📌چرا شکست میخوریم؟
🔻تحلیلی تاریخی بر تدوین و اجرای اسناد سیاست توسعه صنعتی در ایران
🔹بهرغم تمامی تلاشهای انجام شده برای تدوین سند استراتژی توسعه صنعتی، یک متن مصوب و قابل اجرا به عنوان نقشه راه توسعه صنعتی در کشور مصوب نشده است. این نوشتار با آسیبشناسی روند تاریخی ۶ سند و برنامه راهبردی طی ۲ دهه اخیر، به دلایل ناکامی آنها پرداخته و سعی دارد از این طریق مسیر تدوین و اجرای سند استراتژی توسعه صنعتی را هموار سازد.
🔹موضوع صنعتی شدن ایران در قالب یک برنامه نظاممند بیش از دو دهه است که در دستور کار مقامات سیاستگذاری و اجرایی قرار دارد. خاستگاه قانونی این مساله مربوط به ابلاغ قانون تمرکز امور صنایع و معادن (۱۳۷۹) و تعیین حوزه وظایف و اختیارات وزارت صنایع و معادن مبنی بر «تدوین استراتژی (راهبردهای) توسعه صنعتی و معدنی» قرار داشت. الزام فوق منجر به تدوین استراتژی توسعه صنعتی (۱۴۰۴ـ۱۳۸۲) شد که البته به سبب اشکالاتی که در ادامه به آن پرداخته میشود، به اجرا درنیامد. پس از آن و در سال ۱۳۸۴ قانون «برنامه چهارم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی (ماده ۲۱) به تصویب رسید و طی آن الزام دولت به تدوین سند ملی توسعه بخشهاي صنعت و معدن برای بار دوم مطرح شد. این الزام منجر به تدوین سند راهبرد توسعه صنعتی کشور (۱۴۰۴-۱۳۸۵) شد که مجددا در مقام اجرا بلاتکلیف ماند.
🔹یکی از دلایل این مساله علاوه بر اشکالاتی که ناظر بر سند تهیه شده بود، مربوط به متولی تدوین و اجرای سند بود. این مساله در مرحله سوم با ابلاغ ماده ۱۵۰ قانون برنامه پنجم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی (۱۳۹۰) و تعیین وزارت صنعت، معدن و تجارت به عنوان مرجع اصلی تدوین راهبرد (استراتژی) توسعه صنعتی و معدنی تا حدودی حل شد. ضمن اینکه در برنامه به تعیین مسیر حرکت صنعتی شدن از طریق تاکید بر زنجیرههای شیمیایی پلیپروپیلن و گردش نقطه اتکا از مزیتهای طبیعی به مزیتهای رقابتی، پرداخته شد. ماحصل این امر برنامه راهبردي صنعت، معدن و تجارت (۱۴۰۴-۱۳۹۲) بود که در عمل به سبب ناتوانی وزارت صنعت، معدن و تجارت در ارائه برنامهای برای کلیه بخشهای اقتصادی، در قالب برنامه وزارت صنعت، معدن و تجارت (۱۴۰۴-۱۳۹۶) تدوین شد.
🔻 متن کامل این مقاله:
http://msc.ir/s/BG
🆔 @karkhaneh_msc