ادب‌سار

#چله_تموز
Канал
Логотип телеграм канала ادب‌سار
@AdabSarПродвигать
14,39 тыс.
подписчиков
4,88 тыс.
фото
120
видео
828
ссылок
آرمان ادب‌سار پالایش زبان پارسی والایش فرهنگ ایرانی instagram.com/AdabSar گردانندگان: بابک مجید دُری @MajidDorri پریسا امام‌وردیلو @New_View فروشگاه ادبسار: @AdabSar1
🌻 جشن پایان چله‌ی تموز و بدرود با بلندترین روزهای سال


🌻 بخندید تموز بر سرخ سیب
همی کرد با بار و برگش عتیب
#فردوسی

🌻 «چله‌ی تموز» با جشن آب‌پاشونک در نخستین روز تیر در ایران باستان آغاز می‌شد و در آبان روز از امرداد برابر با دهم امرداد به پایان می‌رسید. چله‌ی تموز پایان‌بخش چندین جشن تابستانه بود که از دید چیستی و درون‌مایه به هم پیوسته بودند. جشن‌هایی در ستایش آب و آفتاب که با افسانه‌هایی برای ایستادگی در برابر خشکی و گرسنگی درآمیخته‌اند. در این افسانه‌ها ایزدان یا فرشتگان «رشن»، «اشتاد» و «زامیاد» با همکاری ایزدبانوی امرداد به نبرد با دیوهای گرسنگی و تشنگی یا «تئیری» و «زئیری» می‌رفتند.

🌻 در افسانه‌های ایرانی رشن به مانک (معنی) درستی و دادگری است و امشاسپند رشن دشمن دزدان و رهزنان است. اشتاد به چَم (معنی) راستی و درستی است. این امشاسپند یا فرشته، راهنمای مینویان و زمینیان است. زامیاد نیز فرشته‌ی زمین است که با کنش نیک شناخته می‌شود.

🌻 «تموز» به چمار (معنی) گرمای فراوان است.
اکنون در نیمروز (جنوب) خراسان با آغاز تابستان، بزرگ‌ترین روز سال را گرامی داشته و به چهل روز نخست تابستان چله‌ی بزرگ می‌گویند. به بیست روز پس از آن نیز چله‌ی کوچک یا چله‌ی خرد گفته می‌شود. همچون چله‌ی بزرگ و کوچک زمستان که زمان سرما در آن دسته‌بندی می‌شد.
گویا در گذشته در پگاه این روز اسپند دود می‌کردند و خاکستر آن را در دالان خانه‌ها می‌ریختند.
درباره‌ی آیین‌های این جشن آگاهی بسیار اندکی به ما رسیده است.

🌻 سروده‌ی بومی خراسان برای چله‌ی تموز:
نه از شو مو منالم نه که از روز
نه از یلدا گیله درم نه چله تموز
هموقذر فهمیدم دمین ای دنیا
که آسونی د بعد سختی میه هنوز!


🌻 جشن آغاز چله‌ی تموز:
t.me/AdabSar/20872
t.me/AdabSar/20874
نبرد افسانه‌ای ایزدبانوی امرداد و دیو گرسنگی و تشنگی:
t.me/AdabSar/20943


🌻 #پریسا_امام_وردیلو
#جشن_های_ایرانی #چله_تموز #امردادگان

🌻 @AdabSar
ادب‌سار
🌴☀️ جشن آغاز تابستان، جشن‌های گرامیداشت آب و آفتاب 🌴 با آغازیدن تابستان و ماه تیر، ماه آرش شیواتیر، این استوره‌ی کمانگیر، جشن‌های پرشمار تابستانی در ایران باستان آغاز می‌شد. جشن‌هایی در ستایش آب، ستایش آفتاب، روشنایی بیشتر و بلندترین روز سال، ستایش فرزانگی…
🌴☀️ آغاز تابستان و جشن واگشت تابستانی


🌴 جشن آغاز تابستان همراه با واگشت(انقلاب) تابستانی و آغاز سال نو بر پایه‌ی گاهشمار گاهنباری در روزگاران بسیار کهن برگزار می‌شد.
یکی از آیین‌های این جشن برپایی پُرسه(ختم) همگانی به یاد درگذشتگان یک سال گذشته و دیدار با خانواده‌های آنان بود. گفته شده که در چنین روزی ایرانیان بسیاری در راه میهن جان باختند.
از دیگر آیین‌های این روز که خاستگاه آن میان‌رودان(بین‌النهرین) بود و در خاورمیانه برگزار می‌شد، آب‌پاشونک و بزرگداشت «ایزد تموز» بود.

🌴 ایزد تموز همتای «ایزد ریپیتون» و خدای رویش گیاهان و زندگی بود. در افسانه‌های این سرزمین، تموز با ایزدبانوی «ایشتار» که همتای ایزدبانوی «آناهیتا» است، پیوند زناشویی بست. ولی دلباختگی سرسختانه‌ی ایشتار هر تابستان او را می‌میراند و به زیر زمین می‌فرستاد و به دنبال آن گرمای خشک‌کننده فرا می‌رسید.
در میان‌رودان باستان سوگواری مرگ تموز در تابستان برگزار می‌شد زیرا گرمای سوزان این سرزمین گیاهان و سرسبزی را می‌خشکاند. سپس چندی بعد ایشتار به جهان زیر زمین می‌رفت و تموز را به زمین بازمی‌گرداند و سرسبزی و بهار دوباره فرا می‌رسید.
از آیین‌های سوگواری تموز در آغاز تابستان، آب‌پاشی برای پسواز(بدرقه) او بود که هنوز در میان آشوریان زنده است. تموز در پارسی به مانک (معنی) گرمای فراوان است.


