موضوع: چشمدوزی و حسرت ظاهر زندگی دیگران
هرگز به نعمتهای مادی که به برخی از آنان (مشرکان) دادیم چشم ندوز. اینها شکوفه (بیمیوه) دنیاست تا آنان را آزمایش کنیم. بدان که روزی پروردگارت بهتر و پایدارتر است.
وَلاَ تَمُدَّنَّ عَیْنَیْکَ إِلَىٰ مَا مَتَّعْنَا بِهِ أَزْوَاجًا مِّنْهُمْ زَهْرَةَ ٱلْحَیَوٰةِ ٱلدُّنْیَا لِنَفْتِنَهُمْ فِیهِ ۚ وَرِزْقُ رَبِّکَ خَیْرٌ وَأَبْقَىٰ
آیه ۱۳۱ سوره طه
این آیه مربوط به سورههای مکّی است و در صدر اسلام نازل شد. در آن زمان بیشتر کسانی که به پیامبر اسلام (ص) ایمان میآوردند، فقیر بودند و ثروتمندان که اغلب جزء مشرکان بودند، ایمان نمیآوردند. همین موضوع باعث میشد که مسلمانان گاهی به مال و ثروت مشرکان رشک ببرند.
پیام آیه:
خداوند در این آیه به پیامبرش دستور میدهد که چشم به ثروت و دارایی این افراد ندوزد؛ به سه دلیل:
۱. کوتاهی عمر مال دنیا
خداوند مال دنیا را به شکوفههای درخت تشبیه کرده است که عمرشان بسیار کوتاه است. همانطور که شکوفهها زود پژمرده میشوند، مال دنیا نیز زودگذر است. دنیا اساساً عمر کوتاهی برای انسان دارد.
۲. وسیله آزمایش بودن مال دنیا
مال دنیا برای لذت نیست، بلکه وسیله آزمایش است. اگر کسی ثروت داشته باشد، آزمایشش سختتر است؛ زیرا به اندازه داراییاش مسئولیت بیشتری دارد. کسی که چیزی ندارد، باید در نداریاش صبر کند و کسی که دارد، باید به درستی از آن استفاده کند.
۳. برتری روزی پروردگار
روزی حقیقی و ارزشمند، آن چیزی است که خداوند به انسان عنایت کرده است؛ مانند قرآن و معرفت. اگر انسان حافظ، قاری، یا آگاه به معارف قرآن باشد، این مایه افتخار است. در مقابل، مال دنیا وسیلهای برای آزمایش است و افتخاری ندارد. روزی اصلی که باید به آن افتخار کرد، بهشت است. امام باقر (ع) نیز میفرمایند: از چشمدوختن به مال و ثروت دیگران پرهیز کنید و حال آنان را آرزو نکنید. اگر فقیر بودید، به یاد پیامبر اسلام (ص) بیافتید که زندگی بسیار ساده و کمبرخورداری داشت.
البته مال دنیا اگر حلال باشد و به آن دل بسته نشود، میتواند خیر و زینت باشد. اما چشمدوختن به مال دیگران، یکی از نشانههای دلبستگی به دنیاست که در اینجا مذمت شده است.
#یکشنبه_ها_با_تفسیر_کوتاه_قرآن
------------
تقریر سخنرانی حجت الاسلام دکتر محمدنژاد
یکشنبه ۱۴۰۳/۹/۱۱ بین نماز ظهر و عصر
در مسجد امام حسین (ع) دانشگاه
اداره توسعه فعالیت های قرآنی_کانون قرآن و عترت
@quraniuns