نگاهی ديگر به شاعر عشق و شادی، #خیام (۲)✓
#خيام از پرچم‌داران مبارزه با
#زاهدان‌ريايی و
#خشكی‌های‌زاهدانه است. به همين سبب نيز حضرت حافظ بسيار تحت تأثير خيام بوده و بسياری از شعرهایش، به خصوص در اين زمينه، رنگ و مايه‌های شعر خيام را به خود گرفته است.
#خيام به دليل دانشمند بودن، بسيار مورد اتهام قشری‌گرايان متحجر، مثل امام
#محمدغزالی، واقع شد و از سوی او مورد اتهام و تكفير قرار گرفت.
بنگريم که چگونه متحجرین رياکار تکیه زده بر اریکه‌قدرت را به باد انتقاد می‌گيرد:
ای صاحب‌فتوی، ز تو پرکارتریم
با این‌همه مستی، از تو هشیارتریم
تو خون کسان خوری و ما خون رزان
انصاف بده، کدام خونخوارتریم؟
× و از سوی ديگر رویکردی چنين طنزگونه به زندگی دارد:
گویند بهشت و حورعین خواهد‌بود،
و آنجا می ناب و انْگبین خواهد‌بود
گر ما می و معشوقه گزیدیم چه باک؟
آخر نه به عاقبت همین خواهد‌بود؟
#خیام، شادی و زندگی در شعرش موج می‌زند، مرگ و مويه و گوشه‌نشينی را نمی‌پذيرد، او بر دليری و خرد و خودشناسی آفرين می‌گويد
#خيام اگر هم
#مرگ را مطرح می‌كند، به خاطر توجه به زندگی‌ست، نه مرگ و زندگی پس از آن. همانطور كه هرچيزی با ضد خودش شناخته می‌شود، نگاه خيام به مرگ هم به دليل توجه او به زندگی‌ست. خيام از مرگ اندوهگين است به خاطر اينكه به زندگی می‌انديشد، او چون زندگی را اصل می‌داند، می‌خواهد مرگ را نفی كند، اما می‌بيند مرگ را چاره‌ای نيست و از اين ناراحت می‌شود كه چرا زندگی كه اين چنين زيباست، بايد از بين برود.
او با
#ابوالعلامعری نيز، كه او را در ميان شاعران عرب به خيام نزديک‌تر می‌دانند، متفاوت است، چراكه در شعر
#معری یاس حاكم است. بدبينى ميان حكماى ايرانی نيز رواج داشته است. محمد زكرياى‌رازى هم پيش از خيام نگران شقاوت و بدبختى انسان بوده است
کوتاه سخن آنکه ساليان بسياری‌ست که چهره ديگری از بزرگان انديشه و هنر ايران را به ما نشان داده‌اند. بر ماست که برخيزيم و غبار از چهره اين نازنينان برگيريم و از انديشه و هنر آنان در راه رستاخيز فرهنگی و اجتماعی خويش بهره بگيريم.
انسان در آستانه‌ی يک رستاخيز اجتماعی و فرهنگی ايستاده است. بايد جست‌وجو کنيم، کشف کنيم، در يابيم و بيافرينيم.
راه
#انسان‌آينده (
#ابرانسان) از گذرگاه خرد و مهر می‌گذرد.
خورشيد فردا بر بام خرد و مهر خواهد تابید
#ادامه‌دارد⚛ @AndisheKonim