#پریسا_امام_وردیلو

#جشن_های_ایرانی #چله_تموز #تیرگان #جشن_آغاز_تابستان #آب_پاشونک

📚 برگرفته از:
- ایرانیان ارمنی #اسماعیل_رائین
- گاهشماری و جشن‌های ایران باستان #هاشم_رضی

☀️🌴 @AdabSar
🌴☀️ جشن آغاز تابستان، جشن‌های گرامیداشت آب و آفتاب

🌴 با آغازیدن تابستان و ماه تیر، ماه آرش شیواتیر، این استوره‌ی کمانگیر، جشن‌های پرشمار تابستانی در ایران باستان آغاز می‌شد. جشن‌هایی در ستایش آب، ستایش آفتاب، روشنایی بیشتر و بلندترین روز سال، ستایش فرزانگی و جشن‌هایی برای شادی! در واپسین روز خرداد نیز جشن پیشواز جشن‌های تابستانی برپا می‌شد.

🌴 در ایران آغاز هر فَرشیم/وَرشیم(فصل) بهانه‌ای برای جشن بود و در گاهشماری گاهانباری ایران، آغاز سال نو با آغاز تابستان هم‌زمان بود. در این زمان چله‌ی تموز(تموز: گرمای سخت) نیز آغاز می‌شد و تا دهم امرداد دنباله داشت. جشن‌های این چله کم‌وبیش همسان و هم‌ریشه بودند.

🌴 در آغاز تابستان، خورشید بیش از هر زمان دیگری می‌تابد و روزها بلندند. از سویی مردم جهان باستان به پدیده‌های کیهانی دلبستگی بسیاری داشتند و رویدادهای کیهانی را با باورهایشان می‌آمیختند.
ایرانیان برای بازشناسی(تشخیص) روز نخست تابستان و دگرگونی تابستانی از سازه‌های خورشیدی و گاهشمار آفتابی همچون «چهارتاغی» بهره می‌بردند.هنوز یک نمونه از آن در نیاسر کاشان بهره‌برداری می‌شود.

🌴 در پگاه یکم تیر و همزمان با سر زدن خورشید، زنان اسپند دود می‌کردند و درآیه(ورودی) خانه را آب و جارو می‌کردند.
یکی از شناخته‌شده‌ترین آیین‌های یکم تیر برگزاری یادبودی برای گرامیداشت جان‌سپاران (شهیدان) میهن بود. به باور پیشینیان در این روز بسیاری از ایرانیان باستان در راه میهن جان سپردند. اکنون این آیین در میان زرتشتیان برگزار می‌شود.

🌴 امروز در یکم تیر گرامیداشت چله‌ی تموز در استان خراسان و جشن آب‌پاشونک در چند شهر میانی کشور همچون اراک و فراهان برگزار می‌شود. در جشن آب‌پاشونک، مردم در گردشگاه‌ها و دشت‌ها آب‌بازی می‌کنند. این آیین همسان و هم‌ریشه با جشن آبریزگان در میانه‌ی تیر است.

🌴 در نیمروز(جنوب) خراسان از یکم تیر تا دهم امرداد را چله‌ی تموز و از دهم امرداد تا آخر این ماه را «چله‌ی خُرد» می‌گویند. «جشن ۹۰روز» که هنوز در روستای «حوض‌ماهی» شهر مبارکه برگزار می‌شود، به جا مانده از جشن‌های چله‌ی تموز است.

🌴 جشن «روز زیادی» در واپسین روز خرداد برای پیشواز فرارسیدن بلندترین روز سال و آغاز تابستان برگزار می‌شد و گفته می‌شود که برای همین نام خرداد به مانَک(معنی) رسایی را برای این ماه برگزیدند.

🌴 در سال ۲۰۱۴ ترسایی(میلادی)، هندوستان توانست روز یکم تیر را با نام روز جهانی یوگا و با آیین‌های «درود بر خورشید» در سازمان کشورهای همبسته(ملل متحد) نیز آیینمَند(رسمی) کند. بسیار پیش از این، آیین‌های گرامیداشت خورشید و هماهنگی با آن در آیین مهرپرستی یا میتراگرایی پدید آمده بود.


#پریسا_امام_وردیلو

#جشن_های_ایرانی #چله_تموز #تیرگان #جشن_آغاز_تابستان #آب_پاشونک


📚 برداشت آزاد از:
- راهنمای زمان جشن‌ها و گردهمایی‌های ملی ایران باستان #رضا_مرادی_غیاث_آبادی
- گاهشماری و جشن‌های ایران باستان #هاشم_رضی
- ایران‌نامه #شاهین_سپنتا

☀️🌴 @AdabSar
☀️ دهم امرداد جشن چله‌ی تابستان یا چله‌ی تموز در ایران بود. گرم‌ترین چله‌ی سال که با آغاز تیر و جشن آب‌پاشونک آغاز شده و در آبان روز(دهم) امرداد به پایان می‌رسید. چله‌ی تابستان نشانه‌ی آن بود که از این پس روزها کوتاه‌تر می‌شوند و از گرمای هوا آهسته‌آهسته کاسته می‌شود. چله‌ی تموز پایان‌بخش چندین جشن تابستانه بود. جشن‌هایی که همه در پیوند با آب بودند. جشن‌هایی در ستایش آب و آفتاب که با افسانه‌های نبرد با دیوهای تشنگی، گرسنگی و خشکسالی درآمیخته‌اند. در این افسانه‌ها ایزدان یا فرشتگان «رشن»، «اشتاد» و «زامیاد» با همکاری ایزدبانوی امرداد به نبرد با دیوهای گرسنگی و تشنگی یا «تئیری» و «زئیری» می‌رفتند.


🌴 درباره‌ی ویژگی این ایزدان و آیین‌های چله‌ی تابستان در خراسان بخوانید:
t.me/AdabSar/14522

#جشن_های_ایرانی #چله_تموز #امردادگان
🌻 @AdabSar
Forwarded from ادب‌سار
بخندید تموز بر سرخ سیب
همی کرد با بار و برگش عتیب
#فردوسی

آغاز #چله_تموز و روزهای بلند، روشن و پر از جشن و شادی ایران گرامی باد.

