⚠️❓آیا این خبر که می‌گوید «سرما بخورید تا کرونا نگیرید» درست است؟ 🚨 پاسخ در یک کلمه: خیر! 1⃣ آن مقاله مدعی نیست که کسانی که سرماخوردگی داشته‌اند به کووید-۱۹ مبتلا نمی‌شوند؛ اظهار می‌کند که «سیستم ایمنی این اشخاص تا حدی آمادگی دارد» که این ممکن است موجب «بهبود یافتن سریع‌تر» یا «خفیف‌تر بودن بیماری» ‌شود. ادعایی که نیاز به بررسی بیشتر دارد تا وجود یا عدم وجود آن، و در صورت وجود، میزان فراوانی آن و میزان تأثیر آن بررسی شود. این به معنی ایجاد ایمنی در مقابل کووید-۱۹ نیست یعنی از ابتلا پیش‌گیری نمی‌کند. (اگر منابعی که برداشت اشتباه خود را از مقالۀ تأیید نشده «تیتر کرده‌اند» نگویند «مقاله‌نویس اشتباه کرد! ما می‌گیم می‌شه!» [اشاره به 👈این لطیفه]) به فرض این‌که مقاله مدعی باشد که «سرماخوردگی سبب ایجاد ایمنی در مقابل کووید-۱۹ می‌شود»، به دلیل نادرست بودن یا دست کم نامعلوم بودن مناسب انتشار عمومی نیست؛ حتی اگر قرار بر بازگو کردنش برای عموم باشد باید با بیانی منتشر شود که گمراه‌کننده نباشد. 2⃣ آن مطلب به نقل از یک مقالۀ پی‌یر ریویو (داوری همتا) نشده و پربپرینت (نسخۀ پیش از انتشار رسمی) است و هنوز حتی به عنوان یک «مقاله» قابل استناد نیست، پس نقل مطلب از آن برای عموم نیاز به ملاحظات و احتیاط دارد. همچنین به این نیاز دارد که کسی مطلب را نقل کند که به اندازۀ کافی با موضوع آشنا باشد و اول تشخیص دهد که مطلب قابل انتشار برای عموم است یا انتشار آن به هر شکل سبب گمراهی می‌شود؛ در صورتی که قابل انتشار باشد به بیانی بنویسد که در بین طیف وسیعی از مخاطبان در سطوح مختلف دانش و انواع رشته‌ها و نیز برای کسانی که فقط تیتر مطلب را می‌خوانند سبب برداشت اشتباه نشود. 3⃣ یک مقالۀ علمی، پس از تأیید و انتشار، اصل علمی محسوب نمی‌شود؛ نتایجی است که گروهی از پژوهشگران به دست آورده‌اند و ممکن است نادرست یا محدود و غیرقابل تعمیم باشد و ... اگر درست باشد، تنها می‌شود یک قطعۀ پازلِ هزاران قطعه‌ای که 👈قبلاً درباره‌اش صحبت شد. 4⃣ اشخاص پس از ابتلا به سرماخوردگی نسبت به سرماخوردگی هم ایمنی طولانی پیدا نمی‌کنند، و حساب کردن روی کراس ایمیونیتی آن برای ایمنی در کووید-۱۹ شبیه به افسانه است. حتی هنوز معلوم نیست کسانی که به کووید-۱۹ مبتلا شده‌اند چند درصد از آن‌ها و برای چه مدت در مقابل ابتلای دوباره به کووید-۱۹ ایمنی پیدا می‌کنند. 5⃣ انتشار آن مطلب برای عموم هیچ فایده‌ای نداشت و زیان‌های مختلفی برای آن می‌توان متصور شد که در پیامی دیگر مطرح می‌شود؛ اما اگر مجبور به مطرح کردنش بودیم، بیان مناسب چنین بود: «در یک پژوهش بر روی تعداد محدودی از اشخاص مشاهده شد که کسانی که به‌تازگی سرما خورده‌اند ممکن است سیستم ایمنی‌شان در مقابل کوروناویروس تا حدی پیش‌آمادگی داشته باشد. این مطلب هنوز اثبات نشده است.» این بیان برای جلب توجه و جذب دنبال‌کننده برای کانال‌های تلگرامی و صفحات دیگر مطلوب «نیست»! اغلب آن‌ها به دنبال جذابیت هستند حتی به قیمت گمراه کردن مخاطب. 🆘 بررسی شایعات فضای مجازی دربارۀ کووید-۱۹: @nouritazeh لطفاً با ارسال تکذیبیه‌های مطالب نادرست برای دوستانتان به زدودن اطلاعات غلط کمک کنید. ما برای غلبه بر کوروناویروس جدید به اطلاعات درست و عمل به آن‌ها نیاز داریم.