گفتگوی دیشب من با رادیو دولتی اسرائیل و چکیدهای از آنچه گفته شد:
- حمله اسرائیل محدودتر از آن چیزی بود که حتی یائیر لاپید، رهبر اپوزیسیون، خواهان آن بود. میزان صدمات وارده از اسرار نظامی است و مانند اسرائیل شامل سانسور نظامی میشود و جای بحث آن اینجا نیست. و اینکه آیا صدمات وارده میتواند تأثیرات درازمدت داشته باشند یا نه، پاسخ منفی است: فنآوریهای هستهای و موشکی در ایران بومی شده و در قالب یک مجموعه نظامی - صنعتی بکار گرفته میشوند. نابودکردن زیرساختهای ایران مستلزم جنگی است تمامعیار که بیشباهت به جنگی جهانی در ابعاد منطقهای نخواهد بود.
- حزبالله و حماس دیگر موجودیت نظامی ندارند و بعنوان نیروهایی نظامی، بکلی منهدمشده تلقی میشوند. یادآور میشوم که نیروهای تحتفرمان ایران در جنگ داخلی سوریه با نیروهای حماس درگیری رو در رو داشتهاند و حماس بیش از آنکه یک "متحد" بودهباشد، یک ابزار بوده. حزبالله امّا، به دلیل پیوندهای عقیدتی (شیعی)، موضوعی است متفاوت. حزبالله در جامعهای (لبنانی) با یک نظام سیاسی عقیدتی (confessional) به موجودیت سیاسی و اجتماعی خود ادامه خواهد داد.
- این جنگ تابحال نتیجهای متناقض (paradoxical) داشته، بدین معنی که از یک سو توان نظامی نیروهای نیابتی را تقریبا بکلی نابود کرده و از سوی دیگر، وجه نظامی قدرت حامی آنها را بسیار برجستهتر کرده است.
- این استدلال که "حملات اسرائیل امنیت اسرائیل و ثبات منطقه را تأمین میکنند" بنظرم درست نیست. اسرائیل از آغاز تأسیس بعنوان یک دولت، دولتی جنگی و در جنگ بوده و تا زمانی که به علتها رسیدگی نشود، معلولها باقی خواهند ماند. از سوی دیگر، هیچیک از کشورهای منطقه و ازجمله آنهایی که پیمان ابراهیم را با اسرائیل بستهاند، مجوز عبور از فضای خود را به اسرائیل ندادند. اسرائیل برای حمله به ایران از دالانهای هوایی آمریکا در شامات و میانرودان استفاده کرد و این خود واقعیتی است گویا.
- سخنان پزشکیان قابل انتظار بود. آنچه کمتر قابل انتظار بود، سخنان خامنهای بود. برداشت من از صحبتهای خامنهای این است که تصمیمگیری در کمیت و کیفیت پاسخ احتمالی و اقدامات بعدی ایران را به متخصصین سپرده، یعنی به ستاد مشترک نیروهای مسلح و به سیاستمداران. اگر برداشت من درست باشد، این اقدام خامنهای گامی است گویا در تحولات آتی کشور.
- نکته مهم دیگر در این زمینه، واقعیتی است تاریخی و غیرقابل انکار: ایران هرگز در دوران معاصر متجاوز نبوده و همیشه دربرابر متجاوز از خودش دفاع کرده.
- پاسخ احتمالی ایران را میتوان در گذار آن از یک کشور آستانه به کشوری با قابلیت بازدارندگی هستهای انتظار داشت.
- نخستوزیر اسرائیل، نتانیاهو، پیش از این در پیامی به لبنانیها از آنها هم خواسته بود از ارتش "آزادیبخش" اسرائیل استقبال کنند و برعلیه حزبالله قیام کنند. چنین اتفاقی نیافتاد. در پیامی مشابه، همزمان با پیامی همسو از جانب فرزند آخرین پهلوی، ارتش اسرائیل را حامی مردم ایران خوانده بود و ایرانیان را به قیام علیه رژیم دعوت کرده بود. باوجود نارضایتیهای بسیار گسترده، چنین اتفاقی در ایران هم نیافتاد.
- شما (اسرائیلیها) ارتشتان را دوست دارید. ما ایرانیها هم ارتشمان را دست داریم.
- تداوم دشمنی میان ایران و اسرائیل به فاجعه خواهد انجامید. ایران و اسرائیل هیچ دلیل تاریخی برای دشمنی درازمدت با یکدیگر ندارند.
- تغییرات در ایران ضروری و حتمی است و به دست ایرانی اتفاق خواهد افتاد.
- امیدوارم روزی برسد که دولتی جدید در اسرائیل، رویکردی جدید در قبال ایران در پیش بگیرد.
https://kan.org.il/content/kan/kan-reka/p-10846/