بسیج دانشگاه امیرکبیر

🔰 ایران در عصر تحریم / ۲

⬅️ #پرونده_سیاست_خارجی

✍️ علی عبداللهی ، عضو تیم سیاسی

🔹 در یادداشت قبل به مسئلهٔ کاهش صادرات و واردات کشور بعد از دوران تحریم پرداختیم؛ اما اگر بخواهیم در آمارها دقت کنیم به موارد قابل توجهی می‌رسیم.

🔸 عمدهٔ صادرات غیرنفتی ایران در سال ۹۷، ۹۸ و بعد از خروج آمریکا از برجام به کشورهای چین، عراق، ترکیه، امارات، افغانستان و هند بوده است. در سال ۹۶ نیز همین کشورها در صدر بازارهای صادرات غیرنفتی ما بوده‌اند. اما قسمت قابل توجه این موضوع، سال‌های ۹۰ و ۹۱ است که اتفاقاً صادرات اصلی ما به همان کشورهای چین، امارات، افغانستان و هند است.

🔹 در سال ۹۸ نسبت به سال ۹۱ صادرات غیرنفتی به کشور چین رشدی معادل ۴ میلیارد دلار، صادرات به عراق رشدی معادل ۳ میلیارد دلار و صادرات به ترکیه رشد ۳.۵ میلیارد دلاری داشته است. هم‌چنین کل صادرات غیرنفتی کشور ۳۰ درصد افزایش داشته است که حجم عمدهٔ افزایش آن را مدیون افزایش مبادلات با کشورهای عراق، ترکیه و چین هستیم.

🔸 نکتهٔ مهمی که وجود دارد این است که چه در دوران تحریم و چه در دوران غیرتحریم، کشورهای مقصد کالاهای ایران تقریباً بدون تغییر باقی مانده‌اند و اتفاقاً رشد صادرات به این کشورها را در سال‌های تحریم تجربه کرده‌ایم. کشورهایی که عمدتاً ارتباطات ما با آن‌ها کمتر تحت تأثیر تحریم‌های آمریکا قرار می‌گیرد. برای مثال در عراق به علت وابستگی شدید عراق به برق و گاز و کالاهای ایرانی و مرز مشترک موجود، عملاً تحریم‌های آمریکا در این کشور برای ما بی‌اثر است.
اما در این بین جای کشورهای آمریکای جنوبی که خود توسط آمریکا تحریم هستند و شدیداً به بنزین و کالاهای دیگر ایرانی نیازمندند خالی است. هم‌چنین جای کشورهای آفریقایی و آسیای شرقی که امکان بالایی برای تبادلات آن‌ها با وجود تحریم‌های آمریکا وجود دارد به شدت خالی است.

🔹 یکی دیگر از ضعف‌های صادراتی که به چشم می‌خورد، صادرات ضعیف به کشورهای عربی چون عمان، کویت، اردن و سوریه است که به واسطهٔ نزدیکی و مرز آبی مشترک با برخی از آن‌ها، یکی از پتانسیل‌های فعال نشده در دوران تحریم هستند.

🔸 همان‌طور که در آمارها می‌توان دید، بیش از این که تحریم دلیل اصلی بازماندن ایران از بازارهای جهانی باشد، عدم مدیریت و عدم ارتباط مؤثر با کشورهای دوست و همسایه است که باعث شده است ایران نتواند آن طور که شایسته است به بازارهای جهانی دست پیدا کند. برای مثال صادرات به ونزوئلا در سال ۹۱ تنها معادل ۱۹ میلیون دلار بوده است، اما در سال جاری تنها اگر بخواهیم محمولهٔ بنزین پر سر و صدایی که ایران به ونزوئلا صادر کرد را بررسی کنیم، به رقمی حدود ۰.۵ میلیارد دلار می‌رسیم و به طور حتم بازار کشورهایی چون بولیوی و ونزوئلا به شدت بزرگ‌تر از این رقم‌هاست.

