند و یا به سختی برخی از آن ها را می پذیرند. این در حالی است که در گذشته بسیاری از ایرانیان به راحتی هر باور و اعتقاد دینی ای که توسط متولیان دینی مطرح می شد را می پذیرفتند. بروز چنین حادثه ای بیش از همه به دلیل گسترش و عمق عقلانیت و دانش های جدید بوده است.
2.بسیاری از شهروندان به ویژه نسل های جدید برای تنظیم امور زندگی خویش هیچ مراجعه ای به احکام و آموزه های دینی نمی کنند و بلکه به علوم و دانش های جدید مراجعه می کنند و از عقلانیت و دانش های دوران مدرن بهره می برند. این در حالی است که برای مثال در 40 یا 50 سال پیش بسیاری از ایرانیان برای تنظیم بخش عمده ای از امور زندگی خویش به احکام و آموزه های دینی مراجعه می کردند، روندی که حالا کاملاً برعکس شده است. این مهم ترین نشانۀ سکولار شدن جامعه و در واقع هستۀ مرکزی آن محسوب می شود یعنی جایگزین کردن عقلانیت و دانش های جدید با آموزه ها و احکام دینی.
3.عبور از اسطوره اندیشی و اسطوره پردازی های دینی نیز یکی دیگر از نشانه های مهم سکولار شدن جامعه است. باز هم در مقام مقایسه می توان گفت نسل های پیشین جامعه اگر تا حد زیادی در چنبرۀ اسطوره اندیشی و اسطوره پردازی های دینی گرفتار بودند این موضوع در مورد نسل های جدید به هیچ وجه صدق نمی کند، چرا که آنان به طور کامل از این روند عبور کرده اند و دیگر هیچ کدام از باورهای اسطوره ای در حوزۀ دین را نمی پذیرند.
4.عدم انجام مناسک دینی مانند به جای آوردن نماز و روزه و یا پرداخت خمس و زکات و یا حاضر شدن در مناسک های جمعی مانند سفر حج و نمازهای جمعه و جماعت توسط بیش تر افراد جامعه. مطابق با آمارهای رسمی و غیر رسمی و همچنین بنابر قرائن و شواهد موجود طی دهه ها و بلکه سال های پیشین با کاهش قابل ملاحظه ای در این حوزه های دینداری نیز روبرو هستیم.
5.خودراهبر شدن نسل های جدید و عبور از دگرراهبری نیز یکی دیگر از نشانه های مهم سکولار شدن جامعه محسوب می شود به گونه ای که این گروه از افراد جامعه مبتنی بر تشخیص خودشان امور فردی و جمعی خود را تنظیم می کنند و هیچ نیازی به راهبری شدن توسط مثلاً روحانیون یا متولیان دینی ندارند.
6.رواج گستردۀ سبک زندگی مدرن در جامعه توسط گروه های مختلف اجتماعی یکی دیگر از نشانه های بارز و آشکار سکولار شدن جامعه است که هر سال و بلکه هر روز چنین روندی عمق و گسترۀ فراوانی می یابد. از پوشش گرفته تا سفرهای گوناگون داخلی و خارجی و تا سبک مصرف در حوزه های گوناگون مانند موسیقی و سینما و فیلم و سایر هنرها همگی نشانه های روشنی از کنار گذاشتن سبک زندگی دینی و رواج و غلبۀ سبک زندگی مدرن در جامعه است. برای مثال سفرهای گستردۀ ایرانیان در نوروز امسال به رغم این که در ماه رمضان قرار داشتیم گواه روشنی است بر این موضوع.
#سکولاریسم
#دینداری
#عقلانیت
#علوم
#مدرنیته


@tajeddin_mohammadbagher

🔴 برای ۱۲ آذر
#روز_علوم_اجتماعی
#روز_جامعه_شناسی

✍ #سیروان_محمودی
پژوهشگر حوزه جامعه‌شناسی

🔸 ۱۲ آذرماه به مناسبت سالروز تولد دکتر #غلامحسین_صدیقی، اولین جامعه‌شناس آکادمیک ایرانی نامگذاری شده است. بیش از شش دهه از آموزش و نشر جامعه‌شناسی در ایران می‌گذرد اکنون این سوال را باید مطرح کرد که جامعه‌شناشی در جامعه‌ی ما چه کارکرد و دستاوردهایی داشته است؟

🔸در نوشته‌های قبلی‌ام به نقد فضای آکادمیک جامعه‌شناسی در دانشگاه‌ها و در بین اساتید و دانش‌آموختگان این رشته پرداخته‌ام و درجا زدن، سکون و عدم پیشرفت جامعه‌شناسی در بعد تئوریک و بنیادی را متذکر شده‌ام. در بعد بنیادی و تولید دانش در حوزه‌ی جامعه‌شناسی و شاخه‌های مختلف آن تنها به ترجمه، نشر و گسترش تئوری‌های مبدا (آن هم ناقص و با تاخیر چند دهه) پرداخته‌ایم و نتوانسته‌ایم گامی چندان موفقیت آمیز در جهت تولید دانش برداریم.

