『داروهای روانپزشکی🧠🩺』
❒شناخت بهتر بیماریهای روانی در سالهای اخیر باعث افزایش روزافزون مصرف داروهای تخصصی روانپزشکی شدهاست. داروهای روانپزشکی در چند رده اول داروهای پرمصرف و پرفروش کشور قراردارند و این خود ناشی از شناخت خوب پزشکان در حیطه درمانهای بیماریهای روانی تنی است؛ که باعث گردیده که در میزان بالایی از نسخ پزشکان کشور یک یا چند قلم از داروهای موثر بر خلق، اضطراب، خواب و انواع روان-پریشیها و روان-نژندیها قرارگیرد و چه بسیاری از بیماریهای گوارشی و دردهای استخوانی و تیرکشیدن قلبی و ریزش مو و سوزش سر و … که با تجویز مناسب یک داروی روانگردان آن آلام به ظاهر ارگانیک رفع گردیدهاست.
❒از جمله نکاتی که بیماران در زمینه داروهای روانپزشکی باید رعایت کنند این است که داروها باید با تجویز متخصص مصرف شود. دوز دارو و مدت برنامه آن اهمیت دارد. تمام داروها اعتیادآور نیستند و میتوان با نظر روانپزشک دوز آنها را کاهش و یا قطع کرد. همانطور که هیچگاه یک بیمار مبتلا به فشار خون عنوان نمیکند که به داروهای فشارخون معتاد شده است و علت این امر آن است که فرهنگ درمان در خصوص بیماریهای جسمی جاافتاده است اما در بیماریهای روانپزشکی این گونه نیست و لازم است اطلاعرسانی کافی در این زمینه صورت پذیرد. همچنین بیماران روانپزشکی که مدت طولانی تحت درمان هستند تصور میکنند معتاد به دارو شدهاند در حالی که باید بدانند محتاج دارو هستند.
❒ازطرفی نمیتوان منکر ایجاد وابستگی دارویی در برخی بیماران شد؛ اعتیاد به دارو در دو صورت اتفاق می افتد. نخست مصرف خودسرانه داروست و دیگری تجویز داروهای آرامبخش از سوی افراد غیرمتخصص.
❒ممکن است به بیماری که مبتلا به یک عارضه جسمانی است به یک پزشک متخصص مراجعه و او برای بهبود حالش داروی آرامبخش نیز تجویزکند و بیمار به مدت طولانی از این دارو استفادهکند. در این صورت فرد دچار وابستگی دارویی خواهدشد. اما اگر یک روانپزشک برای درمان بیمارش دارویی تجویزکند، دلیل آن نیازی است که وجود دارد و نمیتوان آن را اعتیاد تلقی کرد.
❒معروفترین و پرمصرفترین داروهای آرام بخش-خوابآور و ضداضطراب از محدوده سال های۱۹۵۰ به بعد آگونیستهای گیرنده بنزودیازپینی مغز به نام بنزودیازپین میباشند. دیازپام، لورازپام، آلپرازولام، تریازولام و استازولام در بین طبقهبندی بنزودیازپینها تقریبا سریعترین جذب و سرعت بالا در رسیدن به حداکثر سطح خونی و شروع تاثیر را دارا میباشند. در میان بنزودیازپینها، آلپرازولام دارای خاصیت ضدافسردگی تقریبا برابر با سه حلقهای هاست. در اختلال هراس یا وحشتزدگی و در اختلال هراس با آگورافوبیا و یا بدون آگورافوبیا دو داروی آلپرازولام و کلونازپام در ردیفهای اول یا دوم درمانی تلقی میشوند.
❒موارد مصرف بالینی بنزودیازپینها:
❖اختلال اضطراب، بیقراری، هیجانات ناشی از مسائل و مشکلات زندگی و انواع اضطرابهای ناشی از سایر بیماریها (مانند: وسواس، فوبیا، هیپوکندریا، هیستری)
❖ انواع بیخوابیها (بیخوابیهای اول شب یا اشکال در تداوم خواب)
❖ افسردگی و اختلالات دوقطبی، اختلال هراس و فوبیای اجتماعی.
❒عوارض جانبی بنزودیازپینها:شایعترین اثر نامطلوب این داروها خواب آلودگی است. سرگیجه و آتاکسی و نگرانی از سقوط در سالمندان و شکستگیهای استخوانی وجود دارد. تخریب اعمال شناختی در عملکرد روزانه به صورت خفیف و نوعی فراموشی در مصرف این داروها دیده میشود.
❒داروهای ضدافسردگی
❖ضد افسردگی های چند حلقه ای:
ضدافسردگیهای چندحلقهای در ساختمان مولکولی خود هستهای شامل سه حلقه دارند که موسوم به ضد افسردگیهای سه حلقهای هستند. ضد افسردگیهای سه حلقهای شامل دو گروه آمینهای ثالثیه (ایمی پرامین، آمی تریپ تیلین، تری میپرامین و داکسپین) و آمینهای ثانویه (دزیپرامین، پروتریپ تیلین و نورتریپ تیلین) هستند.
❖ ضد افسردگیهای چهار حلقهای شامل آموکساپین، ماپروتیلین و میانسرین هستند. داروهای ضدافسردگی ممکن است باعث کاهش فعالیت خونرسانی قلبی شوند.
❒موارد عمده مصرف داروهای چند حلقه ای ضد افسردگی
❖درمان اختلال افسردگی اساسی، افسردگی دو قطبی نوع I، اختلال افسردگی ثانویه در طب عمومی (افسردگی به دنبال ضایعات عروقی مغز، افسردگی همراه پارکینسون، افسردگی ناشی از زوال عقل)،
❖اختلال هراس و فوبیا، اختلال اضطراب فراگیر، اختلال وسواس جبری، اختلال تغذیهای، اختلال درد، شب ادراری کودکان، زخمهای گوارشی، نارکولپسی (خواب غیرقابل مقاومت روزانه)،
❖اختلال کابوس شبانه، اختلال پس از استرسهای شدید روانی، خوابگردی کودکان، اختلال پرتحرکی و کمتوجهی کودکان، اختلال اضطراب جدایی کودکان، اختلال ترورهای شبانه.
@psychology_iau1