ادب‌سار

#وحید_شریعت_زاده
Канал
Логотип телеграм канала ادب‌سار
@AdabSarПродвигать
14,37 тыс.
подписчиков
4,88 тыс.
фото
120
видео
828
ссылок
آرمان ادب‌سار پالایش زبان پارسی والایش فرهنگ ایرانی instagram.com/AdabSar گردانندگان: بابک مجید دُری @MajidDorri پریسا امام‌وردیلو @New_View فروشگاه ادبسار: @AdabSar1
🪷 جشن نیلوفر و افسانه‌ی فرّ زرتشت


🪷 خردادروز از ماه تیر که برابر با ششم این ماه است روز برگزاری جشن نیلوفر در ایران کهن و یکی از جشن‌های آب است. خرداد و تیر با آب و باران پیوند دارند و در باورهای باستانی نیلوفر نیز وابسته به آبان و آناهیتا(ایزدبانوی آب‌ها) است.

🪷 آب از آن روی نزد ایرانیان ارجمند است که بخش‌های بزرگی از این سرزمین از دیرباز خشک و خشن بوده و گاه درگیر خشکسالی رنج‌آور و گاه گرفتار تندآبه‌های ویرانگر بود. ولی ایرانیان خردمندانه با این پدیده‌ها روبرو می‌شدند. با کندن چاه و کاریز، ساختن آب‌بند(سد) و راه‌آبه‌های گوناگون به دنبال راه‌هایی برای سامان دادن آب‌رسانی بودند. شاید بتوان ایرانیان را بنیادگذاران سامانه‌های آب‌رسانی دانست که با رساندن آب به زمین‌های تشنه و کاشت گیاه و درخت زمین زیر پای خود را زیبا و آباد می‌کردند.

🪷 در زیست‌بوم ایران ماه تیر ماه داشتِ فرآورده‌های کشاورزی و آغاز گرما و خشکی است. پس نیاکان ما با روش‌هایی که گفته شد آب را به زمین‌های تشنه می‌رساندند. کاری که در زمان خود بی‌مانند بود و نشان از مردمی توانا و کوشا داشت. به گواه یافته‌های باستان‌شناسی مردم این سرزمین همیشه با زیست‌بوم سخت خود در نبرد بودند و این نبرد امروز هم با پیشرفت دانش دنباله دارد. این نبرد در «تیر یَشت» اوستا با افسانه‌ی دلنشین جنگ میان تیشتر یا ایزد باران با دیو اَپوش که دیو خشکسالی است بازنمایی شده است.
ایرانیان هیچگاه با پلیدی آب را آلوده نمی‌کردند و روی رودخانه‌ها پل می‌زدند تا آب آلوده نشود و ایزدان و ایزدبانوان آب آزرده نگردند.

🪷 به #جشن_نیلوفر برگردیم. نیلوفر/نیلوپر نام همگانی گل‌های آب‌زاد است که گل‌های زندگی و آفرینش خوانده می‌شوند. در افسانه‌های دینی ایرانیان کهن گل نیلوفر نگهدارنده‌ی تخمه یا فرّ زرتشت است. در هر هزاره از تخمه‌ی سوشیانت(موعود) سه‌گانه‌ی زرتشت سه دوشیزه‌ی پاک و برگزیده هنگام آب‌تنی در دریاچه کیانسه(هامون) سیستان باردار می‌شوند و هر سه سوشیانت در خردادروز از فرورودین یا ششم فروردین زاده می‌شوند.

🪷 نیلوفر با آفتاب سر برون می‌آورد و باز با آفتاب فرو می‌رود. در «برهان قاطع» نوشته شده که مرغی هنگام فرورفتن نیلوفر درمی‌آید و بامداد با شکفتن دوباره‌ی نیلوفر می‌پرد و می‌رود. شاید داستان مرغ در اینجا پیوندی با فرّ زرتشت و سه‌گانه‌های زرتشتی که در هر هزاره آشکار می‌شوند داشته باشد. به باور ایرانیان فرّ به کالبد مرغ در می‌آید.
در باورهای مهرپرستی نیز ایزد مهر از درون گل نیلوفر زاده می‌شود. در جشن مهرگان نیز موبد موبدان خوانچه‌ای به شاه پیشکش می‌کرد که در آن گل نیلوفر بود. آب نیلوفر خوشبو بود و آن را «بوشکور» می‌نامیدند و همچون باده می‌نوشیدند.

🪷 از دید اخترشناسی جشن نیلوفر در روزهای واگشت(انقلاب) تابستانی و بلندترین روزهای سال و از سویی با آغاز تیر و آغاز گرمای سخت برگزار شده و در برابر جشن شب چله است که در آغاز واگشت زمستانی برگزار می‌شد. از سویی شاید جشن نیلوفر پیشواز جشن بزرگ #تیرگان باشد.

🪷 اگر به انگیزه‌ی زمینی جشن نیلوفر بنگریم گفته شده که این جشن بهانه‌ی گرامی‌داشت کشاورزی و باغبانی است. زیرا برگزاری این جشن همزمان بود با شکوفا شدن گل‌های نیلوفر در آب‌های ایران.
در تورات این جشن با نام جشن Mutradi خوانده شده که کهن‌ترین ریشه‌ی آن به ایرانیان و مادها برمی‌گردد. بیرونی نوشته است که جشن نیلوفر همچون جشن تیرگان برای سپاسگزاری از زمین‌های کشاورزی برگزار می‌شد.


برگرفته از یادداشت‌های:
- جشن نیلوفر #وحید_شریعت_زاده تارنمای ایران‌بوم
- جشن نیلوفر #بهمن_انصاری


🪷 بیشتر بخوانید:
t.me/AdabSar/20877

#جشن_های_ایرانی
🪷 @AdabSar