☀️🌴 @AdabSar
🌞🌻 جشن آغاز تابستان

جشن آغاز تابستان همراه با واگشت(انقلاب) تابستانی و آغاز سال نو بر پایه‌ی گاهشمار گاهنباری در روزگاران بسیار کهن برگزار می‌شد. یکی از آیین‌های این جشن برپایی پُرسه(ختم) همگانی به یاد درگذشتگان یک سال گذشته و دیدار با خانواده‌های آنان بود. گفته شده که در چنین روزی ایرانیان بسیاری در راه میهن جان باختند.
یکی از آیین‌های این روز که خاستگاه آن میان‌رودان(بین‌النهرین) بود و در سرزمین خاورمیانه برگزار می‌شد، آب‌پاشونک و بزرگداشت ایزد تموز بود. ایزد تموز همتای ایزد رپیتون و خدای رویش گیاهان و زندگی بود. در افسانه‌های این سرزمین تموز با ایزدبانوی ایشتار که همتای ایزدبانوی آناهیتا است پیوند زناشویی بسته بود. ولی عشق سرسختانه‌ی ایشتار هر تابستان او را می‌میراند و به زیر زمین می‌فرستاد و به دنبال آن گرمای خشک‌کننده فرا می‌رسید. در میان‌رودان باستان سوگواری مرگ تموز در تابستان برگزار می‌شد زیرا گرمای سوزان این سرزمین گیاهان و سرسبزی را می‌خشکاند. سپس چندی بعد ایشتار به جهان زیر زمین می‌رفت و تموز را به زمین بازمی‌گرداند و سرسبزی و بهار فرا می‌رسید. یکی از آیین‌های سوگواری تموز در آغاز تابستان، آب‌پاشی برای پسواز(بدرقه) او بود که هنوز در میان آشوریان زنده است. تموز در پارسی به مانک (معنی) گرمای فراوان است.

#پریسا_امام_وردیلو
برگرفته از: ایرانیان ارمنی #اسماعیل_رائین
گاهشماری و جشن‌های ایران باستان #هاشم_رضی

درباره‌ی جشن آغاز تابستان بیشتر بخوانید: t.me/AdabSar/16522

#جشن_های_ایرانی #چله_تموز #تیرگان #جشن_آغاز_تابستان #آب_پاشونک

🌞🌻 @AdabSar
Forwarded from ادب‌سار
☀️🌾 @AdabSar

🏝 آشنایی با جشن‌های ایرانی
🏖 پایان چله‌ی تموز

☀️ «چله‌ی تموز» با جشن آب‌پاشونک در نخستین روز تیر در ایران باستان آغاز می‌شد و در آبان روز از امرداد برابر با دهم امرداد به پایان می‌رسید. چله‌ی تموز پایان‌بخش چندین جشن تابستانه بود که از دید چیستی و درون‌مایه به هم پیوسته بودند. جشن‌هایی در ستایش آب و آفتاب که با افسانه‌هایی برای ایستادگی در برابر خشکی و گرسنگی درآمیخته‌اند. در این افسانه‌ها ایزدان یا فرشتگان «رشن»، «اشتاد» و «زامیاد» با همکاری ایزدبانوی امرداد به نبرد با دیوهای گرسنگی و تشنگی یا «تئیری» و «زئیری» می‌رفتند.

🌻 در افسانه‌های ایرانی رشن به مانک درستی و دادگری است و امشاسپند رشن دشمن دزدان و رهزنان است. اشتاد به چم راستی و درستی است. این امشاسپند یا فرشته، راهنمای مینویان و زمینیان است. زامیاد نیز فرشته‌ی زمین است که با کنش نیک شناخته می‌شود.

🌾 «تموز» به چمار (معنی) گرمای فراوان است.
اکنون در نیمروز(جنوب) خراسان با آغاز تابستان، بزرگ‌ترین روز سال را گرامی داشته و به چهل روز نخست تابستان چله‌ی بزرگ می‌گویند. به بیست روز پس از آن نیز چله‌ی کوچک یا چله‌ی خرد گفته می‌شود. همچون چله‌ی بزرگ و کوچک زمستان که زمان سرما در آن دسته‌بندی می‌شد.
گویا در گذشته در پگاه این روز اسپند دود می‌کردند و خاکستر آن را در دالان خانه‌ها می‌ریختند.
درباره‌ی آیین‌های این جشن آگاهی بسیار اندکی به ما رسیده است.

🏵 سروده‌ی بومی خراسان برای چله‌ی تموز:
نه از شو مو منالم نه که از روز
نه از یلدا گیله درم نه چله تموز
هموقذر فهمیدم دمین ای دنیا
که آسونی د بعد سختی میه هنوز!


📜 با جشن آب‌پاشونک و آغاز چله‌ی تموز آشنا شوید:
t.me/AdabSar/14183

📜 نبرد افسانه‌ای ایزدبانوی امرداد و دیو گرسنگی و تشنگی را بخوانید:
t.me/AdabSar/14479


#جشن_های_ایرانی #چله_تموز #امردادگان
☀️🌾 @AdabSar
بخندید تموز بر سرخ سیب
همی کرد با بار و برگش عتیب
#فردوسی

آغاز #چله_تموز و روزهای بلند، روشن و پر از جشن و شادی ایران گرامی باد.

☀️🌴 @AdabSar
☀️🌴 @AdabSar

☀️ آشنایی با جشن‌های ایرانی
☀️ جشن آغاز تابستان

🌳 در آغازین روز تابستان، با آغازیدن تیر، ماه آرش شیواتیر، این استوره‌ی کمانگیر، جشن‌های پرشمار تابستانی در ایران باستان آغاز می‌شد. جشن‌هایی در ستایش روشنایی بیشتر و بلندترین روز سال، جشن‌هایی در ستایش فرزانگی و جشن‌هایی برای شادی! واپسین روز خرداد نیز جشنی برای پیشوازی جشن‌های تابستانی برپا می‌شد.

