🟠 در تاریخ 13 خرداد 1402، دریاچه ارومیه به کمترین تراز ثبتشدهاش از سال 1343 تاکنون رسیده است، نشاندهندهی وضعیت بحرانی این دریاچهی بزرگ ایران و یکی از ۲۵ دریاچه بزرگ جهان است. نتایج این پژوهش مبنی بر تغییرات دریاچه ارومیه در سالهای اخیر و پیشبینی وضعیت آن در پایان سال آبی جاری (شهریور 1402)، از سوی طرح تحقیقاتی دریاچه ارومیه و مرکز سنجش از دور دانشگاه صنعتی شریف ارائه شده است.
🔵 ذرات موجود در ریزگردهای نمکی دریاچه ارومیه شامل ترکیباتی مانند کلسیم، آهن، آلومینیوم و منیزیم هستند. کلسیم موجود در این ریزگردها میتواند به بروز بیماریها و مشکلاتی مانند سنگ کلیه، انسداد مجاری کلیه و خونریزی در رگهای خونی منجر شود. آهن هم ممکن است باعث ورم و آسیبهای چشمی شود و جذب آن از طریق تنفس طولانیمدت ممکن است التهاب ریه را به دنبال داشته باشد. همچنین، تنفس منیزیم موجود در ریزگردها میتواند منجر به افسردگی، گیجی و ضعف عمومی شود. اما وضعیت آلومینیوم بسیار بدتر است و حتی تنفس کوتاهمدت ذرات حاوی آلومینیوم ممکن است سرفه، تحریک شش و صدمه به دستگاه تنفسی را به همراه داشته باشد. اختلالات ناشی از خشکی دریاچه ارومیه میتواند گستره وسیعی از بیماریها و اختلالات را در ریه، مری، سیستم عصبی و دستگاههای داخلی به همراه داشته باشد.
🔵 بحث احیای دریاچه ارومیه مدتهاست که بین افکار عمومی مطرح است و هر بار یکی از مسئولان وعده بهبود وضعیت و احیای آن را میدهد. هر زمان هم که بارندگیها افزایش پیدا میکند و شرایط دریاچه اندکی بهتر می شود، بلافاصله دولت مستقر با انتشار چند عکس آن را به حساب عملکرد خودش میگذارد. اما با فرا رسیدن فصل گرم سال، شرایط بار دیگر بحرانی می شود. باید شرایطی را فراهم کرد تا کشاورزان اطراف دریاچه ارومیه به جای کشاورزی، مشاغل مرتبط با گردشگری را جایگزین کنند و دولت هم در زمینه معرفی استان آذربایجان غربی به عنوان یک مقصد گردشگری باید تلاش بیشتری انجام دهد.
یک راهکار دیگر جایگزین کردن محصولات کشاورزی در این منطقه است. میتوان محصولاتی که به آب کم نیاز دارند را جایگزین کشتهای فعلی کرد تا زمینه مصرف کمتر آب فراهم شود. این موضوع نیازمند حمایت و تشویق وزارت کشاورزی است.
🟠 تالاب بینالمللی قوری گول (به معنی تالاب خشک) در ۳۰ کیلومتری جنوب شرق تبریز و در ۱۵ کیلومتری غرب شهرستان بستانآباد، تابستان امسال کاملا خشک شد. منابع تأمینکنندهٔ آب این تالاب، از آبهای جاری ناشی از برف و باران و تعدادی چشمههای زیرزمینی است که در کف آن جریان دارند. با توجه به اهمیت زیست محیطی دریاچه قوری گل، این تالاب جزء تالابهای بینالمللی ثبت شده در کنوانسیون رامسر، و به خاطر پذیرا بودن فصلی پرندگان مهاجر، دارای اهمیت ملی و بینالمللی است.
🔵 شهریور امسال، مدیر عامل شرکت پالایشگاه نفت اصفهان در حالی که «افق این شرکت در سال ۱۴۰۵ را ارتقا به هلدینگ موفق پتروپالایشی» عنوان کرد، از اجرای طرحی خبر داد که طی آن «تمام فراوردههای نفتی پالایشگاه اصفهان تا سال ۱۴۰۵ مطابق با استاندارد یورو ۵ تولید خواهد شد».
🟡 پروژه پر سر و صدای انتقال آب دریاچه ارومیه زاب در نهایت به مرحله افتتاح رسید. بخش عملیات اجرایی این پروژه که از بهار سال ۹۹ شروع شده ماه گذشته (بهمن ماه۱۴۰۱ ) به پایان رسید و فرآیند انتقال آب به سمت دریاچه ارومیه نیز در همان ماه آغاز شد.
از اهداف این پروژه آزاد سازی از۶۰۰ تا ۶۵۰ میلیون متر مکعب آب در سال، از رودخانه زاب به سمت دریاچه ارومیه است . اما اجرای این پروژه چه اندازه رویای نجات دریاچه ارومیه را محقق خواهد کرد و برخلاف تبلیغات عظیم دولت سیزدهم و گذاشتن القابی چون «شاهکار مهندسی ایرانی» بر روی این پروژه، این طرح حقیقتا تاثیری بر روی احیای دریاچه ارومیه خواهد گذاشت ؟
🟠 تصاویر منتشر شده نشان میدهد که وضعیت دریاچه ارومیه بهبود یافته است. به طوری که حتی قایق میتواند روی آن حرکت کند. موضوعی که به یک نوستالژی تبدیل شده بود. به طوری که پیش از این برآوردها نشان میداد 95 درصد دریاچه ارومیه خشک شده است. در همین رابطه، یاسر رهبردین معاون هماهنگی امور عمرانی استاندار آذربایجان غربی با اشاره به افزایش 6 متری سطح آب دریاچه ارومیه گفت: تراز فعلی دریاچه ارومیه یک هزار و ۲۷۰ متر و ۲۶ سانتیمتر است که در مقایسه با ۶ ماه گذشته بیش از ۱۳ سانتیمتر افزایش یافته است. به گفته او وسعت این دریاچه هم نسبت به ۶ ماه گذشته بیش از ۳۱۱ کیلومتر مربع افزایش یافته است.