🔸هدف این نوشتار بیشتر نقدی بر بعد کاربردی و کارکردی جامعه‌شناسی در جامعه است. اگر عدم تولید دانش و ناتوانی در تاثیرگذاری بر ادبیات جهانی جامعه‌شناسی را توجیه کنیم، نمی‌توانیم ضعف‌های مرتبط با بعد کاربردی و کارکردی جامعه‌شناسی در جامعه و در ساخت سیاسی و اجتماعی و... را توجیه کنیم. در‌ جامعه جهانی دهکده‌ای، دسترسی آسان و آزاد به دانش و اطلاعات روز دنیا موجود است و هر کس می‌تواند با مدد اینترنت و... از آخرین کتاب‌ها و مقالات جهانی باخبر و آگاه شود و دانش جامعه‌شناسی هم هر روز در کشورهای دیگر به سمت پوست انداختن و آبدیت‌شدن پیش می‌رود و آنقدر گسترده، متنوع و قوی شده است که ما می‌توانیم با استفاده از آن، مسائل و مشکلات جامعه را تحلیل، بررسی و نقد کنیم. پس از نظر دسترسی به منابع و اطلاعات و... مشکل آنچنانی نداریم اما چرا فضای علوم اجتماعی (که شامل رشته‌های فلسفه، علوم سیاسی، روانشناسی، تاریخ، اقتصاد و... هم می‌شود) و بخصوص فضای حاکم بر جامعه‌شناسی از دانشگاه‌ها، انجمن‌ها و مراکز و سازمان‌های آموزشی و پژوهشی گرفته تا تک تک اساتید، نویسنده‌ها و پژوهشگران این حوزه دچار نوعی انفعال سیاسی و اجتماعی شده‌است؟ چرا فضای آکادمیک جامعه‌شناسی ایدئولوژی زده، سیاست زده، و سرویس‌دهنده به قدرت و ایدئولوژی شده است؟ چرا حداقل در طول این دهه که هر ماه و هر سالش سرشار از فاجعه و بحران سیاسی، اجتماعی و اقتصادی بوده، فضای آکادمیک و غیرآکادمیک جامعه‌شناسی همچنان در لاک انفعال و سکون فرو رفته و در نهایت در نقش یک پشت‌میزنشین محافظه‌کار ظاهر شده است که آن نقش هم بیشتر سرویس‌دهنده به قدرت و حفظ نظم موجود بوده است.

🔸 چرا جامعه‌شناسی در جامعه ما با وجود ظهور بحران‌ها و فجایع متعدد و متنوع، همچنان پژمرده، ساکن، منفعل، تماشاگر و سرویس‌دهنده به قدرت و ایدئولوژی است تا اینکه پرسشگر، مطالبه‌گر، کنشگر، اعتراضی و انتقادی باشد؟ شاید برخی از همکاران و دوستانم پاسخ دهند که "فضای نقد و اعتراض کردن وجود ندارد". در جواب باید عرض کنم؛ خب اگر فضای آزاد و دموکراتیکی وجود داشت، آن موقع نقد و اعتراض کردن شما ارزش چندانی نداشت و یک عمل معمولی و کلیشه‌ای قلمداد می‌شد. در یک فضای بسته و انعطاف‌ناپذیر است که نقد، اعتراض، کنشگری، پرسشگری و مطالبه‌گری ارزشمند و موثر هستند. تازه هنوز پتانسیل و فضاهای زیادی در فضای آکادمیک جامعه‌شناسی و در بین دانش‌آموختگان و اساتید آن وجود دارد، اما چرا اینکه از این پتانسیل‌ها استفاده نمی‌کنند؟ باید خودشان پاسخ دهند.

🔸اگر جامعه‌شناسی در جامعه ما همچنان با این نوع تفکر و بینش پیش برود، تنها اسمی از آن باقی خواهد ماند که همه‌ی ما نسبت به آن مسول‌ایم و در واقع بدان خیانت کرده‌ایم...

#علوم_اجتماعی #جامعه_شناسی
#جامعه‌شناسی #روز_جامعه_شناسی
#روز_علوم_اجتماعی


پایگاه ایران دوستان مازندران

@jolgeshomali

نشست احیای شعر #پارسی و #رادمان_پورماهک (یعقوب_لیث_صفاری) دوشنبه ساعت 15:30 در تالار #اقبال دانشکده #ادبیات و #علوم_انسانی در #دانشگاه_تهران

از کانال پایگاه خبری #سیستان_فراموش_شده با ویرایش

پایگاه ایران دوستان مازندران

@jolgeshomali

انجمن علمی دانشگاه #مازندران برگزار میکند

نخستین همایش روز #علوم_اجتماعی در #مازندران


به همراه گرامیداشت زنده یاد دکتر #غلامحسین_صدیقی_نوری
پدر #جامعه_شناسی_ایران


زمان: شنبه ۱۲آذر ماه ۱۳۹۸
ساعت:۹ تا۱۲

سالن آمفی تئاتر دانشکده علوم انسانی و اجتماعی


پایگاه ایران دوستان مازندران

@jolgeshomali

چهار #ایرانی در میان دریافت کنندگان جوایز مهم #اتحادیه_ژئوفیزیک_آمریکا در سال ۲۰۱۹

#مجید_حسنی_زاده، مدال #رابرت_هورتون در #علوم_آب_شناسی
#امیر_آقاکوچک، مدال #جیمز_مک_لوین محققان جوان
#کاوه_مدنی، جایزه محققان جوان #علوم_آب_شناسی
#آرمین_سروشیان، جایزه اسنت در #علوم_اتمسفری


از کانال شهرپرس با ویرایش


#ایرانیان همیشه در جهان علم حرفی برای گفتن دارند چه در درون #ایران باشند چه در بیرون #ایران امید که روزی این پژوهشگران بنام #ایران بتوانند مشکلات کشور را در زمینه های گوناگون حل کنند.

پایگاه ایران دوستان مازندران

@jolgeshomali