🍂🍂🌻🍃🍂🌾🍂 @AdabSar🍂🍂 آشنایی با جشنهای ایرانی
🍂🍂 جشن پاییزانه
🍁🍁 در گذشتههای دور، ایرانیان برای بخشبندی سال، یک سال را به چهار موسم(فصل) بخش میکردند و هر موسم را با برگزاری جشنی در میانهی آن به دو بخش میکردند و این بخشبندی، راهکاری ساده ولی باریکبینانه برای شمارش روزها و آگاه شدن از آغاز و پایان سال بود.
🌾🌾 "جشن پاییزانه" یا "جشن میانه پاییز" که گفته میشود دیرینگی آن به زمان جمشید، پادشاه پیشدادی میرسد، یکی از این جشنها است. در میانهی پاییز دامها(گاو و گوسپند) از چراگاههای تابستانی بازمیگشتند.
امروز نیز در سلطانیهی زنجان دامداران و کشاورزان در آغاز سال با چوپانان پیمان میبندند و چوپانان در برابر دستمزد یا گندم، دامها را به چرا میبرند و هنگام نخستین برف که همزمان با نیمههای پاییز است، دام را بازمیگردانند. ابوریحان بیرونی در "آثارالباقیه" نوشته است که ایرانیان نیمهی هر موسم(فصل) را بسیار مَهَند(مهم) میشمردند و در خوارزم به آن "اجغار" میگفتند.
🎍🎍گفته میشود جشنهای گاهنباری(گاه+بار) یا گاهانباری همان جشنهای آغاز-پایان و میانهی موسم بودند. چنانچه این دیدگاه درست باشد، جشنهای گاهنباری، بهجامانده از کهنترین گاهشماری(تقویم) ایرانی، در ایران باستان هشت جشن بودند که ما اکنون تنها شش جشن از آنها را میشناسیم. پژوهشگران داویدهاند(ادعا کردهاند) که موبدان ساسانی با دستبَری(تحریف) آیینهای کهن، دو جشن را زدودهاند تا جشنهای گاهنباری ششگانه شود و با شش گام آفرینش در باورهای مزدیسنایی هماهنگ گردد. با زدودهشدن دو جشن و دگرگونیهای گاهشماری(تقویم) ایران، زمان جشن "گاهنبار ایاسرم" در پیوند با میانهی پاییز به دههی سوم مهر جابجا شده است. به باور ایرانیان "گاهنبار ایاسرم"، زمان آفرینش گیاهان بوده و به مانَـک(معنی) "آغاز سرما" است. هرچند که به باوری هم دیدگاههای آفرینش ششگانه زمین، آسمان، جانوران، گیاهان، آدمی و آب، پیوندی با گاهنبارها ندارد و موبدان ساسانی این باور را به جشنهای گاهنباری افزودهاند.
برای آشنایی با گاهنبار ایاسرم بخوانید:
T.me/AdabSar/8840🍂🍂 همچنین بیشتر جشنهای ایرانی، زنجیرهی پیوستهای بودند و زمانبندی روشنی داشتند که به گاهشماری و شناخت زمان دگرگونیهای آبوهوایی و زمان کشتوکار یاری میرساند. چنانکه برخی کارشناسان گاهشماری کهن ایرانی جشن میانهی پاییز را ۲۱۰ روز پس از نوروز میدانند و شماری آن را درست در میانهی پاییز میپندارند.
🌻🌻 ویژگی جشنهای گاهانباری، دستگیری از نیازمندان و برابری در بزم و مهمانیها بود. در این جشنها هرکس به اندازهی تواناییاش در برگزاری جشن و آمادهکردن خوراک میکوشید، همهی باشندگان(حاضران) فرمانروا، مردم، تهیدست، دارا، زن، مرد و کودک بر یک خوان(سفره) مینشستند، از یک خوراک میخوردند و این را نشانهی همبستگی میدانستند. بخشی از خوراک مهمانی نیز به سوی خانهی نیازمندان روانه میشد.
🍁🍁 از آیینهای دیگر این جشن دستبهدستهمدادن و نیایشکردن و سپاسگزاری از ایزد بود. دستبهدستهمدادن نشانهی همپیمان شدن بود. زیرا ایستادگی در برابر رویدادهایی چون تندآبه(سیل) و زمینلرزه با پشتیبانی یکدیگر شدنی بود.
🎍🎍جشنهای گاهنباری پنج روز بودند و واپسین روز آن جشن بزرگی برگزار میشد و بر پایهی باورها، آن گام آفرینش در روز پنجم به پایان میرسید.
🌾🌾 اکنون آیینی در میانهی پاییز میان "اهل حق" کرمانشاه برگزار میشود که گفته میشود بهجامانده از جشن پاییزانه است.
آنها در این آیین نیایش میکنند و به شمار فرزندان خانواده خروس میپزند.
گردآوری و نگارش:
#پریسا_امام_وردی________________برگرفته از:
۱- زمستان
نویسنده:
#انجوی_شیرازی۲- جشنهای ایرانی
نویسنده:
#پرویز_رجبی۳- جشنهای ایران باستان
نویسنده:
#محمدحسین_موسوی________________آشنایی با جشنهای میانه موسم:
میانه زمستان
t.me/AdabSar/5978میانه بهار
t.me/AdabSar/6969میانه تابستان
t.me/AdabSar/8008آشنایی با جشنهای گاهنباری:
t.me/AdabSar/8501t.me/AdabSar/8008t.me/AdabSar/6969t.me/AdabSar/6564________________#فرهنگ_ایران #جشن_پاییزانه #آبانگان #جشن_میانه_پاییز🍂 @AdabSar🍂🌾🍂🌺🍂🍁