معلمی، ماراتن آموختن مداوم خود
✍️ دکتر مرتضی کریمی، انسانشناس
با جملهای از کتابی درباره تسهیلگری کودکان پرتاب شدم به گذشته. بیش از ۲۰ سال پیش، تا امروز. از وقتی که معلمی را شروع کردم.
«اگر میخواهی با بچهها کار کنی، یادت باشد، در طول این مسیر بارها به خودت فراخوانده خواهی شد و باید مدام روی خودت کار کنی، چرا که تمام مسائل خودت، یکییکی بالا خواهد آمد».
نگاه کردم به مسیر معلمیام، که چقدر تغییر کردهام. ابتدا معلمی سنتی بودم. اما همیشه ته ذهنم این بود که نمیخواهم فقط انتقالدهنده اطلاعات باشم. میخواهم حال آدمها را خوب کنم و این «تهذهن» باعث شد تمام این مدت از طریق تدریس، خودم را بهبود دهم.
با دیدن هر نقطه تاریک، ترس، اضطراب و آسیبها در بچهها، ناامید و افسرده شدم و به اعماق تاریکیهای خودم رفتم. در بسیاری مواقع، نوشدارو، اما نه در تأملات فلسفی وعلمی، که در ارتباط قلبیام با بچهها پیدا شد. با نشستن با آنها برای تغییر خودم و آنها.
تغییر یعنی غلبه بر ترس ناشی از رفتن از نقطهای امن و عادتشده به دنیایی ناشناخته. کمکم یاد گرفتم اطلاعات و نقشه و استاد برای انجام سفر کافی نیست. برای غلبه بر ترس، باید همراه و هم-سرنوشت داشت. هیچ چیز به اندازه همراهی و به اشتراکگذاشتن (غذا، آب، ترس، خستگی، امید، نفس...) نجاتبخش نیست. هم-راه هم-سطح گاهی حتی هدف ظاهری، قله را بیمعنا میکند. معنا راه، راه رفتن و چگونه رفتن است.
یادگیری مسایل عمیق و اصلی، همیشه از یک سطح به سطح دیگر و نه از بالا به پایین است و امکان یادگیری مسایل اصلی برای هر بچهای با هر ریتم یادگیری محقق است. ما اجازه نداریم برای یادگیری بچهها حد تعیین کنیم. قلب و دست در دریافت کردن توانا هستند، حتی جایی که ممکن است مغز، به دلایلی ظاهرا یا موقتا محدود باشد.
کار معلم تقویتکردن است نه تعیینکردن. کار معلم به اشتراک گذاشتن است نه از بالا به پایین دیدن.
اگر بچهها این حس را از معلم دریافت کنند، باقی چیزهای مورد نیاز را خودشان پیدا خواهند کرد.
و معلم هم با «دادن» این درس، هر روز آن را «دریافت» خواهد کرد. من هر روز در حال یادگیری درسی هستم که دارم میدهم. دیدن عمیقتر آسیب و سوگهایم در آسیب و سوگ بچهها. تجربه و لمس بخشهایی از مشکلاتم که قبلا ندیده بودم در آیینه بچهها... و جستجوی درمان برای رنجها و پیدا کردن معنا برای زخمها...
معلمی یک دوی ماراتن صد ساله است برای یاد گرفتن خودت. در این مسیر اگر شجاعت نشستن همسطح و دیدن خودت را داشته باشی، انسان بهتری میشوی، برای خودت و دیگران.
.
#معلمانه #معلمی #روز_معلم #تسهیلگری #تسهیلگری_کودک
@mortezakarimi77