پایگاه ایران دوستان مازندران

کم‌آبی سرزمین ایران چقدر است؟
(محمد فاضلی – عضو هیئت علمی دانشگاه شهید بهشتی)

✅ شما هم حتماً شنیده‌اید که ما ایرانیان در کشور کم‌آب زندگی می‌کنیم. اصطلاح «#سازگاری_با_کم‌آبی» به همین ویژگی اشاره دارد، اما چگونه می‌توانیم تصویر بهتری از کم‌آبی ایران به دست آوریم؟ تصور می‌کنم مقایسه ساده بین منابع آب تجدیدپذیر ایران و مقدار آب برخی رودخانه‌های جهان می‌تواند تصویر خیلی خوبی از کم‌آبی سرزمین ایران ارائه کند.

✅ نشانی صفحه‌ای در اینترنت را در پایین این یادداشت آورده‌ام که در آن می‌توانید مشخصات 138 رودخانه مهم جهان را به ترتیب مقدار آورد آب آن‌ها مشاهده کنید. من هم در این‌جا مقدار کل آب تجدیدپذیر کشور را با آورد آب برخی از این رودخانه‌ها مقایسه کرده‌ام. مقدار آبدهی رودخانه‌ها در این جدول، بر حسب مترمکعب بر ثانیه داده شده است. اگر این عدد را در سه عدد 3600، 24 و 365 (31536000 ثانیه هر سال) کنید، مقدار آب دهی بر حسب مترمکعب به دست می‌آید. مقدار آب تجدیدپذیر کشور در گذشته حدود 130 میلیارد متر مکعب بوده که گفته می‌شود به حدود 90 میلیارد متر مکعب کاهش یافته است. من در این‌جا مقدار 100 میلیارد مترمکعب را در نظر می‌گیرم.

🔹آمازون، بزرگ‌ترین رودخانه جهان است و آورد آن 209000 مترمکعب در ثانیه و معادل 6591 میلیارد مترمکعب در سال (66 برابر کل آب تجدیدپذیر ایران) است. این مقدار معادل 20 درصد (یک‌پنجم) آب شیرین کره زمین است که به اقیانوس‌ها می‌ریزد.

🔹رودخانه گنگ-براهماپوترا، جاری در هند و بنگلادش، چهارمین رودخانه جهان، با آورد سالیانه 1202 میلیارد متر مکعب (12 برابر کل آب ایران) است.

🔹رودخانه یانگ‌تسه، در چین، با آورد 30166 مترمکعب بر ثانیه، که فقط یکی از رودخانه‌های چین است، آورد سالیانه 951 میلیارد مترمکعب در سال (9.5 برابر کل آب ایران) دارد.

🔹رودخانه میسی‌سیپی در آمریکا، با آورد 16792 مترمکعب بر ثانیه، آورد سالیانه‌ای معادل 529 میلیارد مترمکعب (5.2 برابر کل آب ایران) دارد.

🔹رودخانه ولگا، در روسیه، با آورد 8060 مترمکعب بر ثانیه، آورد سالیانه‌ای معادل 254 میلیارد مترمکعب (2.5 برابر کل آب ایران) دارد.

🔹آرُویمی، آخرین رودخانه فهرست 139 رودخانه بزرگ جهان است که آورد سالیانه آن 2000 مترمکعب بر ثانیه است و آورد سالیانه آن 63 میلیارد مترمکعب است. آرُویمی به رودخانه کنگو می‌ریزد که خودش 1299 میلیارد مترمکعب سالیانه آورد دارد (13 برابر کل منابع آب تجدیدپذیر ایران).

✅ اعداد فوق، بالاخص بر اساس مقدار آب آمازون و سهم آن از آب شیرین جهان، نشان می‌دهد که کل آب شیرینی که به اقیانوس‌ها تخلیه می‌شود، معادل 32955 میلیارد متر مکعب است. این بدان معناست که کل مقدار آب تجدیدپذیر ایران، معادل 0.3 (سه‌دهم درصد) کل آب شیرین تخلیه‌شده به اقیانوس‌هاست. ما ایرانیان حدود 1 درصد جمعیت جهان را داریم و سهم‌مان از آب جهان، معادل 0.3 درصد آب شیرین تخلیه‌شده به اقیانوس‌ها (و نه کل آب شیرین جهان) است.