🍃 در ایران آغاز هر فَرشیم/وَرشیم(فصل) بهانه‌ای برای جشن بود و در گاهشماری گاهنباری ایران، آغاز سال نو با آغاز تابستان هم‌زمان بود. در این زمان چله‌ی تموز(تموز به چمار گرمای سخت) نیز آغاز می‌شد و تا دهم امردادماه دنباله داشت.
جشن‌های تابستان، جشن‌های گرامیداشت آب و آفتاب بودند و بیشتر جشن‌هایی که در چله‌ی تموز برگزار می‌شدند، یک ریشه داشتند.

🌴 در آغاز تابستان، خورشید بیش از هر زمان دیگری در بالاترین جایگاه خود بوده و روزها بسیار بلند است. از سویی مردم جهان باستان به پدیده‌های کیهانی دلبستگی بسیاری داشتند و رویدادهای کیهانی را با باورهایشان می‌آمیختند.
ایرانیان برای بازشناسی(تشخیص) روز نخست تابستان و دگرگونی تابستانی از سازه‌های خورشیدی و گاهشمار آفتابی همچون "چهارتاغی" بهره می‌بردند که هنوز از یک نمونه از آن در نیاسر کاشان بهره‌برداری می‌شود.

در پگاه یکم تیر و همزمان با سر زدن خورشید، زنان اسپند دود می‌کردند و درآیه‌ی(ورودی) خانه را آب و جارو می‌کردند.
یکی از شناخته‌شده‌ترین آیین‌های یکم تیر، برگزاری یادبودی برای گرامیداشت جان‌سپاران(شهیدان) میهن بود. به باور پیشینیان در این روز بسیاری از ایرانیان باستان در راه پاسداری از خاک میهن جان سپردند. اکنون این آیین در میان زرتشتیان برگزار می‌شود.

🌿 امروز در یکم تیر گرامیداشت چله‌ی تموز در استان خراسان و جشن آب‌پاشونک در چند شهر میانی کشور همچون اراک و فراهان برگزار می‌شود. در جشن آب‌پاشونک، مردم در گردشگاه‌ها و دشت‌ها آب‌بازی می‌کنند. این آیین همسان و هم‌ریشه با جشن آبریزگان در میانه‌ی تیر است.

🌴 در نیمروز(جنوب) خراسان از یکم تیر تا دهم امرداد را چله‌ی تموز و از دهم امرداد تا آخر این ماه را «چله‌ی خرد» می‌گویند.
«جشن ۹۰روز» است که هنوز در روستای «حوض‌ماهی» شهرستان مبارکه برگزار می‌شود، به جا مانده از جشن‌های چله‌ی تموز است.

🌾 جشن "روز زیادی" در واپسین روز خرداد برای پیشواز فرارسیدن بلندترین روز سال و آغاز تابستان برگزار می‌شد و گفته می‌شود که برای همین نام خرداد به مانَک(معنی) رسایی را برای این ماه برگزیدند.

🕊 در سال ۲۰۱۴ ترسایی(میلادی)، هندوستان توانست روز یکم تیر را با نام روز جهانی یوگا و با آیین‌های "درود بر خورشید" در سازمان کشورهای همبسته(ملل متحد) نیز آیینمَند(رسمی) کند. بسیار پیش از این، آیین‌های گرامیداشت خورشید و هماهنگی با آن در آیین مهرپرستی یا میتراگرایی پدید آمده بود.

#پریسا_امام_وردیلو
________
📚 برداشت آزاد از:
۱- راهنمای زمان جشن‌ها و گردهمایی‌های ملی ایران باستان #رضا_مرادی_غیاث_آبادی
۲- گاهشماری و جشن‌های ایران باستان #هاشم_رضی
۳- ایران‌نامه #شاهین_سپنتا
۴- گاهشماری و جشن‌های ملی ایرانیان #ذبیح_الله_صفا
________
#جشن_های_ایرانی #چله_تموز #تیرگان #جشن_آغاز_تابستان #آب_پاشونک

☀️🌴 @AdabSar
☀️🌾 @AdabSar

🏝 آشنایی با جشن‌های ایرانی
🏖 پایان چله‌ی تموز

☀️ «چله‌ی تموز» با جشن آب‌پاشونک در نخستین روز تیر در ایران باستان آغاز می‌شد و در آبان روز از امرداد برابر با دهم امرداد به پایان می‌رسید. چله‌ی تموز پایان‌بخش چندین جشن تابستانه بود که از دید چیستی و درون‌مایه به هم پیوسته بودند. جشن‌هایی در ستایش آب و آفتاب که با افسانه‌هایی برای ایستادگی در برابر خشکی و گرسنگی درآمیخته‌اند. در این افسانه‌ها ایزدان یا فرشتگان «رشن»، «اشتاد» و «زامیاد» با همکاری ایزدبانوی امرداد به نبرد با دیوهای گرسنگی و تشنگی یا «تئیری» و «زئیری» می‌رفتند.

🌻 در افسانه‌های ایرانی رشن به مانک درستی و دادگری است و امشاسپند رشن دشمن دزدان و رهزنان است. اشتاد به چم راستی و درستی است. این امشاسپند یا فرشته، راهنمای مینویان و زمینیان است. زامیاد نیز فرشته‌ی زمین است که با کنش نیک شناخته می‌شود.

🌾 «تموز» به چمار (معنی) گرمای فراوان است.
اکنون در نیمروز(جنوب) خراسان با آغاز تابستان، بزرگ‌ترین روز سال را گرامی داشته و به چهل روز نخست تابستان چله‌ی بزرگ می‌گویند. به بیست روز پس از آن نیز چله‌ی کوچک یا چله‌ی خرد گفته می‌شود. همچون چله‌ی بزرگ و کوچک زمستان که زمان سرما در آن دسته‌بندی می‌شد.
گویا در گذشته در پگاه این روز اسپند دود می‌کردند و خاکستر آن را در دالان خانه‌ها می‌ریختند.
درباره‌ی آیین‌های این جشن آگاهی بسیار اندکی به ما رسیده است.