🔹 سفر اخیر آقای ظریف به آمریکای جنوبی و بحث قرارداد ۲۵ ساله با چین می‌تواند مؤید این امر باشد که جمهوری اسلامی به جای نگاه به غرب به سمت نگاه به بازارهایی رفته است که در بلند مدت می‌تواند کشور را از تحریم مصون نگه دارد.

#ادامه_دارد ...

#یادداشت

🆔 @basijaut

🔰 ایران در عصر تحریم / ۱

⬅️ #پرونده_سیاست_خارجی

✍️ علی عبداللهی ، عضو تیم سیاسی

🔹 بعد از خروج آمریکا از #برجام و شروع تحریم‌های گستردۀ ایالات متحده، شاهد کاهش شدید صادرات نفت خام ایران بودیم. برای مثال به آمارهایی که در سال ۹۸ توسط مسئولان دربارۀ صادرات #نفت ارائه شده است، توجه کنید:

❗️نوبخت در مجلس اعلام کرد که درآمد ارزی ایران از فروش نفت ۸.۹ میلیارد دلار بوده و جهانگیری اعلام کرد که این رقم ۸ میلیارد دلار بوده است. در حالی که در سال ۹۶ درآمد نفتی ایران معادل ۴۰ میلیارد دلار و در سال ۹۵ معادل ۳۶ میلیارد دلار و در سال ۹۰ این رقم ۱۱۸ میلیارد دلار بوده است. این اختلاف فاحش در فروش نفت طی این چند سال، یکی از دلایل عدم تحقق درآمدهای پیش‌بینی‌شده در #بودجه بوده است.

🔸 اما در این بین باید به آمارهای دیگر هم توجه ویژه‌ای داشت:

‼️ در سال ۹۶ تجارت غیرنفتی ایران معادل ۱۰۱ میلیارد دلار بوده است که در سال ۹۷ به ۸۶ میلیارد دلار و در سال ۹۸ به ۸۵ میلیارد دلار رسیده است. در شش ماهۀ نخست سال ۹۹، آمارها حاکی از کاهش ۳۰ درصدی تجارت غیرنفتی ایران نسبت به شش ماهۀ اول سال ۹۸ است . تجارت ایران در شش ماهۀ نخست سال ۹۸ معادل ۴۲ میلیارد دلار است که در سال ۹۹ این رقم به ۳۰ میلیارد دلار کاهش پیدا کرده است.

❌ همۀ این آمارها نشان‎‌دهندۀ ناتوانی #دولت در ارتباط با کشورهای دنیاست؛ دولتی که شعارش ارتباط با دنیا بود. دولتی که تمام تخم‌مرغ‌های #سیاست_خارجی اش را در سبد مذاکرۀ با غرب گذاشت.

🔹 این آمارها نشان‌دهندۀ ناتوانی و نداشتن راهبردی برای تعامل و ارتباط اقتصادی با کشورهایی است که در سال‌های گذشته آن‌ها را به عنوان یک متحد اقتصادی و بازاری برای کالاهایمان در کنار خود می‌دیدیم. نداشتن طرح مشخص در سطح کلان سیاست‌گذاری کشور برای ارتباط با کشورهای دیگر دنیا و به حاشیه رانده شدن ایران در بازارهای بین‌المللی، می‌تواند باعث این شود که ایران جایگاه خود را در تأمین نفت و انرژی و کالاهای دیگر در بازارهای کشورهای متحد به کشورهای دیگر واگذار کند و در آینده‌ای نه چندان دور به #انزوای_اقتصادی در بازارهای بین‌المللی برسد و ناتوان در پس گرفتن جایگاه خود در این بازارها باشد.

🔸 دولت‌های متحد ما با توجه به هزینۀ بالایی که #آمریکا برای تجارت با ایران درست کرده است، به دنبال جایگزین کردن کشورهای دیگر در بازارهایشان هستند و ایران هر چه زودتر باید فکری در مورد این اتفاق بکند؛ چرا که در صورت از دست دادن بازارها، پس گرفتن آن‌ها در سال‌های آینده کاری به مراتب سخت‌تر از تلاش برای حفظ این بازارهاست.

#ادامه_دارد ...

#یادداشت

🆔 @basijaut