✳️ اگر در روایات دقت کنید، خواهید دید که صوم، بر یک بعد دیگر انسان به نام "قلب" هم اثر دارد. اگر ما بخواهیم این مطلب را در یک قالب علمی بریزیم، باید بگوییم: تمام آثاری که از عبادات، بخصوص روزه، بر ابعاد گوناگون انسان به وجود می آید، همه جنبه مقدِّمی دارد؛ یعنی اینها مقدمه هستند برای یک ذی المقدمه؛ و ذی المقدمه یا اصل قضیه هم عبارت است از "قلب انسان". یعنی روزه باید بر روی دل انسان اثر بگذارد؛ اگر اثر نگذاشت این روزه، روزه کاملی نیست.
...
مقصود اصلی از تمام دستورات شرع، متأثر شدن قلب است. یعنی مقصود از تمام این سیرها و عبادتها، این است که قلب انسان تأثیر پذیرفته و دری از دل، به سوی مولا باز شود تا بنده بتواند، مولایش را شهود کند. این اصل کار است. مقصد اعلا و ذی المقدمه تمام عبادات، این است.
لذا پرداختن به قلب، اهم مباحث است و انسان باید ابتدا تمام مسائل مربوط به قلب را شناسایی کند و بداند که قلب چیست و چه اهمیتی دارد؛ بعد به سراغ کارهایی برود که روی دلش اثر دارد. اگر اعمال عبادی انسان، هیچ اثری بر دل نگذارد، عبادات بی ثمر بوده و فرصتها از دست رفته است.
آیت الله
#حاج_آقا_مجتبی_تهرانی،
#رسائل_بندگی، رساله اول،
#دفتر_دل، (چاپ چهارم، تهران: مؤسسه پژوهشی- فرهنگی مصابیح الهدی، تابستان ۱۳۹۲)، صص ۳۲ و ۳۴.
@Ab_o_Atash