جشن "تیرگان" یادی از "تشتر" ایزد باران و آرش کمانگیر
جشن "تیرگان" هم یادی از کار شگرف آرش کمانگیر است و هم روزی برای نیایش ایزد "تشتر" که ایزد آبادانی و باران است.
جشن تیرگان آنچنان که از نام آن برمی آید جشنی است که به پاسداشت "تشتر" که یکی از برترین ایزدان یا فرشتگان در آیین زرتشت است، برگزار می شده و هنوز هم کمابیش برگزار می شود.
تیر ریخته پارسی شده "تشتر" است.
خویش کاری این ایزد آن است که با باران و آبادانی در پیوند است و همواره با دیو خشکسالی که "آپوش" نامیده می شود در ستیز و آویز است و او وا نمی نهد که باران نبارد و خشکسالی و تنگسال بر ایران شهر چیره شود.
چهارمین ماه و سیزدهمین روز از هر ماه در گاه شماری ایران به نام "تشتر" نامیده شده است و ما می دانیم که ایرانیان کهن و نیاکان ما هر زمان که ماه و روز هم نام می افتاده است آن را خسجته می دانسته اند و به فال نیک می گرفته اند.
جشن تیرگان از سوی دیگر در پیوند است با کاری شگرف که "آرش کمانگیر" تیرانداز نام بردار آریایی و ایرانی بدان دست یازید.
هنگامیکه در فرمانروایی منوچهر، ایران و توران در نبردی گران و سهمگین بودند که با چندین سال خشکسالی، بی بارانی و بی توشگی همراه شده بود، آرش از فراز کوهی بلند تیر شگفتی انگیز خود را از کمان رها کرد و این تیر پهنه های فراخ را پیمود، از کوه ساران بسیار گذشت، دره های ژرف و جنگل های انبوه را پست و پشت نهاد تا در دور جایی بر درخت گردویی نشست.
افراسیاب، پادشاه توران که این تیر را مهر بر نهاده بود، هنگامی که آن را در آنجا دید به ناچار آن بوم را مرز ایران و توران نهاد و هم نبرد به پایان رسید و هم خشکسالی، بی توشگی و رنج و درد گران که ایرانیان به آن دچار آمده بودند.
بدین سان شاید از آن جشن تیرگان هم به "تشتر" باز می گردد و هم به تیری که آرش در افکند.
ایرانیان در جشن تیرگان هم آن ایزد را گرامی می دارند و نیایش می برند و هم فرا یاد کاری شگرف و بی مانند می آیند که آرش به انجام رسانید.
#میر_جلال_کزازی@IranArianaShahnameh