🏵 سروده‌ی بومی خراسان برای چله‌ی تموز:
نه از شو مو منالم نه که از روز
نه از یلدا گیله درم نه چله تموز
هموقذر فهمیدم دمین ای دنیا
که آسونی د بعد سختی میه هنوز!


📜 با جشن آب‌پاشونک و آغاز چله‌ی تموز آشنا شوید:
t.me/AdabSar/14183

📜 نبرد افسانه‌ای ایزدبانوی امرداد و دیو گرسنگی و تشنگی را بخوانید:
t.me/AdabSar/14479


#جشن_های_ایرانی #چله_تموز #امردادگان
☀️🌾 @AdabSar
☀️☀️ @AdabSar

☀️ آشنایی با جشن‌های ایرانی
☀️ جشن آغاز تابستان

🌳 در آغازین روز تابستان، با آغازیدن تیر، ماه آرش شیواتیر، این استوره‌ی کمانگیر، جشن‌های پرشمار تابستانی در ایران باستان آغاز می‌شد. جشن‌هایی در ستایش روشنایی بیشتر و بلندترین روز سال، جشن‌هایی در ستایش فرزانگی و جشن‌هایی برای شادی! واپسین روز خرداد نیز جشنی برای پیشوازی جشن‌های تابستانی برپا می‌شد.

🍃 در ایران آغاز هر فَرشیم/وَرشیم(فصل) بهانه‌ای برای جشن بود و در گاهشماری گاهنباری ایران، آغاز سال نو در آغاز تابستان بود. در این زمان چله‌ی تموز(تموز به چمار گرمای سخت) نیز آغاز می‌شد و تا دهم امردادماه دنباله داشت.
جشن‌های تابستان، جشن‌های گرامیداشت آب و آفتاب بودند و بیشتر جشن‌هایی که در چله‌ی تموز برگزار می‌شد، از یک ریشه بود.

🌴 در آغاز تابستان، خورشید بیش از هر زمان دیگری در بالاترین جایگاه خود بوده و روزها بسیار بلند است. از سویی مردم جهان باستان به پدیده‌های کیهانی دلبستگی بسیاری داشتند و رویدادهای کیهانی را با باورهایشان می‌آمیختند.
ایرانیان برای بازشناسی(تشخیص) روز نخست تابستان و دگرگونی تابستانی از سازه‌های خورشیدی و گاهشمار آفتابی همچون "چهارتاغی" بهره می‌بردند که هنوز از یک نمونه از آن در نیاسر کاشان بهره‌برداری می‌شود.

🌾 جشن "روز زیادی" در واپسین روز خرداد برای پیشواز فرارسیدن بلندترین روز سال و آغاز تابستان برگزار می‌شد و گفته می‌شود که برای همین نام خرداد به مانَک(معنی) رسایی را برای این ماه برگزیدند.

در پگاه یکم تیر و همزمان با سر زدن خورشید، زنان اسپند دود می‌کردند و درآیه‌ی(ورودی) خانه را آب و جارو می‌کردند.
یکی از شناخته‌شده‌ترین آیین‌های یکم تیر، برگزاری یادبودی برای گرامیداشت جانسپاران میهن بود. به باور پیشینیان در این روز بسیاری از ایرانیان باستان در راه پاسداری از خاک میهن جان سپردند. اکنون این آیین در میان زرتشتیان برگزار می‌شود.

🌿 امروز در یکم تیر گرامیداشت چله‌ی تموز در استان خراسان و جشن آب‌پاشونک در چند شهر میانی کشور همچون اراک و فراهان برگزار می‌شود. در جشن آب‌پاشونک، مردم در گردشگاه‌ها و دشت‌ها آب‌بازی می‌کنند. این آیین همسان و هم‌ریشه با جشن آبریزگان در میانه‌ی تیر است.

🕊 در سال ۲۰۱۴ ترسایی(میلادی)، هندوستان توانست روز یکم تیر را با نام روز جهانی یوگا و با آیین‌های "درود بر خورشید" در سازمان کشورهای همبسته(ملل متحد) نیز آیینمَند(رسمی) کند. بسیار پیش از این، آیین‌های گرامیداشت خورشید و هماهنگی با آن در آیین مهرپرستی یا میتراگرایی پدید آمده بود.

@AdabSar
#پریسا_امام_وردی
________________
📚 برگرفته از:
۱- راهنمای زمان جشن‌ها و گردهمایی‌های ملی ایران باستان #رضا_مرادی_غیاث_آبادی
۲- گاهشماری و جشن‌های ایران باستان #هاشم_رضی
۳- گاهشماری و جشن‌های ملی ایرانیان #ذبیح_الله_صفا
________________
#جشن_های_ایرانی #چله_تموز #تیرگان #جشن_آغاز_تابستان #آب_پاشونک

☀️☀️ @AdabSar
Forwarded from ادب‌سار
🍷🍷🍷🍷
@AdabSar

🌹 آشنایی با جشن‌های ایرانی
🌹 جشن‌های نیمه‌ی امرداد


🌶🌶 جشن چله‌ی تموز
"چله‌ی تموز" با جشن آب‌پاشونک در نخستین روز تیر آغاز می‌شد و در آبان روز از امرداد برابر با دهم امرداد به پایان می‌رسید. چله تموز پایان‌بخش چندین جشن تابستانه بود که از دید چیستی و درون‌مایه به هم پیوسته بودند. جشن‌هایی در ستایش آب و آفتاب که با افسانه‌هایی برای ایستادگی در برابر خشکی و گرسنگی همراه بودند. در این افسانه‌ها ایزدان یا فرشتگان رشن، اشتاد و زامیاد همکاران امرداد برای نبرد با دیو گرسنگی یا "دیو زیریچ" بودند.

