​Иксми ёки экс? Математикадаги x белгисини экс тарзида талаффуз этиш учраб туради. Талаффуздаги хато баъзан ёзувга ҳам кўчиб ўтиши мумкин. Белги номининг тўғриси – икс. Икс сўзи ўзбек тилида икки хил маънони англатади: 1️⃣ Лотин алифбосида охиридан учинчи ҳарф – x нинг номи. 2️⃣ Математикада: шу ҳарф билан ифодаланган номаълум миқдор. Икс сўзи математикадан бошқа фанларда ҳам ишлатилади. Масалан, физикада рентген нурлари икс-нурлар деб ҳам аталади. Икс сўзининг қизиқ тарихи бор. Номаълум миқдорни ҳарф билан ифодалашни араб математик олимлари фанга олиб кирган. Улар буни арабча шай (شيء) – ҳеч нарса сўзининг бош ҳарфи – шин (ش) билан ифодалаганлар. Араб тилидаги асарларни ўз тилига ўгирган испан олимлари шин ҳарфини ёзувда ифодалашда қийналганлар. Чунки испанчада ш бўлмаган. Шу сабабли унинг ўрнига юнонча хи ҳарфини олганлар. Кейинчалик бу асарлар испанчадан Европанинг бошқа тилларига таржима қилингач, юнонча хи лотинча x га алмаштирилган. Лотинча x ҳарфи икс деб номланади. Айнан шу белги ва ном фанда оммалашган. Ҳарф инглиз тилида экс деб аталади. Лекин ўзбекчада математика ва бошқа фанларда лотинча ҳарф номи – икс қўлланади. Амалдаги ўзбек лотин алифбосида эса бу ҳарф ха деб номланган. X белгиси рим рақами сифатида 10 сонини англатади. @oriftolib