ادب‌سار

#تیرما_سیزده_شو
Канал
Логотип телеграм канала ادب‌سار
@AdabSarПродвигать
14,37 тыс.
подписчиков
4,88 тыс.
фото
120
видео
828
ссылок
آرمان ادب‌سار پالایش زبان پارسی والایش فرهنگ ایرانی instagram.com/AdabSar گردانندگان: بابک مجید دُری @MajidDorri پریسا امام‌وردیلو @New_View فروشگاه ادبسار: @AdabSar1
🔷💠🔹🔹
@AdabSar

🎋 "تیرماه سیزدهشو" از کهن‌ترین جشن مازندرانی‌ها

🎋 جشن تیرگان که در زبان محلی مازندرانی‌ها به «تیرماه سیزدهشو» معروف است، همان جشن معروف ایرانیان باستان است که در تاریخ باستانی تبری در شامگاه دوازدهم آبان برگزار می‌شود. درباره تاریخچه جشن تیرگان نیز روایات مختلفی وجود دارد؛ برخی پیروزی کاوه بر ضحاک و جشن مهرگان را مبنای جشن می‌دانند و برخی از مردم پرتاب تیر از کوه دماوند توسط آرش شیواتیر و تعیین مرز ایران و توران پس از دوازده سال محاصره ایرانیان در کوهستان‌های رویان توسط افراسیاب را مبنای جشن می‌دانند. برخی مردم معتقدند که تیرگان شب تولد حضرت علی (ع) است ولی برخی نیز معتقدند که جشن "تیرماه سیزدهشو" یکی از کهن‌ترین جشن ایرانیان و مردم استان مازندران است که پیش از ظهور اسلام وجود داشت.

🎋 این جشن پیش از اسلام نیز در ایران رواج داشت. این مراسم با برپایی آیین‌های ویژه و آماده کردن خوراکی‌های سیزده‌گانه جشن گرفته می‌شود. خانواده‌ها کنار هم جمع می‌شوند و تا پاسی از شب را با خوردن تنقلات و گوش دادن به قصه و افسانه‌های بزرگ‌ترها می‌گذرانند. در گذشته، در غروب روز سیزده، جوانان هم با در دست داشتن چند ترکه‌ بلند با کیسه‌ای که به انتهای آن بسته شده است، همراه کودکان به در خانه‌ها رفته و با سروصدا و کوبیدن چوب به در خانه‌ها و لال‌بازی و شعر « لال بیَمو، لال بیَمو، پارسال و پیرار بیَمو، چِل بَزِن دیگه بَزِن، لال اِنِه لالَک اِنِه، سالو ماه ارزون بوه، لال مار رسوا نَوِ، لال اِنِه لالَک اِنِه، پار بورده امسال انه» را سر داده و از صاحب خانه تقاضای هدیه می‌کنند و صاحب خانه نیز اغلب به آن‌ها پول، میوه و شیرینی می‌دهد.

🎋 در این شب افزون بر خوراک‌هایی که مناسب مهمانی است، بنا بر رسم، خوراکی‌های ویژه‌ای نیز تدارک دیده می‌شود و برخی نیز برای این جشن خوراکی‌هایی همچون کاچی، شیرینی "پِتی بَزه نون" و کماج تهیه می‌کنند و افراد خانواده با جمع شدن در کنار یکدیگر، گردو، سنجد، شیرینی، میوه و چای می‌خورند.

🎋 شگون چوب خوردن از لال نیز از دیگر برنامه‌های مخصوص این جشن است، به گونه‌ای که در این شب شخصی با لباس مبدل، دستمالی به سر بسته و صورتش را سیاه می‌کند و مانند لال‌ها با کسی حرف نمی‌زند. این شخص که او را لال، لال مار و لال شیش می‌گویند با همراهی چند نفر وارد خانه‌های محل می‌شود و با چوب و ترکه‌ای که در دست دارد، ضربه‌ای به ساکنان خانه می‌زند.

🎋 مازندرانی‌ها، آمدن لال را به خانه و کاشانه خود به فال نیک می‌گیرند و باور دارند که «لال» هر کس را بزند، آن فرد تا سال دیگر بیمار نمی‌شود! اگر چه امروزه این جشن و جشن‌های مشابه در حال فراموش شدن هستند ولی به‌صورت پراکنده در بعضی از نقاط مازندران اجرا می شود.

فرستنده: #فرشاد
#فرهنگ_ایران #آبانگان #تیرما_سیزده_شو

goo.gl/nBdEmD
پی‌نوشت: سال تبری دوازده ماه است. با فردینه‌ما از ۲ مردادماه هجری خورشیدی آغاز می‌شود و هر ماه ۳۰ روزه دارد. مانند تقویم باستانی دارای پنجه است که «پیتک» نام دارد و با پنج روز اول فروردین هجری خورشیدی برابر است و در سال‌های کبیسه ۳۰ اسفند با روز کبیسه «شیشک» برابر است.

@AdabSar
🔷💠🔹🔹