عصر دلفان

یلدا

چنان‌که اغلب فرهنگ‌ها آورده‌اند مأخوذ از سُریانی به معنیِ «میلاد» است؛ و چون شب یلدا را با میلاد مسیح تطبیق می‌کرده‌اند، از این رو، به این نام خوانده شده است.
در واقع، يلدا با نوئل (Noel) اروپایی، که در ۲۵ دسامبر تثبیت شده، معادل است. بنابراین، نوئل اروپایی همان شب یلدا یا شب چِلهٔ ایرانی است.
مراسم تولد میترا به‌عنوان يك روز مقدّس با آیین مِهری به اروپا رفت. تا آن زمان جشن تولّد و تَعميد مسیح روز ششم ژانویه گرفته می‌شد. پس از آن‌که مسیحیت نفوذ یافت و بسیاری از آداب و رسوم مهری در آن جذب شد، میلاد مهر -که به اعتقاد مهرپرستان نجات‌دهندهٔ بشریت در آخِرالزَّمان خواهد بود- به مسیح منتسَب گشت و با گسترش مسیحیت در شرق مجدّداً به ایران بازگشت و شب یلدا نامیده شد.

یلدا طولانی‌ترین شب‌های سال و آغاز انقلاب زمستانی است، که پس از آن آفتاب از برج قوس به برج جَدی تحویل می‌شود و روزها اندك‌اندك بلندتر می‌گردد.
کرمانی‌ها معتقد بودند که قارون به شکل هیزم‌شکنی شب به در خانه‌ها می‌آید و هیزم به آن‌ها می‌دهد، که این هیزم‌ها به شمش طلا تبدیل می‌شود. بنابراین تا صبح بیدار می‌مانند. این مراسم یادآور بابانوئل در کریسمس است و می‌رساند که یلدای ایرانی و کریسمس از يك مایه سرچشمه گرفته است.

در ادبیات فارسی شُعَرا زلف یار و همچنین روز هجران را از حیث سیاهی و درازی به شب یلدا تشبیه کرده‌اند و از اشعار برخی، مانند بیت زیر از سنایی نیز رابطه بین مسیح و یلدا ادراك می‌شود:

به صاحب‌دولتی پیوند اگر نامی همی‌جویی
که از يك چاکری عیسی چنان معروف شد یلدا


به تلخیص از فرهنگ اساطیر و اشارات داستانی در ادبیات فارسی، محمدجعفر یاحقّی، ص ۴۶۵


#یلدا

@asredelfan

از غم عشقت دل شیدا دل شیدا شکست
شیشه می در شب #یلدا شکست
بس که زدم خار مغیلان به کف
خار مغیلان همه در پا شکست عزیز دلم…
ما همه چشمیم و تو نور ای صنم
زلف و به رخسار ، چو افشان کنی
حالت جمعی را پریشان کنی
وایُ به حال دل شیدا ، دل شیدای من
من از تو دوری نتوانم دگر
وز تو صبوری نتوانم دگر عزیز دلم…

شعر منسوب به #ظهیر_الدوله …
باصدای استاد فقید #محمدرضا_شجریان عزیز

@asredelfan

‌ "🍉 یلدا 🍉 "
‌#جدید
#سعید_مرادی
#یلدا
آهنگ و تنظیم و کمانچه: #داوود_رضایی
شاعر: #مرتضی_نعمتی
#موسیقی_لکی

@asredelfan

جمعه
بانوی سبز پوشی ست ڪه دلش عجیب
دلدارش را میخواهد

اما
هر جا میرود همه چیز تعطیل است

وکماکان بیقرار است✌️



#یلدا_ڪولیوند🌱

@asredelfan