یاداشت های
#میرزا_سید_تقی_خان_تفرشی پیرامون طایفه فلکین یا فلک الدین در اواخر سلطنت ناصر ادین شاه قاجار
طایفه فلک الدین،از جلگه الشتر خارج و درخاک خاوه هستند و گردنه ای که یک فرسخ (۶کیلومتر) طول دارد،فاصله بین خاوه و الیشتر است و تمام این مسافت،به ارتفاع می رود.
محل خاوه ده درجه (سانتی گراد)از الیشتر ییلاق تر است.
این طایفه هم در خاک خاوه که املاک ان ها است،دهات و سکنه چند ساخته و مسکون داشته اند.
اراضی دیم این طایفه تماما گوَن است،که کتیرا از آن عمل می آید.این طایفه فواید کلی ،از کتیرا می برند.زراعت تریاک قلیلی دارند،زراعت شلتوک هیچ ندارند.
از محل آنها تا شهر نهاوند چهار فرسخ (۲۴کیلومتر) است.راه دیگر هم دارد،که از کوه گرین به صعوبت می گذرد،که دو فرسخ و نیم (۱۵کیلومتر )است.
چند سراب دارد:
از جمله چشمه آبی است،که موسوم به آب دوغ است.وجه تسمیه آن هم این است،آب که از زمین می جوشد،صدا می کند،از خاک اطراف چشمه که در آب می ریزند،جوش آن بیشتر و رنگ آب،مثل دوغ سفید می شود،خیلی سرد و زلال و گوارا است.بعضی از اطلبا و حکما مدعی هستند،که ماده جوهر جوش (بی کربنات سدیم)در آن آب و خاک است،کثرت قوه هاضمه آن معلوم و محسوس است.
_سراب دیگر دارد ،موسوم به سراب نیاز است،غالب اراضی و املاک این طایفه از آن مشروب است.فاضل (آب)آن،رود قلیلی می شود،از میان تنگ بادآور ،که محل بعضی از طوایف، مومیوند و اولادقباد دلفان است،می گذرد و داخل رود خانه طیرود می شود.
محل قشلاق آنها هم ،در چوُل هوُل و سرکند(سرکن) در جوار طایفه حسنوند است و از ییلاق تا قشلاق آن هاقریب هجده فرسخ(۱۰۸کیلومتر)است.
سابقا متجاوز از هزار خانوار بوده اند،مُتدرجا غالب آن ها تفرقه شده،به نهاوند،سیلاخور،ملایر،خزل و غیره رفته اند،الحال هم ،پانصد خانوار می شوند.عدد نفوس آن ها تخمینا یه هزار کس می شود.
منبع:کتاب جغرافیایی لرستان نسخه خطی آرشیو خانوادگی=مرحوم میزا سید تقی خان تفرشی
برگردان به فارسی روان:آیت بهارگیر برخوردار
https://t.center/payamedelfan123