⭕️ این یک اعلام
جنگ است!
🔻 در معنای «
جنگ» فقر
و غنا
🔺 سه دهه از طرح
#جنگ_فقروغنا میگذرد. سه دهه پیش
#امام_خمینی با صراحت تمام از
جنگ فقر
و غنا گفت؛ در برابر یکی از آخرین
و مهمترین ایدههای امام خمینی رسانهها
و نخبگان چه کار کردند؟ تقریبا هیچ؛ نوعی طرد
و انکار.
🔺جنگ فقر
و غنا در مجموع تفکر امام خمینی، مفهومی مهم
و تعیین کننده است. این تعیینکنندگی عمدتا خود را در سه سطح نشان میدهد.
🔺 یکی این که امام خمینی این دوگانه را چارچوب کلان حاکم بر تحلیل مسیر طی شده انقلاب اسلامی میدانند؛ از نظر امام خمینی، هم
#اصل_نهضت_انقلاب_اسلامی (صحیفه امام ، ج۲۰ ، ص۳۳۳)
و هم «
جنگ ما [دفاع مقدس]
جنگ فقر
و غنا بود» (صحیفه امام، ج۲۱، ص۲۸۴)
🔺 دیگر آنکه امام این مفهوم را چارچوبی برای درک آینده انقلاب میدانند
و استدلال میکنند که «امروز [
و پس از پذیرش قطعنامه ۵۹۸]
جنگ فقر
و غنا شروع شده»(صحیفه امام، ج۲۱، ص۸۵).
🔺 دست آخر اینکه امام خمینی
جنگ فقر
و غنا را یک
#تقابل_مقدس عنوان میکنند
و در اینباره تعبیر «نهضت مقدس
و جنگ فقر
و غنا» (صحیفه امام ، ج۲۰ ، ص۳۳۳) را به کار میبرند.
🔺 به راستی اما این
جنگ فقر
و غنا چیست که همه چیز تحلیل اجتماعی از منظر امام خمینی را شکل میدهد؟
جنگ فقر
و غنا چیست که هم گذشته ما بوده
و هم آینده ماست
و هم امری مقدس است؟
🔺 برای یک جامعه، مهمتر
و مهلکتر از وجود فقر
و نابرابری، تحلیلها
و تصویرهای نادرستی است که در درک این پدیده رایج است.
🔺 اگر در جامعهای این باور وجود داشته باشد که وجود
#درههای_فقر و #قلههای_ثروت طبیعی
و گریزناپذیر است؛ اگر
#نابرابری_اجتماعی به مثابه یک مسئله فرعی، که به سادگی قابل حل است، تصویر کرد؛ یا اگر گمان شود با خدمت به
#محرومین و اصلاح برخی قوانین
و رویهها، میتوان راه درمان ناعدالتیها را پیمود؛ بیشک رواج یک چنین درکها
و تفسیرهایی از نابرابری در اذهان عمومی یک جامعه، از مهمترین محرکها
و #مولدهای_نابرابری است
و به مراتب از خودِ نابرابری خطرناکتر است.
🔺 «
جنگ فقر
و غنا» به مثابه یک نظریه
و چارچوب مفهومی، تعریفِ منحصر به فرد انقلاب اسلامی از نابرابری اجتماعی را بازتاب میدهد.
🔹 دو عنصر در این تعریف، در تعیین غیریتهای ایدهی
جنگ فقر
و غنا اهمیتی بنیادین دارند:
🔺 یکی اینکه بر واقعیتِ تعارضهای عینی
و اجتماعی تأکید میشود؛ ما با «
جنگ» فقر
و غنا مواجهیم. تأکید بر این قید است که به مرزگذاری تفکر انقلاب اسلامی با
#سرمایهداری و #مقدسمآبی میانجامد. چه آنکه در اولی منفعت مادی
و در دومی عزلت معنوی، مانع دیدن
و اصالت بخشیدن به
جنگ فقر
و غنا میشود.
🔺 عنصر
و قید دیگر اما به تمایز مراد
جنگ فقر
و غنا از رویکردهای چپگرایانه میانجامد: از نظر انقلاب اسلامی
جنگ فقر
و غنا در دامن
و ادامه
#جنگ_حق_و_باطل بوده
و نهضتی مقدس است.
🔹 بنابراین مفهوم
جنگ فقر
و غنا، آنچه متجددین دست چپی، متجددین دست راستی
و متحجرین مقدسمآب در تحلیل جامعه میگویند را نمیگوید؛ اما به واقع
جنگ فقر
و غنا چه میگوید؟
🔹 جنگ فقر
و غنا به ما میگوید در تحلیل انقلاب اسلامی، به ویژه در دوران پس از
جنگ که تاریخ آغاز این درگیری اجتماعی است، ما با یک «
#طبقه_مرفه_جدید» (رهبر انقلاب، ۷۶/۴/۲۵) مواجهیم. طبقهای که در بالادست جامعه به وجود آمده
و یکسره میکوشد وضع موجود را حفظ
و آن را به نفع خود بسط دهد. ابزارهای طبقه مرفه جدید برای این امر، سیاستگذاریهای اجتماعی، اقدامات
و یا عدم اقدامهای اجرایی، تقنین
و دیگر اقدامات پارلمانی
و نیز بازتولید خود در عرصههای غیررسمی، همچون رسانه، فرهنگ، دین
و جامعه است.
🔹 طبقه مرفه جدید امروزه
و سه دهه پس از آغاز آرام
و انکارشده
جنگ فقر
و غنا، توفیقهای بسیار در بسط منافع خود داشته است. سلامت،
#آموزش_عمومی، بازار پولی، نفت،
#خصوصیسازی، صندوقها
و شرکتهای (نیمه)دولتی، رسانه
و تا حدود قابل توجهی مذهب، از جمله عرصههای حیات اجتماعی ماست که تمامی یا بخش قابل توجهی از آن به خدمت منافع این طبقه درآمده است.
🔹 هر اقدام یا تحلیل اجتماعی، اگر با این طبقه
و منافعش درگیری صریح
و آشکار (
جنگ) نداشته باشد، هر چند جای خود عملی نیکو باشد هم گامی در مسیر
جنگ فقر
و غنا نیست
و چه بسا در شمار مهمترین خدمتها به طبقه مرفه جدید باشد.
#جنگ_فقروغنا✍ #مجتبی_نامخواه✅ @teribon