تموز به چم گرمای فراوان است. درباره‌ی این جشن آگاهی ما بسیار اندک بوده و دانش چندانی به زمانه‌ی ما نرسیده است.
اکنون در نیمروز(جنوب) خراسان با آغاز تابستان، بزرگ‌ترین روز سال را گرامی داشته و به چهل روز نخست تابستان چله‌ی بزرگ می‌گویند. به بیست روز پس از آن نیز چله‌ی کوچک یا چله‌ی خرد گفته می‌شود. گفته می‌شود در گذشته در پگاه این روز اسپند دود می‌کردند و در دالان خانه‌ها می‌ریختند.

سروده‌ی بومی خراسان برای چله‌ی تموز:
نه از شو مو منالم نه که از روز
نه از یلدا گیله درم نه چله تموز
هموقذر فهمیدم دمین ای دنیا
که آسونی د بعد سختی میه هنوز!

برای آشنایی با جشن آب‌پاشونک و آغاز چله‌ی تموز به این پیوند بنگرید:
t.me/AdabSar/7469


🍒🍒جشن میانه‌ی تابستان
ایرانیان در آغاز، پایان و میانه‌ی هر موسم(فصل) جشنی برگزار می‌کردند. این جشن‌ها برای بخش‌بندی سال و بخش‌بندی زمان کشت‌وکار بود. جشن میانه‌ی تابستان دومین گاهنبار از شش گاهنبار بود. به باور آن‌ها خدا در یک سال هستی را آفرید و در هر گاهنبار یکی شش پدیده‌ی آسمان، آب، زمین، گیاه، جانور و آدم را آفرید. زمان میان گاهنبار نخست تا گاهنبار دوم یا مدیوشهیم/مدیوشیم(در پارسی اوستایی به مانک میانه‌ی تابستان) زمان آفرینش آب در افسانه‌هاست.(یشت‌ها، پورداود) هر یک از شش گاهنبار در گاهشماری کهن در پنج روز از ماه(خور، ماه، تیر، گوش و دی‌به‌مهر) برگزار می‌شد. روز مِهادین(اصلی) جشن میانه تابستان، دی‌به‌مهر روز یا پانزدهم امرداد بود. در ناظم‌الاطبا آمده که در باورهای کهن، زمان میان گاهنبارها و آفرینش پدیده‌های ششگانه، شست روز بود.

سرودخوانی، گفت‌وگو با یکدیگر، شادمانی و آموزش‌های نیک از آیین‌های جشن میانه‌ی تابستان بود.
گفته می‌شود گاهنبار دوم در نیمه‌ی تیرماه برگزار می‌شد ولی در سالنمای بنیاد پژوهش‌های ایرانی، زمان این جشن در نیمه‌ی امرداد است.


🍷🍷 جشن می‌خواره
جشن "بابه خوره" که به آن "بامی‌خواره" و "می‌خواره" هم می‌گویند در "رَشَن‌روز" از امرداد گاهشمار یزدگردی و هژده(هجده)مین روز ماه پنجم گاهشماری رواگ‌دار(رایج) در سغد باستان و ورا رود(ماوراءالنهر) برگزار می‌شد. گاهشماری سغدی و یزدگردی همگونی‌های فراوانی داشتند. "می‌خواره" از جشن‌های باستانی اپاختر خورآیی(شمال شرقی) ایران و سُغد باستان بود.

"جشن بامی‌خواره" ویژه‌ی آشامیدن می و افشرده‌های گوناگون گیاهان بود ولی بیش از همه و به گفته‌ی ابوریحان بیرونی این جشن ویژه‌ی افشره‌ی ناب گیاه هوم(عصیر) یا همان آبجو بود. "هوم" گیاهی ارزشمند و سپند(مقدس) در باور آنان بود و به آن نوشیدنی جاودانگی یا بی‌مرگی(اَمرتَه همریشه با امرداد) می‌گفتند.
در نسک(کتاب) هندی "ریگ‌ودا" نیز این نوشیدنی و جام آن نماد جاودانگی بودند.
اکنون "جشن بامی‌خواره" در شهرهایی از کشور تاجیکستان همچون شهر دوشنبه برگزار می‌شود.


#پریسا_امام_وردی
_________________
🖍 برگرفته از:
۱- آثارالباقیه
نویسنده: #ابوریحان_بیرونی
۲- گاهشماری و جشن‌های ایران
نویسنده: #هاشم_رضی
۳- جشن‌های فراموش شده ایران باستان
نویسنده: #مریم_نوذری و #بهروز_بیگوند
_________________
#فرهنگ_ایران #امردادگان
#چله_تموز #جشن_میانه_تابستان
#جشن_بامی_خواره

@AdabSar
🍎🍎🍎🍎
☀️☀️☀️☀️
@AdabSar

☀️ آشنایی با جشن‌های ایرانی
☀️ جشن آغاز تابستان

💦💦 در آغازین روز تابستان، جشن‌های پرشمار و باستانی این وَرشیم(فصل) آغاز می‌شد و واپسین روز خرداد نیز جشنی برای پیشواز جشن‌های تابستانی بود.
در ایران آغاز هر فَرشیم(موسم) بهانه‌ای برای جشن بود و در گاهشماری گاهنباری ایران، فرارسیدن تابستان آغاز سال نو و جشن‌های سال نو بود. در این زمان چله‌ی تموز(تموز به چمار گرمای سخت) نیز آغاز می‌شد و تا دهم امردادماه دنباله داشت.
جشن‌های تابستان، جشن‌های گرامیداشت آب و آفتاب بودند و بیشتر جشن‌هایی که در چله‌ی تموز برگزار می‌شد، یک ریشه داشت.

💦💦 با آمدن تابستان، خورشید بیش از هر زمان دیگری در آسمان و در بالاترین جایگاه است و روز نخست تیرماه، بلندترین روز سال شمرده می‌شود. از سویی مردم جهان باستان به پدیده‌های کیهانی دلبستگی بسیاری داشتند و رویدادهای کیهانی را با باورهایشان می‌آمیختند.
ایرانیان برای بازشناسی(تشخیص) روز نخست تابستان و دگرگونی تابستانی از سازه‌های خورشیدی و گاهشمار آفتابی همچون "چهارتاغی" بهره می‌بردند که هنوز از یک نمونه از آن در نیاسر کاشان بهره‌برداری می‌شود.

