✳ تفاوتهای عارفان، متشرعان و فیلسوفان
نحوۀ مخالفت عرفا با فلاسفه و نحوۀ مخالفت متکلمان و متشرعان با فلاسفه فرق دارد. متشرعان و متکلمان به فلاسفه میگویند شما از حدّ ظاهر خارج شدهاید؛ باید در حدّ نقل باقی بمانید، شما دارید حرفهای بیهوده میزنید. از ظاهر فرا میروید. چیزهایی میگویید که ما نمیفهمیم. به عبارت دیگر، میگویند: شما دارید از آنچه ظاهر است فرا میروید. عرفا میگویند: شما در همین حدّ استدلال ماندهاید، بالا نمیآیید. در این دو سخن خیلی فرق است.
عرفا میگویند: پای شما در پوست گردوی استدلال گیر کرده است؛ رها بشوید و با ما بالاتر بیایید، خیلی بالاتر هم هست. متکلمان میگویند: چرا بالا میروید؟ عرفا میگویند: چرا پایین میمانید؟ هر دو هم درست میگویند.
حالا فیلسوف باید با هر دو کنار بیاید. با عرفا بالا برود و با متکلمان و متشرعان منزل کند و پایین بیاید. حالا این فیلسوف در این وسط باید چه کار کند؟ فیلسوف باید با هر دو کنار بیاید؛ با عرفا بالا برود و با متشرعان و متکلمان تنزل کند. اگر نتواند این انعطاف را داشته باشد، میشکند.
#غلامحسین_ابراهیمی_دینانی#عقلانیت_و_معنویتنشر هرمس
صفحه ۴۰.
@Ab_o_Atash