✅ #سازگاری_با_کم‌آبی

✅ #ایران_سرزمین_کم‌آب

(این متن را اگر می‌پسندید، برای دیگران هم ارسال کنید.) @fazeli_mohammad

https://en.wikipedia.org/wiki/List_of_rivers_by_discharge

او که سرطان داشت و گلوله خورده بود
(محمد فاضلی – عضو هیئت علمی دانشگاه شهید بهشتی)
✅ بیمار را که به بیمارستان رساندند، جای اصابت گلوله خونریزی می‌کرد. بیم آن می‌رفت که اگر خونریزی ادامه یابد، بیهوش شود و جان دهد. تیم پزشکی اصلاً نمی‌پرسیدند بیمار چرا گلوله خورده است، فقط تلاش می‌کردند که خونریزی را بند آورند و بقیه اقدامات پزشکی را انجام دهند تا به حالت باثبات‌تری برسد. یکی از همراهان بیمار وسط این شلوغی و اضطراب تیم پزشکی و نگرانی همراهان با صدای بلند گفت: «آقای دکتر حواس‌تان به دارو و درمان باشد، بیمار سرطان پیشرفته دارد.»

✅ تیم پزشکی انگار یک دفعه از تلاش ایستادند و یکی آرام گفت «فکری به حال سرطانش کنید، گیریم که جای گلوله هم خوب شد، بر اثر سرطان خواهد مرد.» پزشک معالج از این رفتار شوکه شده و جا خورده بود، اصلاً باور نمی‌کرد، این رفتار اخلاقی نبود، بیمار باید زنده می‌ماند تا بعد به حال سرطانش فکری کنند.

✅ شما درباره این رفتار چه قضاوت اخلاقی‌ای دارید؟ آیا درست است بیمار سرطانی به این دلیل که نهایتاً با سرطان ممکن است هرگز بهبود نیابد و فوت کند، امروز درمان نشود؟ البته حتی برخی انواع سرطان هم درمان دارند.

✅ حکایت کمی اغراق‌آمیز اما روایت مواجهه این روزهای بسیاری با مسائل جامعه ایران است. ایران امروز مثل بیماری می‌ماند که بیماری‌های مزمن دارد. ناکارآمدی اداری، مشکلات آموزش، دشواری‌های اقتصادی و فساد مالی، و چندین مسأله مهم دیگر به بیماری‌های مزمن بدل شده‌اند. من واژه سرطان را برای این جامعه به‌کار نمی‌برم بلکه بیماری‌های مزمن را بهتر می‌دانم. سرطان کشنده است و این جامعه فرصت دارد تا بهبود یابد، اگرچه مسیر دشوار و نیازمند تصمیم‌های سخت است. نظام‌های اجتماعی هم مثل موجودات زنده نمی‌میرند، بلکه فراز و فرودهایی دارند که البته می‌توانند هولناک باشند.

✅ این نظام اجتماعی و سیاسی درگیر بیماری‌های مزمن است – از جمله بیماری مزمن بدمصرفی در زمینه آب و انرژی و محیط‌زیست – که محصول عوامل ساختاری (ناکارآمدی سیاسی، تصمیم‌گیری نادرست، ضعف فناوری، نادیده‌گرفتن علم، برخورد ایدئولوژیک با واقعیات، و ...) و عوامل رفتاری (نوع مصرف مردم) هستند. درست در لحظات آشکار شدن عوارض این بیماری‌های مزمن، بیمار گلوله خورده است (بارش‌ها در خشکسالی سال آبی 97-96) به شدت کاهش یافته‌اند و کمبود منابع آب و برق آشکار شده است. بیماری با امراض مزمن، حال خونریزی هم دارد.

