🟢نقد عالمان دینی از «حاکمیت نهاد دین در حکومت»
🗣بیانیه نهضت آزادی ایران
📌پیشینه تاریخی «
نهاد روحانیت» در ایران به دوران پیش از اسلام میرسد. مغان زرتشتی در تعامل با عالیترین سطوح زمامدارن ساسانی در عرصه سیاست و نظام اجتماعی قرار داشتند و میتوانستند بر ساختار قدرت و الگوی حکمرانی اثرگذار باشند، اما خود به مثابه یک
نهاد یا یک طبقه، هرگز فرصتی برای تجربه حکمرانی به دست نیاوردند و یا از سر کیاست و دوراندیشی، نخواستند که بر مسندی بنشینند که پایههایی لرزان و زودگذر دارد. این رابطه پس از ورود اسلام به ایران و در دوران خلفای اموی و عباسی تا پایان سلسله پادشاهی پهلوی نیز ادامه پیدا میکند.
📌بهرغم سوابق دیدگاههای مخالف برخی مراجع اندیشمند و نامدار مانند شیخ انصاری، آخوند خراسانی و حتی شخصیتهایی مانند آیتالله بروجردی با تشکیل حکومت در عصر غیبت، روحانیت مبارز ایران با بهرهگیری از ظرفیت بسیج اجتماعی، برای نخستین بار در روند انقلاب اسلامی بهطور مستقیم در مناسبات قدرت، حضور پیدا کرد و با انحراف از چشماندازها، اهداف و مطالباتی که در نوفللوشاتو وعده داده شده بود و حتی در پیشنویس قانون اساسی نیز مساله «ولایت فقیه» مطرح نبود، در مقام یکی از ارکان حاکمیت، رهبری بلامنازع را به دست آورد و عهدهدار مدیریت کلان سیاسی کشور شد.
📌برپایی نظام جمهوری اسلامی، آزمونی مخاطرهآمیز و آزموده شده در برابر این
نهاد دیرپای اجتماعی قرار داد که پیش از آن و در دوران سلطه کلیسا در اروپا، تجربههای تلخ و توام با شرمساری را از سر گذرانده بود. متاثر از اقدامات شتابزده و غیرمنتظره ناظر بر فرآیند مجلس خبرگان قانون اساسی در ۱۳۵۸، نگرشی خاص از روحانیت از این موقعیت برخوردار شد که «ولایت فقیه» را در زمره اصول قانون اساسی قرار دهد، در عرصه رسمی و حاکمیتی نقشآفرینی کند و داعیههای تاریخی خود را در محک تجربه به ظهور و بروز تاریخی برساند. اما واقعیت این است که زعامت روحانیت در عالیترین ساختار قدرت با کارنامه مثبتی همراه نشد و نتوانست متضمن اعتبار اجتماعی و اخلاقی برای «اسلام» و «روحانیت» شده و حمایت و رضایت شهروندان را به مثابه سرمایه اجتماعی خود، توسعه بخشد یا در همان تراز سابق حفظ کند.
📌نهضت آزادی ایران باور دارد که در جامعه در حال گذار ایران، فروپاشی مرجعیتهای اجتماعی از جمله «
نهاد دین» زمینهساز خلایی بحرانزا در حوزه سیاست است که نهایتاً به گسست اجتماعی محتوم و مخاطرهآمیزی میانجامد که میتواند توام با مخاطرات و تهدیدهایی مانند «خشونت سازمانیافته» شود.
📌نهضت آزادی ایران یادآوری میکند که عالمان دینی اعم از نواندیشان و یا جریان سنتی حوزه، باید در قبال عملکرد حاکمیت، مسئولیتپذیر باشند و ضمن تبیین و ترویج ضرورت استقلال و «جدایی
نهاد دین از حکومت» و آسیبشناسی دقیق و نقادی همهجانبه چهار دهه گذشته، ابتکار ایجاد تحولی گفتمانی در حوزههای علمیه را فراهم آورند و به تعبیر فقیه عالیقدر زندهیاد آیتالله منتظری، با تدوین و جایگزینی «فقه حقوق بشر» به جای «فقه تکلیفمحور» و تمسک به «عقل و قرآن» کاستیهای کنونی نظام حوزوی را مرتفع سازند.
🌐لینک متن کامل
#بیانیه_نهضت_آزادی_ایران #عالمان_دینی #نهاد_دین #نهاد_روحانیت #فقه #انقلاب_اسلامی #ولایت_فقیه #مجلس_خبرگان #قانون_اساسی #زن_زندگی_آزادی🌐nedayeazadi.net🌍ندای آزادی در شبکه های اجتماعی:
🌐🌐🌐🌐🌐 nedayeazadinet
🆔@nedayeazadinet | ندای آزادی