درباره چاپ کتاب مثالب النواصب ابن شهر آشوب
(بعد از سالها چشممان روشن شد):
✍ سید حسن موسوی بروجردی
سالها بود که از نزدیک یا دور، پیگیر تحقیق و چاپشدن کتاب
مثالب النواصب، نگاشته دانشمند بلندآوازۀ شیعه، ابن شهرآشوب مازندرانی (ت۵۸۸ هـ) بودم.
این کتاب دونسخهٔ خطی داشت؛ یکی در کتابخانهٔ میر حامد حسین در هند و یکی هم نسخهٔ کتابخانهٔ سپهسالار تهران، اصل هر دو نسخه را نیز از نزدیک دیده بودم، البته نسخهٔ میر حامد حسین را در منزل یکی از افراد در تهران. هر دو نسخه پر از اغلاط و تصحیفات بود؛ بلکه شاید بتوانم بگویم ناسخین این دو نسخه در برخی اوقات کلمات را نقاشی کرده بودند تا کتابت. از این رو میتوانم بگویم تصحیح دقیق آن بسیار دشوار بود؛ و یک مرد میدان با حوصله میخواست.
اول صبح که به کتابخانه آمدم، این کتاب - که تازه از چاپخانه بیرون آمده بود - به لطف برخی اعزه و اجله به دستم رسید.
به حق، کتاب در درجهٔ بسیار بسیار بلندی تحقیق و تصحیح شده.. واقعا لذت بردم و از هر حیثی قابل تقدیر است..
محقق ارجمند این اثر، کتاب را در ۱۲ جلد تحقیق کرده است! با مشاهدهٔ اولیه زیادی مجلدات، تصور کردم که پاورقیها مملوّ از تعالیق بیفایده باشد.. ولی بعد از ورق زدن و مطالعه بخشهایی از چندین مجلد گوناگون، دیدم تعالیق همگی به اندازه و واجب و لازم و در خور چنین کتابی است؛ بلکه به نظرم، الگوی تحقیق این کتاب دقیقا باید بر روی نگاشتۀ معروفتر نگارندهاش،
مناقب آل أبی طالب علیهمالسلام نیز اجرا شود.
فقط حروفچینی کتاب، کمی بزرگ بود که آن هم با سلیقهٔ من بسیار سازگار بود.. به نظرم کتابهای قدما و نصوص کهن از منابع دست اول و پر اهمیت باید با حروف بزرگتری منتشر شوند؛ این امر دلایلی دارد که به وقتتش دربارهاش آن خواهم نوشت.
امیدوارم مجلد صفر (۰) که مشتمل بر حیات ابن شهرآشوب است و شنیدم در یک مجلد قطور در حال تنظیم است، به زودی منتشر شود.
-بارک الله في صفقة یمین من حقَّقه وصحَّحه ونشره-
@nosakh_shii