💦💦 جشن "روز زیادی" در واپسین روز خرداد برای پیشواز فرارسیدن بلندترین روز سال و آغاز تابستان برگزار می‌شد و گفته می‌شود که برای همین نام خرداد به مانک رسایی را برای این ماه برگزیدند.

💦💦 در پگاه یکم تیر و همزمان با سر زدن خورشید، زنان اسپند دود می‌کردند و درآیه‌ی(ورودی) خانه را آب و جارو می‌کردند.
یکی از شناخته‌شده‌ترین آیین‌های یکم تیر، برگزاری یادبودی برای گرامیداشت جانسپاران میهن بود. به باور پیشینیان در این روز بسیاری از ایرانیان باستان در راه پاسداری از خاک میهن جان سپردند. اکنون این آیین در میان زرتشتیان برگزار می‌شود.

💦💦 امروز در یکم تیر گرامیداشت چله‌ی تموز در استان خراسان و جشن آب‌پاشونک در چند شهر میانی کشور همچون اراک و فراهان برگزار می‌شود. در جشن آب‌پاشونک، مردم در گردشگاه‌ها و دشت‌ها آب‌بازی می‌کنند. این آیین همسان و هم‌ریشه با جشن آبریزگان در میانه‌ی تیر است.

💦💦 در سال ۲۰۱۴ زایشی(میلادی)، هندوستان توانست روز یکم تیر را با نام روز جهانی یوگا و با آیین‌های "درود بر خورشید" در سازمان کشورهای همبسته(ملل متحد) نیز آیینمَند(رسمی) کند. ولی بسیار پیش از هند، آیین‌های گرامیداشت خورشید و هماهنگی با آن در آیین مهرپرستی یا میتراگرایی ایرانیان پدید آمده بود.

@AdabSar
#پریسا_امام_وردی
______________
برگرفته از:
۱- راهنمای زمان جشن‌ها و گردهمایی‌های ملی ایران باستان
#رضا_مرادی_غیاث_آبادی
۲- گاهشماری و جشن‌های ایران باستان
#هاشم_رضی
۳- گاهشماری و جشن‌های ملی ایرانیان
#ذبیح_الله_صفا
______________
#فرهنگ_ایران #چله_تموز #تیرگان
#جشن_آغاز_تابستان #آب_پاشونک

@AdabSar
☀️☀️☀️☀️
🍷🍷🍷🍷
@AdabSar

🌹 آشنایی با جشن‌های ایرانی
🌹 جشن‌های نیمه‌ی امرداد


🌶🌶 جشن چله‌ی تموز
"چله‌ی تموز" با جشن آب‌پاشونک در نخستین روز تیر آغاز می‌شد و در آبان روز از امرداد برابر با دهم امرداد به پایان می‌رسید. چله تموز پایان‌بخش چندین جشن تابستانه بود که از دید چیستی و درون‌مایه به هم پیوسته بودند. جشن‌هایی در ستایش آب و آفتاب که با افسانه‌هایی برای ایستادگی در برابر خشکی و گرسنگی همراه بودند. در این افسانه‌ها ایزدان یا فرشتگان رشن، اشتاد و زامیاد همکاران امرداد برای نبرد با دیو گرسنگی یا "دیو زیریچ" بودند.

تموز به چم گرمای فراوان است. درباره‌ی این جشن آگاهی ما بسیار اندک بوده و دانش چندانی به زمانه‌ی ما نرسیده است.
اکنون در نیمروز(جنوب) خراسان با آغاز تابستان، بزرگ‌ترین روز سال را گرامی داشته و به چهل روز نخست تابستان چله‌ی بزرگ می‌گویند. به بیست روز پس از آن نیز چله‌ی کوچک یا چله‌ی خرد گفته می‌شود. گفته می‌شود در گذشته در پگاه این روز اسپند دود می‌کردند و در دالان خانه‌ها می‌ریختند.

سروده‌ی بومی خراسان برای چله‌ی تموز:
نه از شو مو منالم نه که از روز
نه از یلدا گیله درم نه چله تموز
هموقذر فهمیدم دمین ای دنیا
که آسونی د بعد سختی میه هنوز!

برای آشنایی با جشن آب‌پاشونک و آغاز چله‌ی تموز به این پیوند بنگرید:
t.me/AdabSar/7469


🍒🍒جشن میانه‌ی تابستان
ایرانیان در آغاز، پایان و میانه‌ی هر موسم(فصل) جشنی برگزار می‌کردند. این جشن‌ها برای بخش‌بندی سال و بخش‌بندی زمان کشت‌وکار بود. جشن میانه‌ی تابستان دومین گاهنبار از شش گاهنبار بود. به باور آن‌ها خدا در یک سال هستی را آفرید و در هر گاهنبار یکی شش پدیده‌ی آسمان، آب، زمین، گیاه، جانور و آدم را آفرید. زمان میان گاهنبار نخست تا گاهنبار دوم یا مدیوشهیم/مدیوشیم(در پارسی اوستایی به مانک میانه‌ی تابستان) زمان آفرینش آب در افسانه‌هاست.(یشت‌ها، پورداود) هر یک از شش گاهنبار در گاهشماری کهن در پنج روز از ماه(خور، ماه، تیر، گوش و دی‌به‌مهر) برگزار می‌شد. روز مِهادین(اصلی) جشن میانه تابستان، دی‌به‌مهر روز یا پانزدهم امرداد بود. در ناظم‌الاطبا آمده که در باورهای کهن، زمان میان گاهنبارها و آفرینش پدیده‌های ششگانه، شست روز بود.

سرودخوانی، گفت‌وگو با یکدیگر، شادمانی و آموزش‌های نیک از آیین‌های جشن میانه‌ی تابستان بود.
گفته می‌شود گاهنبار دوم در نیمه‌ی تیرماه برگزار می‌شد ولی در سالنمای بنیاد پژوهش‌های ایرانی، زمان این جشن در نیمه‌ی امرداد است.