✅ من همه آن بیماری‌های مزمن را می‌فهمم و درباره آن‌ها نوشته‌ام، و لبه انتقاد اصلی متوجه آن‌هاست، اما امروز وقت آن نیست که تیم پزشکی و همراهان بیمار بگویند «گیریم که خونریزی گلوله را هم بند آوردید، با سرطانش چه می‌کنید؟» آن‌ها که در مقابل دعوت به رفتار مصرف درست آب و انرژی، دائم می‌پرسند مگر چقدر از آب در بخش شرب مصرف می‌شود؟ مگر صرفه‌جویی در مصرف برق جبران‌کننده فناوری نامناسب نیروگاه‌هاست؟ مگر با صرفه‌جویی در آب شرب، مشکل بالا بودن مصرف در بخش کشاورزی حل می‌شود؟

✅ بله شما درست می‌گویید، بیمار به امراض مزمن بسیاری گرفتار است و در درازمدت جز با درمان این امراض سر به سلامت نخواهد برد؛ اما یادمان باشد بیماری که در شرایط اورژانسی است، ابتدا باید به ثبات برسد، خونریزیش قطع و بعد برای بیماری‌های مزمن‌اش فکری شود.

✅ منابع آب و انرژی این سرزمین هم‌چون بیماری مبتلا به انواع بیماری‌های مزمن، با گلوله خشکسالی و تغییر اقلیم، زخمی شده و خونریزی دارد. اول تلاش کنیم بیمار زنده بماند و به ثبات برسد؛ اما فراموش نمی‌کنیم که تصمیم‌های درست، سخت و شجاعانه برای درمان بیماری‌های مزمن این عزیز دوست‌داشتنی ضروری است. تصمیم‌هایی که کل حاکمیت سیاسی و مردم در کنار هم باید مسئولیت آن‌ها را بپذیرند، هزینه‌های آن‌ها را تقسیم کنند و هر کس سهم بیشتری در بروز این بیماری‌ها داشته مسئولیت بیشتری بپذیرد.

✅ #درجه_کولر_26_کافی_است

✅ #سازگاری_با_کم‌آبی
(این متن را اگر می‌پسندید، برای دیگران هم ارسال کنید.)
https://t.center/fazeli_mohammad

موفقیت کوچک: آب کولرهای گازی برای درختان

مهدی سلطانی

✳️ من در #بندرعباس زندگی می‌کنم و بزرگ‌شده این شهر هستم. اینجا هوا شرجی و رطوبت خیلی بالا است. ما در آپارتمانی سه طبقه زندگی می‌کنیم. کولرهای گازی 10 ماه از سال در بندرعباس کار می‌کنند. من ده سال پیش، موقع ساخت آپارتمان با یک لوله، خروجی آب تمام کولرها را به سمت یک منبع آب 250 لیتری هدایت کردم. 9 دستگاه کولر گازی در سه طبقه آپارتمان کار می‌کنند و وقتی رطوبت هوا بالاست، هر دو روز یکبار منبع آب 250 لیتری، لبریز می‌شود. همه در تابستان مشکل آبیاری باغچه دارند، اما برای باغچه خانه ما که چهار درخت بزرگ دارد، فصل پرآبی است، زیرا آب این منبع برای آبیاری درخت‌ها مصرف می‌شود. این آب البته خالص است و املاح معدنی ندارد و هر چند ماه یکبار به خاک مقدار لازم املاح و کود اضافه می‌کنیم.
✳️ من ده سال پیش در زمان وفور نسبی آب و بارندگی که خانه را می‌ساختم وقتی به لوله‌کش گفتم خروجی آب تمام کولرها باید جدا باشد و جمع‌آوری شود و وارد فاضلاب نشود، به شوخی می‌گفت: چند لیتر آب چیست که داری جمع می‌کنی مهندس. راستش اون موقع من هم مثل بقیه هیچ تصویر درستی از خشکسالی و مصائبش در ذهن نداشتم، اما در زمان ساخت آپارتمان، ناخودآگاه به راه‌حلی فکر می‌کردم که هیچ نفعی و منطق اقتصادی در آن برایم وجود نداشت، ولی با منطق زندگی در فلات مرکزی #ایران که خشکسالی‌های زیادی را دیده، سازگار است. فلات مرکزی ایران همواره کم‌آب بوده و می‌توانیم از طریق «#سازگاری_با_کم‌آبی» این تمدن را تداوم بخشیم و ارتقا دهیم.

@jolgeshomali