⚡️در فتوای اخیر مقام معظم رهبری ایشان عمل جراحی تغییر جنسیت را به طور کلی جایز نمی‌دانند ⚡️حضرات آیات مؤمن، خرازی، منتظری، صانعی، احمد مطهری، مشکینی، نوری همدانی و موسوی اردبیلی قائل به جواز تغییر جنسیت برای ترنس‌ها هستند ✔️محمد مهدی کریمی‌نیا، نویسنده کتاب «تغییر جنسیت از منظر فقه و حقوق» در گفتگو با خبرگزاری حوزه🔻 🔹در مورد تقسیم‌بندی جنسیتی انسان‌ها از منظر اسلام، دو دیدگاه متفاوت وجود دارد: دیدگاه نخست که دیدگاه مشهور است، معتقد است انسان‌ها تنها به دو گروه مرد و زن تقسیم می‌شوند و جنس سومی وجود ندارد. طبق این دیدگاه، در موارد مشکوک مانند افراد خنثی، باید با استفاده از نشانه‌ها و امارات شرعی، فرد را به یکی از این دو جنس منتسب کرد. این دیدگاه مورد تأیید بزرگانی چون شیخ انصاری و صاحب جواهر قرار گرفته و نظر غالب فقها است. 🔹دیدگاه دوم که دیدگاه غیرمشهور است، این پرسش را مطرح می‌کند که چه اصراری بر محدود کردن جنسیت انسان‌ها به دو گروه مرد و زن وجود دارد. بر اساس این دیدگاه، می‌توان گروه سومی را نیز در نظر گرفت که شامل افرادی می‌شود که هم ویژگی‌های مردانه و هم زنانه را دارند، یعنی کسانی که دارای اندام تناسلی دوگانه هستند. 🔹متقاضیان تغییر جنسیت به چند گروه تقسیم می‌شوند که گروه نخست را افرادی تشکیل می‌دهند که از نظر جسمی و روحی کاملاً سالم هستند و هیچ‌گونه مشکل جسمی یا روحی ندارند، اما به دلایل غیرعقلایی خواهان تغییر جنسیت هستند. گروه دوم متقاضیان تغییر جنسیت را افرادی تشکیل می‌دهند که اندام تناسلی‌شان در حفره شکمی پنهان است. این افراد در ظاهر دختر به نظر می‌رسند، اما اندام تناسلی پسرانه آنها در حفره شکمی قرار دارد. گروه سوم را خنثی‌ها یا دوجنسی‌ها تشکیل می‌دهند که دارای هر دو اندام تناسلی هستند. در عمل جراحی این افراد، یکی از اندام‌های تناسلی حذف و دیگری تقویت می‌شود.گروه چهارم که بیشترین حجم مباحث و اختلاف نظرها را به خود اختصاص داده و گستردگی قابل توجهی دارد، مربوط به ترنس‌سکشوال‌ها یا تراجنسیتی‌ها است. این گروه را بیمارانی تشکیل می‌دهند که از نظر روحی و روانی، خود را متعلق به جنس مخالف می‌دانند. 🔹برای گروه اول که هیچ‌گونه مشکل جسمی یا روحی ندارند و هیچ علت بیماری یا نشانه ظاهری در آنها دیده نمی‌شود، هیچ فقیهی اجازه عمل جراحی نمی‌دهد. در مورد گروه دوم که اندام تناسلی‌شان در حفره شکمی قرار دارد، اجماع بر این است که باید با عمل جراحی مشکلشان را حل کنند. در خصوص گروه سوم یعنی افراد خنثی، به دلیل وجود هر دو اندام تناسلی، این افراد دچار اضطرار و اضطراب هستند. گرچه مشکل اصلی آنها جسمی است، اما این مشکل به روح و روانشان نیز سرایت کرده است. هیچ فقیهی با عمل جراحی این افراد مخالفت نکرده است. در مورد خنثای مشکل (کسی که هر دو اندام تناسلی را به طور کامل دارد و می‌تواند هر دو نوع رابطه جنسی را داشته باشد)، از آنجا که اسلام اجازه نمی‌دهد چنین فردی هر دو نوع ازدواج را داشته باشد و جنسیت واقعی‌اش نیز مشخص نیست، برخی فقهای معاصر حکم به وجوب عمل جراحی تغییر جنسیت برای آنها داده‌اند. 🔹در سال ۱۳۶۴، فردی به نام مریم خاتون مُلک‌آرا (فریدون سابق) که یک فرد ترنس بود - مردی که خود را زن می‌دانست - به حضور امام خمینی رسید و مشکل خود را با ایشان در میان گذاشت. امام خمینی پاسخ دادند: «عمل تغییر جنسیت زیر نظر طبیب متخصص اشکال شرعی ندارد، ان‌شاءالله موفق باشید». پس از صدور این فتوا در سال ۱۳۶۴، تحول عظیمی در مباحث علمی و فقهی مربوط به تغییر جنسیت به وجود آمد. 🔹علمای موافق با جواز تغییر جنسیت که عمدتاً از شاگردان امام خمینی هستند، عبارتند از: آیت‌الله مؤمن، آیت‌الله خرازی، آیت‌الله منتظری، آیت‌الله صانعی، آیت‌الله احمد مطهری، آیت‌الله مشکینی، آیت‌الله نوری همدانی، آیت‌الله موسوی اردبیلی؛ این گروه از فقها، همانند امام خمینی، قائل به جواز تغییر جنسیت برای ترنس‌ها هستند. با این حال، گروه بزرگتری از فقهای شیعه قائل به حرمت این عمل هستند. 🔹فتواهای اولیه مقام معظم رهبری کاملاً در راستای جواز تغییر جنسیت بوده است. در مرحله دوم که حدود پنج تا شش سال پیش آغاز شد، تغییراتی در فتوای ایشان ایجاد شد. در این دوره، ایشان تغییر جنسیت را تنها در شرایط اضطرار مجاز دانستند و در حال حاضر، این فتوا مبنای عملکرد سازمان پزشکی قانونی کشور است. در فتوای اخیر مقام معظم رهبری ایشان عمل جراحی تغییر جنسیت را به طور کلی جایز نمی‌دانند. آیت‌الله سیستانی در فتوای نخستین قائل به جواز تغییر جنسیت بود؛ اما در سال‌های اخیر قائل به حرمت تغییر جنسیت هستند. در فتاوای اخیر صراحتاً بیان می‌کنند که تغییر جنسیت برای افراد ترنس جایز نیست. https://hawzahnews.com/xdm84 @namehayehawzavi