1️⃣ در این میزگرد که به میزبانی مرکز مطالعات راهبردی ژرفا و دبیری دکتر محمد الوندی برگزار شد، چهار پژوهشگر مدعو از چهار منظر به یک بحران نگریسته و در حد بضاعت خویش، راهکارهایی را ارایه دادند:
2️⃣ دکتر اردشیر گراوند: فاجعه اصلی در اردکان که قربانی مقصد در طرحهای انتقال آب است، برهمخوردن نسبت جنسیتی است؛ چرا که اینک در برابر هر صد و بیست و هشت مرد، فقط یکصد زن وجود دارد! وی همچنین تاکید کرد که نیمی از کل مدیران کشور اهل تهران یا اصفهان بودهاند و حاصلش ابعاد فاجعهای بزرگ و فروپاشی سرزمینی در همین دو منطقه است، چرا که فکر میکردند از روی احساس دارند به زادگاه خود خدمت میکنند!
3️⃣ نگارنده به عنوان سخنران دوم تاکید کرد که راهِ پایاندادن به بحران آمادهساختن مردم برای تحمل یک جراحی بزرگ و دردناک اما ضروری و مفید است و این جراحی زمانی ممکن و با کمترین خسارت محقق خواهد شد که مردم را عملاً در فرآیند مدیریت مشارکت داده و نگاههای امنیتی را از فعالیتهای مدنی بکاهیم.
4️⃣ دکتر محمدرضا شهبازبگیان هم تاکید کرد که حاکمیت باید مردم را به عنوان بخشی از حل مساله و فارغ از شعارهای دلپذیر به رسمیت شناسد، وگرنه مشکل زایندهرود، خوزستان و ... حل نخواهد شد.
5️⃣ دکتر محمود مهام هم به عنوان آخرین سخنران، اشاره تاملبرانگیزی به طومار شیخبهایی داشت؛ اینکه در آن طومار حتی روی تغییر کشت اراضی زراعی فکر شده و تمهیدات لازم پیشبینی شده بود، یعنی: متوجه نیاز آبی محصولات مختلف بودند.