🍷🍷 جشن می‌خواره
جشن "بابه خوره" که به آن "بامی‌خواره" و "می‌خواره" هم می‌گویند در "رَشَن‌روز" از امرداد گاهشمار یزدگردی و هژده(هجده)مین روز ماه پنجم گاهشماری رواگ‌دار(رایج) در سغد باستان و ورا رود(ماوراءالنهر) برگزار می‌شد. گاهشماری سغدی و یزدگردی همگونی‌های فراوانی داشتند. "می‌خواره" از جشن‌های باستانی اپاختر خورآیی(شمال شرقی) ایران و سُغد باستان بود.

"جشن بامی‌خواره" ویژه‌ی آشامیدن می و افشرده‌های گوناگون گیاهان بود ولی بیش از همه و به گفته‌ی ابوریحان بیرونی این جشن ویژه‌ی افشره‌ی ناب گیاه هوم(عصیر) یا همان آبجو بود. "هوم" گیاهی ارزشمند و سپند(مقدس) در باور آنان بود و به آن نوشیدنی جاودانگی یا بی‌مرگی(اَمرتَه همریشه با امرداد) می‌گفتند.
در نسک(کتاب) هندی "ریگ‌ودا" نیز این نوشیدنی و جام آن نماد جاودانگی بودند.
اکنون "جشن بامی‌خواره" در شهرهایی از کشور تاجیکستان همچون شهر دوشنبه برگزار می‌شود.


#پریسا_امام_وردی
_________________
🖍 برگرفته از:
۱- آثارالباقیه
نویسنده: #ابوریحان_بیرونی
۲- گاهشماری و جشن‌های ایران
نویسنده: #هاشم_رضی
۳- جشن‌های فراموش شده ایران باستان
نویسنده: #مریم_نوذری و #بهروز_بیگوند
_________________
#فرهنگ_ایران #امردادگان
#چله_تموز #جشن_میانه_تابستان
#جشن_بامی_خواره

@AdabSar
🍎🍎🍎🍎
☀️☀️☀️☀️
@AdabSar

☀️ آشنایی با جشن‌های ایرانی
☀️ جشن آغاز تابستان

💦💦 در آغازین روز تابستان، جشن‌های پرشمار و باستانی این موسم(فصل) آغاز می‌شد و واپسین روز خرداد نیز جشنی برای پیشواز جشن‌های تابستانی بود.
در ایران آغاز هر موسم بهانه‌ای برای جشن بود و در گاهشماری گاهنباری ایران، فرارسیدن تابستان آغاز سال نو و جشن‌های سال نو بود. در این زمان چله‌ی تموز(تموز به چمار گرمای سخت) نیز آغاز می‌شد و تا دهم امردادماه دنباله داشت.
جشن‌های تابستان، جشن‌های گرامیداشت آب و آفتاب بودند و بیشتر جشن‌هایی که در چله‌ی تموز برگزار می‌شد، یک ریشه داشت.

💦💦 با آمدن تابستان، خورشید بیش از هر زمان دیگری در آسمان و در بالاترین جایگاه است و روز نخست تیرماه، بلندترین روز سال شمرده می‌شود. از سویی مردم جهان باستان به پدیده‌های کیهانی دلبستگی بسیاری داشتند و رویدادهای کیهانی را با باورهایشان می‌آمیختند.
ایرانیان برای بازشناسی(تشخیص) روز نخست تابستان و دگرگونی تابستانی از سازه‌های خورشیدی و گاهشمار آفتابی همچون "چهارتاغی" بهره می‌بردند که هنوز از یک نمونه از آن در نیاسر کاشان بهره‌برداری می‌شود.

💦💦 جشن "روز زیادی" در واپسین روز خرداد برای پیشواز فرارسیدن بلندترین روز سال و آغاز تابستان برگزار می‌شد و گفته می‌شود که برای همین نام خرداد به مانک رسایی را برای این ماه برگزیدند.

💦💦 در پگاه یکم تیر و همزمان با سر زدن خورشید، زنان اسپند دود می‌کردند و ورودی خانه را آب و جارو می‌کردند.
یکی از شناخته‌شده‌ترین آیین‌های یکم تیر، برگزاری یادبودی برای گرامیداشت جانسپاران میهن بود. به باور پیشینیان در این روز بسیاری از ایرانیان باستان در راه پاسداری از خاک میهن جان سپردند. اکنون این آیین در میان زرتشتیان برگزار می‌شود.

💦💦 امروز در یکم تیر گرامیداشت چله‌ی تموز در استان خراسان و جشن آب‌پاشونک در چند شهر میانی کشور همچون اراک و فراهان برگزار می‌شود. در جشن آب‌پاشونک، مردم در گردشگاه‌ها و دشت‌ها آب‌بازی می‌کنند. این آیین همسان و هم‌ریشه با جشن آبریزگان در میانه‌ی تیر است.

💦💦 در سال ۲۰۱۴ زایش(میلادی)، هندوستان توانست روز یکم تیر را با نام روز جهانی یوگا و با آیین‌های "درود بر خورشید" در سازمان کشورهای همبسته(ملل متحد) نیز آیینمَند(رسمی) کند. ولی بسیار پیش از هند، آیین‌های گرامیداشت خورشید و هماهنگی با آن در آیین مهرپرستی یا میتراگرایی ایرانیان پدید آمده بود.

@AdabSar
#پریسا_امام_وردی
______________________
برگرفته از:
۱- راهنمای زمان جشن‌ها و گردهمایی‌های ملی ایران باستان
#رضا_مرادی_غیاث_آبادی
۲- گاهشماری و جشن‌های ایران باستان
#هاشم_رضی
۳- گاهشماری و جشن‌های ملی ایرانیان
#ذبیح_الله_صفا
______________________
#فرهنگ_ایران #چله_تموز #تیرگان
#جشن_آغاز_تابستان #آب_پاشونک

@AdabSar
☀️☀️☀️☀️