در تکامل موجودات چیزی به اسم "سازگاری" مطلق وجود ندارد بلکه هر "سازگاری" نوعی بده-بستان (trade-off) یا مصالحه است میان آنچه به دست میآید و آنچه از دست میرود. امکان پرواز برای پرندگان سازگاری مهمی است اما به توخالی و سبک شدن استخوانهایشان انجامیده است. مغز بزرگ ما انسانها مزیت است، اما عضوی است بسیار پرهزینه که یک پنجم انرژی مصرفی بدن صرف سوختوساز آن میشود.
در زندگی روزمره هم اوضاع بر همین قرار است. انتخاب هر "راهحلی" چیزی را میدهد و چیزی را میستاند. برخی فلاسفه چنین وضعی را "سرشت تراژیک" زندگی میخوانند و عدهای دیگر "ذات کُمیک" حیات بشر. اما هر نامی بر آن بگذاریم، این منطقی است حاکم بر تمام وجوه زندگی موجودات زنده و نه صرفاً انسانها.
افرادی که خیال میکنند "راهحل"های آنها چنان هوشمندانه است که تن به این منطق نمیدهد و خیر مطلق برای همه به ارمغان میآورد، یا ناداناند یا شیاد. انسان -در بهترین حالت- میتواند انتخاب کند که چه به دست بیاورد و چه از دست بدهد.
.
🌱
@mitra_seyfan