تلسکوپ فضایی جیمز وب ابرنواختری به نام «امید» را کشف کرد که می‌تواند معادلات مهمی را در علم نجوم حل کند. این خبر توسط رابرت لئا، در ۴ اکتبر ۲۰۲۴ منتشر شده است. این ابرنواختر «امید» نامیده شده زیرا به دانشمندان نجوم امید می‌دهد تا نرخ تغییرات انبساط جهان را بهتر درک کنند. دانشمندان با استفاده از تلسکوپ فضایی جیمز وب، تصویری خیره‌کننده از یک ابرنواختر در کهکشانی دورافتاده ثبت کرده‌اند که به نظر می‌رسد مانند تافی داغ کشیده شده است. با این حال، لکه‌ای طلایی‌رنگ این ابرنواختر را که به‌اصطلاح به‌صورت عدسی گرانشی است، پوشانده است. این ابرنواختر زمانی منفجر شده که جهان ۱۳.۸ میلیارد ساله، تنها حدود ۳.۵ میلیارد سال سن داشته است. این پدیده درباره یک مسئله مهم در کیهان‌شناسی به نام «تنش هابل» اطلاعات جدیدی ارائه می‌دهد. تنش هابل به دلیل اختلافاتی است که دانشمندان بر سر نرخ دقیق انبساط جهان، که توسط ثابت هابل تعیین می‌شود، نمی‌توانند به توافق برسند. این نرخ یا می‌تواند از اندازه‌گیری‌های جهان کنونی به دست آید و به گذشته برگردد یا می‌تواند از جهان دور محاسبه شود و سپس به حال حاضر آورده شود. مشکل اینجاست که هر دو روش، مقادیر متفاوتی ارائه می‌دهند و با هم همخوانی ندارند. اینجاست که تلسکوپ فضایی جیمز وب (JWST) وارد عمل می‌شود. این تحقیق درباره ابرنواختر امید زمانی آغاز شد که فرای و تیم جهانی‌اش، سه نقطه نورانی واضح و شفاف را توسط JWST از یک خوشه متراکم کهکشان‌های دورافتاده رصد کردند. این نقاط نورانی زمانی که تلسکوپ فضایی هابل، همان خوشه متراکم را رصد کرده بود، مشاهده نشده بودند. ابرنواختر امید نوع خاصی از ابرنواختر است که به آن «ابرنواختر نوع Ia» گفته می‌شود. به دلیل یکنواختی چشمک‌های نوری آنها، این ابرنواخترها ابزار بسیار خوبی برای اندازه‌گیری فواصل کیهانی محسوب می‌شوند. ازاین‌رو، دانشمندان از ابرنواخترهای نوع Ia به‌عنوان «شمع‌های استاندارد» یاد می‌کنند. لنز گرانشی پدیده‌ای است که در نظریه جاذبه بزرگ آلبرت انیشتین، که در سال ۱۹۱۵ مطرح شد و «نسبیت عام» نام دارد، پیش‌بینی شده است. با وجود اینکه این ابرنواختر در جهان اولیه وجود داشته است، مقدار ثابت هابل که از مشاهدات آن به دست آمده، به‌نظر می‌رسد با اندازه‌گیری‌های سایر شمع‌های استاندارد در جهان کنونی همخوانی دارد، اما با اندازه‌گیری‌های دیگر اجسام در جهان اولیه در تضاد است. مشاهدات تلسکوپ فضایی جیمز وب در چرخه سوم، اختلافات را کاهش خواهد داد و امکان محدودیت‌های دقیق‌تری بر ثابت هابل فراهم خواهد کرد. تحقیقات این تیم قبل از انتشار، در مرحله بازبینی قرار دارد. منبع: space.com مترجم: مهسا امین ویراستار: پانیذ تقوی امین گردآورنده: شهرزاد شهلاپور گرافیست: فاطمه نظری‌پور ✨@Nojum_aut